A

• A ltr a; (mus.) A (aŭ la); A-flat (A♭) A bemola; A major A-maĵoro; A minor A-minoro; A-sharp (A♯) A diesa
• a art (a single but unspecified person or thing: not translated) an apple pomo; he’s looking for a secretary li serĉas sekretarion; (an unspecified member or quantity of a unique, mass, or compound noun) iu; a Mr. Zamenhof came to see you iu s-ro Zamenhofo venis por vidi vin; you’re no better than a Hitler vi estas nenio pli ol iu Hitlero; (certain, known but not specified) a certain relative of yours stopped by iu via parenco vizitis; (in apposition) Piĉismo, a punk band, will be performing Piĉismo, punka bando, ludos; (per) -e; en; je; por; 1,000 km an hour 1 000 km hore/en horo; beer at ₷10 a liter biero po 10 ₷ por litro
• aardvark n (zool.: Orycteropus afer) orikteropo
• aback adv malantaŭe; taken aback subite surprizita (aŭ konsternita)
• abacus n abako
• abaft adv malantaŭe(n); pobe(n) || prep malantaŭ
• abandon vt forlasi; [movement] kabei || n senĝeno || adj abandoned (morally) diboĉa; senbrida
• abase vt humiligi; malnobligi
• abash vt hontigi; konfuzi
• abate vt malfortigi || vi malfortiĝi
• abattoir n buĉejo
• abbess n abatino
• abbey n abatejo
• abbot n abato
• abbreviate vt mallongigi || n abbreviation mallongigo
• abdicate vt abdiki
• abdomen n abdomeno
• abduct vt forrabi
• aberrant adj aberacia || n aberration deflankiĝo; (sci.) aberacio
• abet vt instigi; subteni
• abeyance n suspenditeco; to hold in abeyance suspendi; in abeyance suspendita
• abhor vt abomeni || adj abhorrent (causing) abomeniga; (feeling) abomena
• abide vt (tolerate) toleri || vi (remain) resti; (archaic: continue; remain fixed in some state) the Dude abides la Ulo daŭras; to abide by (act in accordance with) obei; observi; respekti; sekvi; (fulfill promise) plenumi || adj abiding daŭra
• Abidjan n Abiĝano
• able adj (capable) kapabla; able-bodied laborkapabla; servokapabla; (competent) kompetenta; (skillfull) lerta; to be able povi; (capable) kapabli; (permitted) rajti || n ability (capability) kapablo; (competence) kompetenteco; (skill) lerto
• ablution n lavado
• abnegate vt abnegacii || n abnegation abnegacio
• abnormal adj (nonstandard) nenorma; (unnatural) nenormala
• aboard prep en; sur || adv (ship) surŝipe(n)
• abode n loĝejo
• abolish vt abolicii || n abolition abolicio
• abominate vt abomeni || n abomination (act) abomeno; (object) abomenaĵo || adj abominable abomeninda
• aborigine n aborigeno; praloĝanto || adj aboriginal aborigena; pra(temp)a
• abort vi (miscarry; bio.: fail to mature) aborti || vt (cause to miscarry; cause to end prematurely) abortigi || n abortion abort(ig)o || adj abortive abortiga; abortinta
• abound vi abundi
• about prep (concerning) pri; a show about nothing prezentado pri nenio; to be about temi pri; a show that is about nothing prezentado, kiu temas pri nenio | (around) ĉirkaŭ; ever since I was a little girl, I dreamed of having my own things about me ekde kiam mi estis infanino, mi revis pri havi miajn propraĵojn ĉirkaŭ mi | (close by) apud; proksima al; until I’ve got my dowry safe about me, I’m no married woman ĝis mi havos mian doton sekura apud mi, mi estas nenia edzino | (on one’s person) sur; about to baldaŭ -os; -onta; I love you, and I’m about to boldly go where … many men … have gone before mi amas vin, kaj mi estas ironta aŭdace kien ... multaj viroj ... iris antaŭe || adv (almost) preskaŭ; I’m just about finished mi estas preskaŭ fininta; (approximately) ĉirkaŭ; he must be about 30 li devas aĝi ĉirkaŭ 30 jarojn; (around) ĉirkaŭe(n); (close by) apude; proksime; (in all directions) dis-
• above prep (over) super; above a hundred pli multe ol cent; (in preference to) above all antaŭ ĉio; (too good for) conduct above reproach konduto neriproĉebla; she is above doing that ŝi estas nekapabla tiel agi; (on top of) sur; above board aperta; malkaŝa; above ground sur la tero || adv (higher) supere; to appeal to the court above apelacii al la pli supera tribunalo; to be above superi; above mentioned supre menciita; above named supre nomita; above quoted supre citita; above said supre dirita | (on top) supre
• abrade vt abrazii; (wound by abrasion) ekskorii || n abrasion abrazio; (wound) ekskoriaĵo; skrapvundo || adj abrasive abrazia; ekskoria
• abreast adv (side by side) flank-al-flanke || adj (up to date) ĝisdata
• abridge vt mallongigi; (lit.) epitomigi; koncizigi
• abroad adv (far and wide) vaste(n); (foreign country) eksterlande(n); (in circulation) cirkulanta
• abrogate vt abrogacii || n abrogation abrogacio
• abrupt adj abrupta; subita
• abscess n absceso
• abscissa n absciso
• abscond vi forŝteliĝi
• absent adj (away) forestanta; (missing) mankanta; absent-minded distriĝema; malatenta || n absence foresto; manko; absentee forestanto
• absinthe n absinto
• absolute adj absoluta || n absoluto
• absolve vt absolvi || n absolution absolvo
• absorb vt (physical sense) sorbi; (engross) absorbi || n absorption absorbo; sorbo || adj absorbent sorba
• abstain vi (refrain from) sin deteni; (refrain from enjoying) abstini || n abstention sindeteno; abstinence abstino
• abstemious adj abstin(em)a
• abstract adj (not concrete) abstrakta || n abstrakto; (summary) resumo; abstraction abstrakt(aĵ)o || vt abstrakti
• abstruse adj malfacile komprenebla
• absurd adj absurda
• abundance n abundo || adj abundant abunda
• abuse vt (insult) insulti; (mistreat) mistrakti; (misuse) misuzi; trouzi || n insult(ad)o; mistrakt(ad)o; misuz(ad)o; trouz(ad)o || adj abusive insulta; mistrakta
• abut vt finiĝi ĉe; tuŝi || n abutment (arch.) abutmento
• abyss n abismo || adj abyssmal abisma
• Abyssinia n Abisenio; Abyssinian abiseno || adj Abyssinian abisena
• acacia n (bot.: Acacia) akacio; rose acacia (bot.: Robinia pseudoacacia) robinio
• academy n akademio; academia la akademia mondo || adj academic (moot) senrilata; (of no practical relevance) kleraĉa; nepraktika; teoria; (scholarly) akademia
• acanthus n (bot.: Acanthus) akanto
• accede vi (agree) konsenti
• accelerate vt akceli || vi akceliĝi
• accent n (diacritical mark) kromsigno; supersigno; (manner of speaking) akĉento; (stress of voice) akcento || vt akcenti; to accentuate akcenti
• accept vt (willingly receive; approve) akcepti; (agree) konsenti; (take on) alpreni
• access n aliro; (way towards) alirejo; accession (addition) aldonaĵo; (agreement) konsento; (to power) ekrego; surtroniĝo || adj accessible alirebla
• accessory n akcesoraĵo; (criminal) komplico; accessory after the fact postkomplico || adj akcesora
• accidence n fleksio
• accident n (mishap) akcidento; (crash) kraŝo; trafikakcidento; (chance) hazardo
• acclaim vt aklami || n acclamation aklamo
• acclimate vt [to new climate] aklimatizi; alklimatigi; (fig.) (al)kutimigi
• acclimatize vt alklimatigi; (accustom) kutimigi || vi kutimĝi
• accolade n (honor) honor(eg)o; (conferring knighthood) kavalirigo; (mus.) klevinkulo
• accommodate vt (adapt) akomodi; (give lodging) gastigi; loĝigi || vi (adapt) akomodiĝi || n accommodating (helpful) komplez(em)a; accommodation akomodiĝo; loĝejo; loĝigo
• accompany vt akompani || n accompaniment akompan(ad)o
• accomplice n komplico
• accomplish vt (achieve) efektivigi; plenumi; mission accomplished misio plenumita; (finish) fini; (reach) atingi || n accomplishment atingo; plenumo; (skill) lert(ec)o || adj accomplished (skilled) lerta
• accord n (agreement, harmony) akordo; accordance in accordance with konforme al; of one’s own accord propravole || vt (give, confer) doni || adv according as laŭ tio, ke; according to laŭ; accordingly konforme; laŭe; sekve
• accordion n akordiono
• accost vt aliri al; alparoli
• account n (banking, bookkeeping, bill) konto; to settle accounts with (get revenge) reguligi la kontojn kun iu; to settle one’s account reguligi sian konton; account-holder kontulo | (invoice) fakturo; (report) rakonto; raporto; accountancy kontado; kontoscienco; accountant kontisto || vt (estimate, consider) konsideri || vi to account for doni konton pri; ekspliki || adj accountable (responsible) respond(ec)a
• accouter vt garnituri; (mil.) ekipi || n accouterment(s) ekipaĵo; garnituro
• accredit vt (attribute) atribui; (authorize) akrediti; (give credit for) agnoski; akcepti; rekoni
• accrete vi alkreski || n accretion alkreskado; alkreskaĵo
• accrue vi (be added) aldoniĝi || vt (accumulate money, benefits) gajni; lukri
• accumulate vt akumuli; amasigi || vi akumuliĝi; amasiĝi || n accumulator (cmptr.) akumulilo
• accurate adj (strictly correct in all details) ekzakta; (strictly defined or determined) preciza || n accuracy ekzakteco; precizeco
• accursed adj malbenita
• accuse vt akuzi; kulpigi || n accusative (gram.) akuzativo; accused (jur.) akuzito
• accustom vt kutimigi || adj to be accustomed kutimi
• ace n (cards) aso; (expert, master) lertulo; unuarangulo; ace up one’s sleeve avantaĝo en rezervo
• acerbic adj acerba || n acerbity acerbeco || vt to acerbate acerbigi
• acetabulum n (anat.) acetabulo
• acetate n acetato
• acetic adj aceta
• acetone n (chem.) acetono
• acetylene n acetileno
• ache n doloro || vi dolori
• achieve vt atingi; efektivigi || n achievement atingo
• achromatic adj akromata
• acid n acido; (LSD) LSD || adj acida
• acknowledge vt agnoski; (confess) konfesi; (confirm) avizi ricevon (de)
• acme n pinto; (culmination) kulmino
• acne n akno
• acolyte n akolito
• acorn n glano
• acotyledon n (bot.) senkotiledona planto
• acoustic adj akustika || n acoustics akustiko
• acquaint vt to acquaint with konigi (ion/iun) al iu; (inform) informi pri || n acquaintance make one’s acquaintance ekkoni; konatiĝi kun | (knowledge) kono; (person) konato || adj to be acquainted with koni
• acquiesce vi konsenti
• acquire vt akiri || n acquisition akir(ad)o || adj acquisitive akirema
• acquit vt (of debt) kvitigi; (of guilt) absolvi; malkondamni || n acquittal absolvo; kvitigo || adj acquitted absolvita; kvita
• acre n akreo; acreage akreaĵo; areo; hektaraĵo; surfacamplekso
• acrid adj akr(odor)a; pikodora
• acrimonious adj amara; kaŭstika
• acrobat n akrobato; acrobatics akrobataĵo(j)
• acronym n akronimo
• acropolis n akropolo
• across prep (on the other side of) trans; (to the other side of) trans -n; across the board ĝenerala | (through) tra; to come across renkonti; trafi; to go across (over) transiri; (through) trairi || adv (on the other side of) transe(n); (through) trae(n); (crosswise) transverse; across from fronte al; kontraŭ; to get across (an idea) komuniki
• acrostic n akrostiko
• acrylic adj akrila
• act vi (take action) agi; (behave) konduti; (fulfill function) funkcii; servi; (have effect) efiki; (play a part) aktori; (seem) ŝajni || vt to activate aktivigi; to actuate (machine) funkciigi; (person) agigi || n ago; (div. of drama; item of entertainment; decree) akto; action affirmative action kompensa agado; in action funkcianta; to take action agi | (activeness) aktiveco; (activity) agado; (deed) ago; faro; (effect) efiko; (functioning) funkciado; (lawsuit) proceso; to bring action procesi | (mil.) batal(et)o; batalo; activity agado; actor aganto; (theat.) aktoro; actress (theat.) aktorino || adj actionable procesebla; procesinda; active aktiva; (diligent) agema; diligenta; (vigorous) vigla; active electronics aktiva elektroniko
• actinic adj aktina
• actinium n (chem.: Ac) aktinio; actinometer aktinometro
• actual adj efektiva || adv actually efektive
• actuary n aktuaro || adj actuarial aktuara
• acuity n akreco
• acumen n sagaco
• acupuncture n akupunkturo
• acute adj akuta; (critical) kriza; (shrill, acrid) akra; acute accent (ling.) dekstra korno; acute angle akuta angulo
• adage n proverbo; sentenco
• adagio n adaĝo
• adamant adj senceda; ŝton(kor)a; adamantine diamanteca
• adapt vt adapti; akomodi; taŭgigi || vi adaptiĝi; akomodiĝi || n adaptation adapt(aĵ)o || adj adaptable adaptiĝebla; akomodiĝebla
• add vt aldoni; (math) adicii; to add up (total) kalkuli; sumigi || vi to add up to (total) sumi al || n addend adiciato; addendum aldonaĵo; adding machine sumigilo; addition adicio; aldon(ad)o; in addition aldone; ankaŭ; krome; in addition to aldone al; krom; additive (something added) aldonaĵo || adj additional aldona; kroma; plua; additive (math: that adds) adicia; (math: that is added) adiciebla
• adder n (zool.: Vipera berus) (komuna eŭropa) vipero
• addict n maniulo; addiction manio || vt maniuligi || adj addictive maniiga
• addle vt konfuzi
• address n (mail, etc.) adreso; forwarding address plusenda adreso; return address resendadreso; addressee adresato | (lecture) prelego; (speaking to) alparolo; form of address formulo de ĝentileco | (speech) diskurso || vt [mail, etc.] adresi; (confront) alfronti; (deal with) pritrakti; (lecture) prelegi; (speak to) alparoli; to address oneself to atenti; koncerni sin pri; pritrakti
• adduce vt citi
• adenoids n adenoidaĵoj
• adenoma n adenomo
• adept adj lerta || n adepto; lertulo
• adequate adj (appropriate) adekvata; (sufficient) sufiĉa
• adhere vi adheri; algluiĝi; kunteniĝi || n adherent adepto; disĉiplo; adhesion adhero; algluiĝo || adj adhesive adhera; algluiĝa
• ad hoc adj porokaza
• adiabatic adj adiabata
• adieu inter adiaŭ
• Adige n Adiĝo
• ad infinitum adv senlime
• adipose adj adipa; gras(ec)a
• adjacent adj apuda
• adjective n adjektivo
• adjoin vt apudesti kun; tuŝi
• adjourn vt (break off) fermi (kunsidon); (postpone) prokrasti || vi (go elsewhere) translokiĝi
• adjudge vt (award) aljuĝi; (declare) deklari; juĝi
• adjudicate vt decidi || vi (pri)juĝi
• adjunct n (gram.) adjekto; (person) akcesorulo; asistanto; (thing) akcesoraĵo
• adjure vt ĵurpeti
• adjust vt akomodi; (al)ĝustigi; reguligi; (accommodate) akomodi; (econ.) pondi || vi akomodiĝi || n adjustment (al)ĝustigo; reguligo; (osteopathic) manipulo
• adjutant n adjutanto; (zool.: Leptoptilos crumeniferus) marabuo
• ad lib vt improvizi || adv improvize
• administer vt (apply) apliki; (give) doni; provizi; (manage) administri || n administration (act) administr(ad)o; aplik(ad)o; don(ad)o; proviz(ad)o; (city government) magistrato; (governing board) administracio; administrantaro; estraro; (government department) administracio; administrator administratanto; administratoro || adj administrative administra; administracia
• admiral n admiralo; admiralty (admirals collectively; building; office) admiralitato; (rank) admiraleco
• admire vt admri || adj admirable admrinda
• admit vt (accept) akcepti; (acknowledge) agnoski; (allow) allasi; (concede) konsenti; (confess) konfesi; (let in) enlasi || n admission agnosko; akcepto; allaso; enlaso; konfeso; konsento; admittance enlaso; (elec.) admitanco || adj admissible akceptebla; allasebla || adv admittedly konsentite
• admix vt almiksi || n admixture almiks(aĵ)o
• admonish vt admoni
• ado n bruo; ekscitiĝo
• adobe n adobo || adj adoba
• adolescent adj adoleska || n adoleskanto; adolescence adolesk(antec)o
• adopt vt adopti
• adore vt adori || adj adorable adorinda; ĉarmega
• adorn vt ornami
• adrenal adj surrena; adrenalin adrenalino || afx adreno- surren-
• Adriatic n Adriatiko
• adrift adj drivanta
• adroit adj lerta
• adulate vt flategi
• adult adj adolta; plenaĝa; plenkreska || n adolto; plenaĝulo; plenkreskulo
• adulterate vt adulteri
• adulterer n adultinto; adultery adulto
• adumbrate vt antaŭnombri; antaŭskizi
• advance vi (mil.) avanci; (move forward) antaŭeniĝi; antaŭeniri; (progress) progresi; (raise rank) promociiĝi; (rise in level) plialtiĝi || vt (help) akceli; helpi; (loan) prunt(edon)i; (move forward) antaŭenigi; antaŭenmovi; antaŭenpuŝi; (prepay) antaŭpagi; (progress) progresigi; (propose) proponi; sugesti; (raise in level) plialtigi; (raise rank) promocii || n (move forward) antaŭeniro; (prepay) antaŭpago; (progress) progreso; in advance anticipe; to take the advance antaŭiri || adj (beforehand) antaŭa; anticipa; advanced (in front) antaŭa; (not beginner) altgrada; progresinta; (progressive) progresema
• advantage n avantaĝo; to take advantage of ekspluati; elprofiti; tiri avantaĝon el; (unfairly) fiekspluati; fiprofiti || adj avantageous avantaĝa; favora; profita
• advent n alveno; (theo.) Advento
• adventitious adj hazarda
• adventure n aventuro; adventurer aventuristo; aventurulo || adj adventursome (person) aventurema; (risky) danĝer(oplen)a; risk(oplen)a
• adverb n adverbo
• adversary n adversulo; kontraŭulo; malamiko
• adverse adj (in opposite direction) kontraŭa; maladirekta; (unfavorable) adversa; kontraŭa; malfavora || n adversity malfavoreco; malfeliĉo
• advertise vt reklami; (announce) anonci || n advertisement anonco; reklamo; advertising reklamado
• advice n konsilo; (notice) avizo
• advise vt konsili; (inform) avizi; informi || n adviser konsilanto; konsilisto || adj advisable konsilinda; prudenta; advisory konsila; (not compulsory) konsultiĝa || adv advisedly intence
• advocate n (lawyer; pleader) advokato; (public supporter) rekomendanto; advocacy rekomend(ad)o; subten(ad)o || vt rekomendi; subteni
• adze n adzo
• Aegean n Egea (Maro)
• aegis n egido
• Aeneid n Eneado
• Aeolia n (also “Aeolis”) Eoliano; Aeolian Eolio || adj Aeolian harp eola harpo
• aeon n eono
• aerate vt (ventilate) aerumi; ventoli; (introduce gas into liquid) gasizi
• aerial adj (re air) aera || n (antenna) anteno
• aerie n (also “eyrie”) aglonesto
• aerobatic adj aerobatika || n aerobatics aerobatiko
• aerodrome n aerodromo
• aerodynamics n aerodinamiko; aerodyne aerodino || adj aerodynamic aerodinamika
• aerofoil n planeo
• aerolite n (min.) aerolito
• aeronaut n aeronaŭto; aeronautics aeronaŭtiko || adj aeronautic aeronaŭtika
• aerosol n aerosolo
• aerostatic adj aerostatika || n aerostatics aerostatiko
• aesthetic adj estetika || n aesthetics estetiko
• afar adv malproksime(n)
• affable adj afabla
• affair n afero; (love affair) amafero
• affect vt (have effect on) his drinking started to affect his work la drinkado komencis efiki sur lia laboro; (emotionally) the news of the honor killing deeply affected her la informo pri la mortigado pro honoro profunde afekciis (aŭ emociis) ŝin; (mentally) the experience of war really affected me la sperto de milito multe afekciis min; the very presence of Frank’s brother affected his testimony la nura ĉeesto de la frato de Franko influis lian ateston; (physically) uromysitisis poisoning affects the bladder la uromisitisa toksado atakas la vezikon | (concern) koncerni; rilati al; tuŝi; how does this affect me? kiel tio koncernas min?; (pretend, feign) afekti || n (psych.) afekcio; affectation afekto; affection (tendency) tendenco; (warm feeling) amo; kareco; korinklino || adj affected afekta; affectionate am(em)a; tenera
• affidavit n ĵurdeklaro
• affiliate vt filiigi || vi filiiĝi || n filio
• affinity n afineco; (relationship by marriage) boparenceco; (similarity) simileco
• affirm vt (assert) aserti; (confirm) konfirmi; (swear) ĵuri || vi (answer yes) jesi || n affirmative (yes) jeso || adj affirmative (positive) pozitiva; (yes) jesa
• affix vt (fasten) alfiksi || n (gram.) afikso
• afflict vt aflikti || n affliction aflikt(iĝ)o
• affluent adj riĉa || n affluence riĉeco
• afford vt (money) elporti la koston de; toleri la elpezon por; (allow self to) permesi al si; (be able) havi la rimedojn por; povi; (give) doni; (time) havi sufiĉan tempon por || adj affordable kostelportebla
• afforest vt arbarigi
• affray n (archaic: jur.) interbatiĝo
• affricate n afrikato
• affront n (insult) insulto; ofendo; (challenge) defio; (archaic: hostile encounter) alfronto || vt insulti; ofendi; (challenge) defii; (archaic: face) alfronti
• Afghan n afgano; (dog) afgana hundo; Afghanistan Afganio || adj afgana
• afield adv malproksime(n); far afield tre malproksime(n)
• aflame adj fajra; flamanta; (fig.) arda
• afloat adj flosanta || adv flosante; surakve
• afoot adj (in progress) ekmoviĝa; leviĝanta; preparata || adv (on foot) piede
• afore prep (archaic) antaŭ || adj aforegoing antaŭa; aforesaid (jam) dirita; (jam) menciita; aforethought antaŭpensita; intence; with malice aforethought malbonintence || adv antaŭe; aforehand antaŭe; anticipe; aforetime antaŭe
• afoul adv (in conflict) en konflikto; to run afoul of someone ekkonflikti kun iu; Itchy runs afoul of an Irishman Itchy ekkonfliktas kun irlandano
• afraid adj timanta; to be afraid (of) timi
• afresh adv denove
• Africa n Afriko; African Afrikano || adj African Afrika
• Afrikaans n (lang.) afrikanso
• afro n (hair) afrikaĵo || afx afro- afro-
• aft adv malantaŭe(n); (naut.) pobe(n)
• after prep (in space) malantaŭ; post; (in time) post; (concerning) pri; she asked after your father ŝi demandis pri via patro; (in imitation of) laŭ; (in order) post; after you, Mr. Durden! post vi, Sinjoro Durden!; excuse after excuse ekskuzo post ekskuzo; (seeking) serĉanta; the cops are after him la policistoj serĉas lin; after all (nevertheless) malgraŭ ĉio; post ĉio || n afterbirth placento; postnaskaĵo; afterdeck (naut.) pobferdeko; aftermath (consequence) konsekvenco(j); postefiko(j); sekvo(j); (crop) postrikolto; afternoon posttagmezo; this afternoon hodiaŭ posttagmeze; aftershock posttremo; aftertaste postgusto; afterthought postpenso || adj (archaic: later) posta || adv afterwards poste || conj post kiam
• aga n (hist.) agao
• again adv (once more) denove; ree; (in addition) aldone
• against prep (opposition) kontraŭ; evil against evil malbono kontraŭ malbono; (anticipation) against my return por mia reveno; (position) ĉe; kontraŭ
• agape adj (gaping) gapanta || n (theo.) agapo
• agar-agar n agaragaro
• agate n agato
• agave n (bot.) agavo
• -age afx -aĵo
• age n (length of time something has lived or existed) aĝo; (particular stage of life) [adulthood] of age majoritata; plenaĝa; under age neplenaĝa | [old age] maljunaĝo; (opp. of newness) malnoveco; (historical period) epoko; (informal: a very long time) for ages dum eterno || vt (pli)maljunigi (aŭ plioldigi); (pli)malnovigi || vi (pli)maljuniĝi (aŭ plioldiĝi); (pli)malnoviĝi; age slowly, but slowly age plioldiĝu lante, sed lante plioldiĝu || adj aged maljuna; pliaĝigita; ageless eterna; senaĝa
• agenda n tagordo
• agene n nitrogena triklorido
• agent n agento; (chem.) aganto; enzo; (factor) faktoro; (mech.) efikilo; (middleman) peranto; agency (efficacy: person or thing) efikanto; (efficacy: result) efikado; (means) rimedo; (place) agentejo; (position) agenteco; (hist.: factory) faktorio; agent provocateur kaŝprovokisto
• agglomerate vt aglomeri || vi aglomeriĝi
• agglutinate vt aglutini || vi aglutiniĝi || adj agglutinative aglutina
• aggrandize vt (pli)grandigi
• aggravate vt (annohy) ĉagreni; (make worse) plimalbonigi
• aggregate n agregaĵo; agregato || vt agregatigi || adj agregita
• aggress vt agresi || n aggression agreso; aggressor agresanto || adj aggressive agres(em)a
• aggressive adj agresa
• aggrieve vt aflikti; ofendi
• aghast adj konstern(eg)ita; ŝokita
• agile adj facilmova; lertmova
• agio n aĝio
• agitate vt (disturb) agiti; maltrankviligi; (excite) eksciti; (stir) agiti
• aglow adj arda
• agnostic adj agnostika || n agnostikulo; agnosticism agnostikismo
• ago adv (before the present) antaŭ; four score and seven years ago antaŭ kvar dudekoj kaj sep jaroj; long ago antaŭ longe; not long ago antaŭ nelonge
• agog adj ekscitite atenda; streĉe atenda; to be agog ekscitite, streĉe atendi
• agogo n (mus.) agogo
• agonize vi doloregiĝi; (psych.) angori || vt doloregi || n agony dolorego; (psych.) angoro
• agoraphobia n agorafobio
• agrarian adj agrara
• agree vi (concur) akordi; (assent) konsenti; (be congruous re facts) kongrui; (be of one mind) konkordi; (consent) konsenti; (gram.) akordi; to agree with (suit) [food, climate, clothes, etc.] konveni al || vt (admit) agnoski; to agree to do konsenti fari || n agreement (harmony of opinion) akordo; mutual agreement interkonsento | (concord) konkordo; (consensus) (ĝenerala) konsento; (contract) kontrakto; (gram.) akordo; to be in agreement with (consistent with) kongrui al; (person, decision) akordi al || adj agreeable (pleasant) agrabla; plaĉa; (willing to agree) afabla; komplezema; konsentema
• agriculture n agrikulturo
• agrimony n agrimonio
• agronomy n agronomio; agronomist agronomo
• aground adj grundinta; to run aground grundi
• ague n (archaic) tremfebro
• ah! inter ha!; (woe, alas) aĥ!; ve!
• aha! inter aha!; ehe!
• ahead adv antaŭe(n)
• ahoy! inter hoj!
• aid vt helpi || n helpo
• aide n adjutanto; helpanto
• AIDS n (acquired immune deficiency syndrome) aidoso (akirita imuno-deficita simptomaro)
• aikido n aikido
• ail vt what ails you? pro kio vi malsanas?; pro kio vi suferas? || vi malsani || n ailment malsano || adj ailing malsana; suferanta
• ailanthus n (bot.) ailanto
• aim vt [weapon, instrument] celigi || vi to (take) aim at celi || n celo || adj aimless sencela
• air n (invisible gaseous substance around the earth) aero; up in the air (undecided) nedecidita; (broadcasting) on the air dissendanta, -ata; to be on the air dissendi | (mien) afekto; impreso; mieno; to put on airs afekti | (mus.) ario; airboat aerboato; airbrush aerbroso; air conditioner klimatizilo; aircraft aviadilo; airdrop paraŝutigo; airfoil planeo; airlift aerport(ad)o; airline aerlinio; airliner pasaĝeraviadilo; airmail aerpoŝto; airman aersoldato; airplane aeroplano; avio; airport flughaveno; airstrip surteriĝejo; airwave radiondo; midair (part of the air above ground) in midair supertere || vt (expose to air) aerumi; to air condition klimatizi; to airdrop paraŝutigi; to airlift aerporti || adj airy (made of air) aera; (not serious) leĝera; malserioza; airborne aerportata; airsick veturmalsana; airtight hermetika; air-to-air (mil.) aer-aera; aer-al-aera; air-to-ground (mil.) aer-al-tera; aer-tera; airworthy flugtaŭga; midair supertera
• aisle n (passage between seats, shelves, etc.) koridoro; trairejo; (side of church) flanknavo
• ajar adj nefermita
• akimbo adv kun ansformaj brakoj; kun la manoj sur la koksoj
• akin adj parenca
• à la prep (in the manner of) laŭ; à la Milan laŭ la Milana stilo; laŭ Milano; (with) kun || adv (with) à la mode (with ice cream) kun glaciaĵo; à la carte apartapreza; laŭ la menuo
• alabaster n alabastro
• alack! inter ho ve!
• alacrity n avido; entuzasmo; ĝoja volonteco
• alarm n (call to arms; anxious awareness of danger) alarmo; (anxious awareness of danger) timo; (device) alarmilo; (on clock, watch) (vek)signalo; alarm clock vekhorloĝo; alarmist alarmemulo || adj alarming timiga
• alas! inter ho, ve!
• alb n albo
• Albania n Albanio; Albanian albano || adj Albanian albana
• albatross n (zool.: Diomedeidae) albatroso
• albeit conj kvankam
• Alberta n (province) Albertio
• albino n albino
• album n (mus.) albumo
• albumen n albumeno
• albumin n albumino
• alchemy n alkemio; alchemist alkemiisto
• alcohol n alkoholo; alcoholic (person) alkoholulo; alcoholism alkoholismo || adj alcoholic (containing alcohol) alkohola
• alcove n alkovo
• aldehyde n aldehido
• alder n (bot.: Alnus) alno
• alderman n magistratano; (hist.) skabeno
• ale n elo
• Alemanni n alemanoj
• alembic n alambiko; distililo
• alert adj (attentive) atenta; (awake) maldormema; vigla || vt (call attention) atentigi (al io); (warn) alarmi; averti
• Aleut n aleutano || adj Aleutian aleutana; Aleutian Islands Aleutoj
• Alexandria n Aleksandrio
• alexandrine n (lit.) aleksandro
• alfalfa n (bot.: Medicago sativa) luzerno
• al fresco adv subĉiele
• alga n (bot.) algo
• algebra n algebro
• Algeria n Alĝerio; Algerian alĝeriano; Algiers Alĝero || adj Algerian alĝeria
• alias adv alinome; kaŝnome || n alinomo; kaŝnomo
• alibi n alibio
• alien adj (extraterrestrial) ekstertera; (foreign) alinacia; fremda || n (extraterrestrial) eksterterulo; (foreigner) alinaciano; fremdulo; alienation (psych.) alieneco; (jur.) aliproprigo; alienist (psych.) alienisto || vt to alienate (estrange) deturni; fremdigi; mallogi; (jur.: transfer) alieni; aliproprigi
• alight vi (from saddle) elseliĝi; (from vehicle) elaŭtiĝi; elaviadiliĝi; elbusiĝi; elvagoniĝi; (settle to ground) descendi; surteriĝi || adj (burning) brulanta; flamanta; (shining) lumigata
• align vt (line up) alliniigi; kunliniigi; (pol.) alianci; (put in a row) vicigi || vi (pol.) alianciĝi
• alike adj simila || adv simile; (equally) egale
• aliment n (archaic: food) nutraĵo; (archaic: support) alimento || adj alimentary nutra
• alimony n alimento
• aliquot n alikvoto
• alive adj viv(ant)a; to be alive vivi; to be alive to konscii; to be alive with svarmi je
• alkali n alkalo; alkaloid alkaloido || adj alkaline alkala
• all adj (collectively) ĉiuj; all people are mortal ĉiuj (homoj) estas mortemaj; all those people ĉiuj tiuj homoj; “One day, lad, all this will be yours.” “What, the curtains?” “Iun tagon, knabo, ĉio tio estos via.” “Kio, ĉu la kurtenoj?”; [+ possessive pronoun] all my children ĉiuj miaj filoj; [+ pronoun] all those who would oppose me ĉiuj tiuj, kiuj oponus min | (the whole) [of one thing] tuta; all my strength mia tuta forto; (each; every single one) ĉiu; after all (despite) malgraŭ; all-around [improvement] ĝenerala; all of (amount) ĉiom da; all of our coffee ĉiom da nia kafo | (collective) ĉiuj el; [+ pronoun] all of that ĉio tio | (the whole) [of one thing] tuta; all the (amount) ĉiom da la; (collective) ĉiuj el la; all the marbles ĉiuj el la globetoj | (the whole) [of one thing] la tuta; all the family la tuta familio; all the world la tuta mondo; all-around [success] kompleta; all-powerful ĉiopova; all-purpose ĉiumotiva; all-weather ĉiavetera || adv (apiece, in scoring) po; 10 all po 10; (completely) tute; all alone tute sola; all along dum la tuta tempo; all out plenforte; plenstrebe; tutkore; all over (everywhere) (tute) ĉie; (finished) tute finita; all right (okay) en ordo; all the better des pli bone; all the more des pli; at all not at all tute ne | (to any extent) ajn || prn (entirety) tuto; (everything) ĉio; all at once subite; all but (all except) ĉio krom; ĉiom krom; ĉiuj krom; (almost) preskaŭ; all in all (all things considered) ĉion konsidere; (generally) entute; all of (a number) ĉiuj el; (a whole) ĉiom da; all of us ni ĉiuj; all the same (nevertheless) malgraŭ tio; tamen; all those ĉiuj tiuj; and all inkluzive de; she ate the sandwich, sardines and all ŝi mangis la sandviĉon, inkluzive de la sardinojn; in all (inclusive) entute
• allay vt kvietigi; malakrigi; mildigi
• allege v aserti || n allegation aserto || adj alleged laŭdira; supoza
• allegiance n fideleco; lojaleco
• allegory n alegorio || adj allegorical alegoria
• allegro adv (mus.) alegre || n alegro
• alleluia! inter haleluja!
• allergy n alergio; allergen alergenaĵo; allergist alergisto || adj allergenic alergena; allergic alergia
• alleviate vt mildigi; moderigi
• alley n (narrow path) koridoro; (street) strateto; bowling alley kuglejo
• alligator n (zool.: Alligator) aligatoro
• alliterate vi aliteracii || n alliteration aliteracio
• allocate vt (allot) asigni; (share among group) disdoni; distribui; (specify) specifi
• allonym n alonimo
• allopath n alopato; allopathy alopatio
• allophone n alofono
• allot vt (assign) asigni || n allotment asign(aĵ)o; disdivid(aĵ)o; (ground) parcelo
• allow vt (permit) permesi; (admit, accept) allasi; (enable) ebligi || n allowance allaso; ebligo; permeso; (money) alimento; monasignaĵo; (in phrases) to make allowances for (take into consideration) kalkuli kun; preni en konsideron; (treat leniently) indulgi
• alloy n alojo || vt aloji
• allspice vt (bot.: Pimenta dioica) [tree, fruit, spice] pimento
• allude vi to allude to aludi || n allusion aludo
• allure n (attraction) allogo; (charm) ĉarmo || vt allogi || adj alluring alloga; ĉarma
• alluvium n aluvio || adj alluvial aluvia
• ally vt (pol.) alianci; (relate) rilatigi || vi alianciĝi || n aliancano; alliance alianco; (by marriage) boparenceco || adj allied aliancita; rilata; (similar) simila
• almanac n almanako
• almighty adj ĉiopova
• almond n (bot.: Prunus dulcis) [seed] migdalo; [tree] migdalarbo
• almoner n (hist.) oficistino pri socia bonfarto
• almost adv preskaŭ
• alms n almozo
• aloe n (bot.: Aloe) [plant] aloo; [laxative] aloaĵo
• aloft adv supre(n)
• alone adj sola; leave well enough alone ne inciti abelujon; let alone (not to mention) sen mencii || adv sole
• along prep (following the length of) laŭ; laŭlonge de; alongside apud; flanke de; laŭlonge de || adj (advanced) progresinta || adv laŭlonge (de); (onward) plu; (together) kune; along with kune kun; all along (the whole time) la tutan tempon; come along! venu kun mi!
• aloof adj apart(em)a; distanc(em)a; malintim(em)a
• alopecia n alopecio
• aloud adv laŭte; read aloud laŭtlegi; voĉlegi
• alp n alpo; the Alps la Alpoj; alpenhorn alpokorno; alpenstock montbastono || adj alpine alpa; cisalpine cisalpa; transalpine transalpa
• alpaca n (zool.: Vicugna pacos) alpako
• alpha n (Greek letter Α) alfa; the alpha and the omega la komenco kaj fino; alpha male alfaviro; alpha release (comput.) alfaversio; alpha-ray alfaradio
• alphabet n alfabeto || vt to alphabetize (furnish with an alphabet) alfabetigi; (order) abocordigi || adj alphabetical abocorda; alfabeta
• alphanumeric adj litercifera
• already adv jam (antaŭe)
• Alsace n Alzaco; Alsace-Lorraine Alzaco-Loreno
• also adv ankaũ; also known as (aka) alinome
• altar n altaro
• alter vt (change) aliigi; ŝanĝi; I am altering the deal. Pray I don’t alter it any further. Mi aliigis la interkonsenton. Preĝu, ke mi ne aliigos ĝin plue. | (modify) modifi; (retouch) [painting, speech, garment] retuŝi; (castrate) kastri; (spay) inkastri || vi aliiĝi; modifiĝi; ŝanĝiĝi || n alteration aliig(aĵ)o; ŝanĝ(aĵ)o; (partial) modif(aĵ)o
• altercate vi disputi; kvereli; malpaci || n altercation disputo; kverelo; malpaco
• alter ego adj intima kunulo
• alternate vi alterni || vt alternigi || n (substitute) anstataŭaĵo; alternation altern(ad)o; alterneco; alternig(ad)o; (elec.) alternanco; alternative (choice, option) alternativo; alternator (mech.) alternatoro || adj alterna; (alternative) alternativa; (substitute) anstataŭa; alternative [lifestyle, facts] alternativa
• although conj kvankam
• altimeter n altometro
• altitude n alteco; altitudo
• alto n (mus.) aldo
• altogether adv (all considered) sume; (wholly) entute
• alto-relievo n altreliefo
• altruism n altruismo || adj altruistic altruisma
• alum n (chem.) aluno; (alumnus) diplomito
• alumina n alumino
• aluminum n (chem.: Al) aluminio
• alumnus n diplomito; ekslernanto; eksstudento
• alveolus n alveolo
• always adv ĉiam
• alyssum n (bot.) aliso
• amalgam n (alloy with mercury) amalgamo; (any mixture) miksaĵo || vt to amalgamate amalgami; (combine) kombini || vi to amalgamate amalgamiĝi; kombiniĝi
• amanuensis n sekretario
• amaranth n (bot.: Amaranthus) amaranto
• amass vt amasigi || vi amasiĝi
• amateur n amatoro; diletanto || adj amatora; diletanta; amateurish amatoreca; diletanteca
• amatory adj amora
• amaze vt mirigi || n amazement mir(ig)o || adj amazing miriga; to be amazed miri
• Amazon n (myth., geog.) Amazono
• ambassador n ambasadoro
• amber n sukceno; (color) sukcenkoloro
• ambergris n ambro
• ambidextrous adj ambaŭdekstra; ambaŭmana
• ambient adj ĉirkaŭa; media
• ambiguous adj ambigua; dubasenca || n ambiguity ambiguaĵo; dubasencaĵo; (quality) ambigueco; dubasenceco
• ambition n ambicio; ambition is the willingness to kill the things you love and eat them to stay alive la ambicio estas la volonteco por mortigi siajn amatojn kaj manĝi ilin por plu vivi || adj ambitious ambicia
• ambivalent adj ambivalenca || n ambivalence ambivalenco
• amble vi ambli || n amblo
• ambrosia n ambrozio
• ambulance n ambulanco
• ambush n embusko; to lie in ambush embuski
• ameliorate vt plibonigi
• amen inter amen
• amenable adj cedema; influebla
• amend vt (correct) korekti; (improve) plibonigi; (jur.) amendi || n amendment amendo; korekto; plibonigo; amends kompenso; make amends for kompensi
• amenity n agrablaĵo; (courtesies) ĝentilaĵoj
• America n (continent) Ameriko; (USA) Usono
• americium n (chem.: Am) americio
• amethyst n ametisto
• Amhara n amharo || adj Amharic amhara
• amiable adj afabla; amikeca; komplezema
• amicable adj (friendly) amika; (not quarrelsome) senprocesa
• amid prep (people, things) inter; (space) meze de || adv amidships ŝipmeze
• amide n amido
• amino n amina; amino acid aminacido
• Amish adj amiŝa || n amiŝo
• amiss adj misa; to be amiss misi
• amity n amikeco
• ammeter n ampermetro
• ammonia n amoniako || adj ammoniacal amoniaka
• ammonium n amonio
• ammunition n municio
• amnesia n amnezio; amnesiac amneziulo || adj amnesiac amnezia
• amnesty adj amnestio || vt amnestii
• amnion n amnio || adj amniotic amnia
• amok n (psych.) amoko; to run amok kuri amoke
• among prep (persons, things) inter; among other things interalie; (a community) ĉe; among the Spartans ĉe la Spartanoj
• amoral adj nemorala; senmorala
• amorous adj amor(em)a
• amorphous adj amorfa
• amortize vt amortizi
• amount n kvanto; (sum) sumo; any/some amount of iom da; the full amount ĉiom; no amount neniom; that amount tiom; this amount ĉi tiom; what amount kiom || vi to amount to (add up to) kalkuliĝi al; sumiĝi al; (be equivalent to) esti ekvivalenta al; to amount to nothing rezulti vana, senvalora; to amount to something fariĝi indulo, indaĵo; to amount to the same thing esti ekvivalenta
• amour propre n memestimo
• ampelopsis n ampelopso
• ampere n ampero; amperage amperaro; kurent-intenso
• amphetamine n (pharm.) amfetamino
• amphibian n (zool.: Amphibia) amfibio || adj amfibia; amphibious amfibia
• amphibrach n (prosody) amfibrako
• amphitheater n amfiteatro
• amphora n (hist.) amforo
• ample adj (abundant) abunda; (large) granda; plenforma; (vast) ampleksa; vasta || n amplification amplif(ad)o; amplifier amplifilo; amplitude amplitudo || vt to amplify (broaden) ampleksigi; plivastigi; (enlarge) [sound, electrical signal] amplifi; (enlarge upon) pludetali; pluklarigi
• ampoule n ampolo
• amputate vt amputi || n amputee amputito
• amulet n amuleto
• amuse vt amuzi || n amusement amuz(ad)o; amuzaĵo; amuziĝo || adj amusing amuza
• amylase n (biochem.) diastazo
• anachronism n anakronismo
• anacoluthon n (gram.) anakouto
• anaconda n (zool.: Eunectes) anakondo
• anaerobic adj neaerobia
• anagram n anagramo
• anal adj anusa
• analgesia n analgezio; analgesic analgeziko || adj analgesic analgeza
• analog n analog(aĵ)o; analogy analogeco; analogio || adj (not digital) analoga; analogous analoga
• analyze vt analizi || n analysis analizo; analyst analizisto; analytics (math) analitiko || adj analytic(al) analiza
• anapest n (prosody) anapesto
• anarchy n anarkio; anarchist anarkiisto || adj anarchic(al) anarkia; anarchist anarkiisma
• anastigmat n anastigmato || adj anastigmatic anastigmata
• anathema n anatemo || vt to anathematize anatemi
• anatomy n anatomio; anatomist anatomiisto || adj anatomical anatomia
• ancestor n prapatro; praulo; ancestry deveno; prapatroj; prauloj || adj ancestral prapatra; praula
• anchor n (naut.) ankro; anchorage (place: naut.) ankrejo; (place: hist.) ermitejo; anchorite (hist.) ermito || vt ankri
• anchovy n (pickled) sardelo; (species) engraŭlo; (spiced) anĉovo
• ancient adj antikva
• ancillary adj (subsidiary) akcesora; (supporting) helpa; serva
• and conj kaj; and so forth kaj ceteraj; and so on kaj tiel plu; and/or kaj/aŭ
• andante adv (mus.) andante
• Andes n Andoj
• andiron n fajrohundo; morelo
• androgen n androgen
• androgyne n androgino || adj androgynous androgina
• anecdote n anekdoto
• anemia n anemio || adj anemic anemia
• anemometer n anemometro
• anemone n (bot.: Anemone) anemono; sea anemone (zool.: Actiniaria) aktinio; maranemono
• aneroid adj aneroida || n aneroida barometro
• anesthesia n anestezo; anesthetic anestezant(aĵ)o; anesthetist anestezisto || vt to anesthetize anestezi || adj anesthetic anesteza
• aneurysm n aneŭrismo
• anew adv denove
• anfractuous adj (rare) anfrakta || n anfractuosity anfrakto
• angel n anĝelo; angelfish anĝelfiŝo; skvateno; angelica (bot.: Angelica) angeliko || adj angelic anĝela
• Angelino n Los-Anĝelesano
• angelus n (theo.) anĝeluso
• anger n kolero || vt kolerigi
• angina n angino; angina pectoris brustangino
• angiosperm n (bot.: Angiospermae) angiospermo
• angle n (geom.) angulo; angle iron angulfero; right angle orto; (motive) motivo; (viewpoint) vidpunkto; angler fiŝisto || vt anguligi || vi anguliĝi; (fish) fiŝi || adj angular angula
• Anglican adj (relig.) anglikana || n anglikano; Anglicanism anglikanismo
• Anglicism n anglismo || vt to Anglicize angligi
• Anglo n (white, English-speaking person) blankulo; Anglo-Saxon anglosakso || adj Anglo-Saxon anglosaksa || afx Anglo- (English) angl(o)-
• angry adj kolera; to be angry with koleri kontraŭ; to get angry (become angry) koleriĝi; (make angry) kolerigi
• angstrom n anstromo
• anguish n angoro || vt angorigi || vi angori
• anhydride n anhidrido
• anhydrous adj anhidra
• anil n anilo
• aniline n anilino
• animal n (including humans) animalo; (not including humans) besto
• animate vt animi || n animation anim(ad)o; vervo; vigleco; vivanteco; suspended animation suspendita animado | (film) animacio || adj viv(ant)a
• anime n animeo
• animism n animismo
• animosity n malamikeco; malamo
• anion n (chem.) anjono
• anise n (bot.: Pimpinella anisum) anizo
• ankle n maleolo; ankle bone (talus) talo; anklet (ornament) krurbraceleto; (sock) ŝtrumpeto
• ankylosis n ankilozo || vi to ankylose ankiloziĝi
• annals n analoj; kroniko; annalist analisto
• anneal vt malhardi
• annelid n (zool.) anelido
• annex vt aneksi || n aneksaĵo; annexation aneks(ad)o
• annihilate vt ekstermi; neniigi
• anniversary n datreveno
• annotate vt prinoti
• announce vt anonci || n announcement anonco; announcer anoncisto
• annoy vt ĉagreni; ĝeni || n annoyance ĉagreniĝo; ĝeno; malagrablaĵo
• annual adj (lasting a year) jardaŭra; unujara; (once a year) ĉiujara; (plant) jardaŭrulo; (yearbook) jarlibro
• annuity n (from investment, etc.) rento; (pension) pensio
• annul vt nuligi; (jur.) kasacii || n annulment kasacio; nuligo
• annular adj ring(ec)a; ring(oform)a; ringoida
• annulus n ringoido
• Annunciation n Anunciacio
• anobium n (zool.: Anobium) anobio
• anode n anodo || vt to anodize anodizi
• anodyne adj analgezia; sendoloriga || n analgezilo; sendolorigilo
• anoint vt sanktolei; unkti
• anomalous adj anomalia || n anomaly anomalio
• anon adv (archaic: again) denove; (archaic: later) poste; (archaic: soon) baldaŭ
• anonymous adj anonima || n anonymity anonimeco
• anopheles n (zool.) anofelo
• anorak n anorako
• another adj (additional but not the same) alia; another example alia ekzemplo; (more of the same) ankoraŭ; another ten pounds ankoraŭ dek funtoj; one another si(n) reciproke; unu la alian
• answer v (reply) respondi; “42,” he answered “42”, li respondis; (retort) repliki || vt (fulfill) plenumi; to answer several purposes esti utila por pluraj celoj; (reply to) respondi; I have answered your questions mi respondis viajn demandojn | [a door] respondi || vi (suffice) sufiĉi || n (response) respondo; (rejoinder, retort) repliko; (solution) solvo || adj answerable (accountable) respondeca; to be answerable to devi respondi al
• ant n (zool.: Formicidae) formiko; ant bear (zool.: Myrmecophaga tridactyla) formikurso; mirmekofago; (zool.: Orycteropus afer) orikteropo; anteater (zool.: Manidae) maniso; (zool.: Myrmecophaga tridactyla) formikurso; mirmekofago; (zool.: Tachyglossidae) ekidno; anthill formikejo; antlion (zool.: Myrmeleontidae) formikleono; mirmeleono
• antacid adj kontraŭacida
• antagonism n antagonismo; antagonist antagonisto || vt to antagonize antagonistigi; malamikigi || adj antagonistic antagonisma
• Antarctic n Antarkto || adj antarkta
• ante n (poker, etc.) antaŭveto || vt to ante up antaŭveti; (pay) pagi || afx antaŭ-
• antecedent n antaŭaĵo; (gram.) rilatato; (log.) antaŭpremiso; antecedents (life history) antecedentoj || adj antaŭa
• antechamber n antaŭĉambro; atendejo
• antedate vt esti pli frua ol
• antediluvian adj antaŭdiluva
• antelope n (zool.) antilopo
• antenatal adj antaŭakuŝa
• antenna n anteno
• antepenultimate adj prantaŭlasta
• anterior adj antaŭa
• anteroom n antaŭĉambro; atendejo
• anthelminthic adj kontraŭhelminta || n kontraŭhelmintilo
• anthem n (song identified with a particular group or cause) himno; national anthem nacia himno; (biblical choral composition) antifono
• anther n (bot.) antero
• anthology n antologio
• anthracite n antracito
• anthrax n antrakso
• anthropoid n antropoido || adj antropoida
• anthropology n antropologio; anthropologist antropologo || adj anthropological antropologia
• anthropometry n antropometrio
• anthropomorphism n antropomorfismo
• anti- afx kontraŭ- || n anti-Semite antisemito; anti-vaxxer (informal) antivakcinisto || adj anti-Semitic antisemita
• antibiotic n antibiotiko || adj antibiotika
• Antichrist n Antikristo
• anticipate vt (do ahead of time) antaŭi; anticipi; (expect) atendi
• anticlimax n *misklimakso
• antics n burleskaĵoj; kaprioloj; klaŭnaĵoj
• anticyclone n kontraŭciklono
• antidote n antidoto
• antifreeze n malfrostilo
• antiknock n antidetonacianto
• Antilles n Antiloj
• antilogarithm n kontraŭlogaritmo
• antimacassar n (hist.) seĝprotekta tuko
• antimony n (chem.: Sb) antimono
• antinomian adj antnomia
• Antioch n Antioĥio
• antipathy n antipatio
• antiphonal adj antifona
• antipode n antipodo; kontraŭo; malo
• antiquarian adj antikvaĵa || n antikvaĵisto
• antiquate vt arkaikigi || adj antiquated antikvamoda; arkaika; eksmoda; malmoderna
• antique adj antikva || n antiquities antikvaĵoj; antiquity antikveco
• antirrhinum n (bot.) antirino
• antiscorbutic adj kontraŭskorbuta || n kontraŭskorbutilo
• antiseptic adj antisepsa || n antisepsaĵo
• antisocial adj kontraŭsocia
• antithesis n antitezo; malo || adj antithetical antiteza
• antitoxin n antitoksino
• antler n korno; antlers ramuro
• antonym n antonimo
• Antwerp n Antverpeno
• anus n anuso
• anvil n amboso
• anxious adj (disquieted) maltrankvila; (desirous) deziranta; to be anxious to deziri || n anxiety (desire) deziro; (disquiet) maltrankvilo
• any adj ia; (amount; not usually translated before plural or uncountable nouns) iom; do you have any money? ĉu vi havas monon?; do you have any more? ĉu vi havas pli multajn?; I can’t stay here any longer mi ne plu povas resti ĉi tie; (one, some, every, or all without specification) iu; [at all, whatever] ajna; iu ajn; [kind] ia ajn || adv anyhow, anyway [any way at all] iel ajn; senorde; [in any event] ĉiuokaze; [nevertheless] tamen; anymore, any longer nuntempe; plu; Alice doesn’t live here anymore Alico ne plu loĝas ĉi tie || prn iu; anybody, anyone iu ajn; anything io ajn; anywhere ie(n) ajn
• aorist n aoristo
• aorta n aorto
• apace adv rapide
• Apache n apaĉo
• apart adv (separated by distance) aparte; (at a specified distance in time or space) je intervalo(j) de; three years apart je intervalo de tri jaroj; (into pieces) dise(n); apart from krom
• apartheid n apartismo
• apartment n apartamento; apartment block apartamentaro
• apathy n apatio || adj apathetic apatia; malvigla
• ape n (zool.: Hominoidea) (senvosta) simio || vt imitaĉi || adj apish simieca
• aperient adj (med.) laksiga || n (med.) laksilo
• apéritif n aperitivo
• aperture n aperturo
• apex n pinto
• aphasia n afazio
• aphelion n afelio
• aphis n afido
• aphorism n aforismo
• aphrodisiac n afrodiziigilo || adj afrodizia
• apiary n abelejo; apiarist abelisto
• apiculture n abelbredado
• apiece adv (used before — not after — expressions of quantity) po; give them ₷10 apiece donu al ili po dek spesmilojn
• apinti n (mus.) apinto
• aplomb n aplombo
• apocalypse n apokalipso || adj apocalyptic apokalipsa
• apocope n apokopo
• apocrypha n apokrifo || adj apocrphal apokrifa
• apodosis n ĉefpropozicio je supoza subpropozicio
• apogee n apogeo
• apologue n apologo
• apology n (begging pardon) bedaŭresprimo; pardonpeto; (apologia) apologio; apologetic apologio; apologetics (relig., philos., etc.) apologetiko; apologist apologiisto || vi to apologize esprimi bedaŭron; pardonpeti; sin senkulpigi || adj apologetic bedaŭra; pardonpeta
• apophysis n (anat., zool.) apofizo
• apoplexy n apopleksio || adj apoplectic apopleksia
• apostate n apostato; apostasy apostateco || vi to apostasize apostatiĝi; kabei
• a posteriori adj aposteriora || adv aposteriore
• apostle n apostolo || adj apostolic apostola
• apostrophe n apostrofo
• apothecary n (archaic) apotekisto
• apothegm n sentenco
• apotheosis n apoteozo
• appall vt konsterni; (horrify) hororigi
• apparatus n aparato; -ilo; apparatchik aparatulo
• apparel n vesto(j) || vt (archaic: clothe) vesti
• apparent adj (seeming) kvazaŭa; (ver)ŝajna; (obvious) evidenta; (visible) malkaŝa; videbla || adv apparently (obviously) evidente; (seemingly) (ver)ŝajne; (visibly) videble
• apparition n (anything appearing) aparaĵo; (ghost) fantomo
• appeal vi (attract) interesi; logi; tuŝi; (implore) petegi; (invoke) alvoki; (jur.) apelacii || n (attraction) intereso; logo; tuŝo; (imploring) petego; (invocation) alvoko; (jur.) apelacio; court of appeals kasacia kortumo || adj appealing kortuŝa; simpatia
• appear vi (come into sight) aperi; montriĝi; prezentiĝi; vidiĝi; to appear at (attend) ĉeesti; (seem) she appears mad ŝi mienas kolere; she appears old ŝi aspektas maljuna; she appears older than she really is ŝi ŝajnas pli maljuna ol ŝi vere estas | [be similar, but not same] ŝajni; [have outward appearance] aspekti; [though expression or bearing] mieni || n appearance (appearing) apero; (attendance) ĉeesto; (look) aspekto; mieno; (seeming) ŝajno
• appease vt (accommodate) komplezi (al aŭ -n); (calm) kvietigi; trankviligi || n appeasement (accommodation) komplezo; (calming) kvietigo; trankviligo; (pol.) komplezismo
• appellate adj (jur.) apelacia; appellate court kasacia kortumo || n appellant apelacianto
• appellation n nom(ig)o
• append vt (add) aldoni || n appendage akcesoraĵo; aldonaĵo; (zool.) apendico
• appendix n (anat., zool., bot.) apendico; (additional matter at the end of a book) apendico; appendectomy apendicektomio; appendicitis apendicito
• appertain vi aparteni
• appetite n apetito; appetizer aperitivo || adj appetizing apetitiga; apetitoveka
• applaud vi apaŭdi || n applause apaŭd(ad)o
• apple n (bot.: Malus domestica) [fruit] pomo; apple crate pomujo; apple of discord pomo de malkonkordo (aŭ diskordo); apple tree pomujo
• apply vi (make a formal request) to apply for aspiri; kandidatiĝi; peti; sin proponi por; (claim) pretendi; (be relevant) rilati; (be valid) validi; (turn to, go to) sin turni || vt (put something on a surface; put into operation or use) apliki; apply directly to the forehead! apliku rekte al la frunto!; to apply oneself diligenti; sin doni | [fasten] alfiksi; [spread] ŝmiri || n application (printed form) petilo; pretendilo; [for joining] aliĝilo; (request) peto; appliance -ilo; (device) aparato; (means) rimedo; (tool) instrumento; application (claim) pretendo; (diligence) diligenteco; (program) aplika programo; (putting something into operation or use) apliko; uzo; (putting something on a surface) [by fastening] alfikso; [by spreading] ŝmiro; (relevance) rilateco || adj applicable aplikebla; applied (not theoretical) aplikata
• appoggiatura n apoĝaturo
• appoint vt (commission) komisii; (designate) asigni; nomumi; (fix, as date) fiksi || n appointment (agreed time/place to meet) rendevuo; appointee asignito; komisiito; appointment asigno; komisi(iĝ)o; (post) posteno || adj well appointed bone ekipita; bone meblita
• apportion vt dispartigi; distribui; porciigi
• apposite adj konvena; trafa || n apposition apozicio; to put in apposition apozicii
• appraise vt aprezi; taksi || n appraisal aprezo; takso
• appreciate vt (value) estimi; ŝati; (perceive) percepti; (understand) kompreni || vi (rise in value or price) plivaloriĝi || adj appreciable konsiderinda; perceptebla; rimarkebla; sentebla; appreciative laŭda
• apprehend vt (arrest) aresti; (understand) kompreni || n apprehension (arrest) aresto; (foreboding) antaŭtimo; (understanding) kompreno || adj apprehensive antaŭtima
• apprentice n metilernanto; apprenticeship lernoservo || adj to be apprenticed lernoservi ĉe
• apprise vt avizi; informi
• approach vt (get closer) (al)proksimiĝi al; (go toward) aliri; (approximate) proksimumiĝi al; (math) aproksimi; (start to deal with in a certain way) ektrakti || n aliro; (al)proksimiĝo; (way to a place) alirejo || adj approachable alirebla
• approbation n aprobo
• appropriate adj (suitable) adekvata; konvena; taŭga || n appropriation (taking for one’s own) proprigo; (allocation) [of money] buĝet(a kredit)o; monasigno || vt (take for one’s own) proprigi al si; (allocate) [money] monasigni
• approve vt aprobi || n approval aprobo; on approval kondiĉa; kondiĉe
• approximate adj proksimuma || adv approximately proksimume || n approximation proksimum(iĝ)o || vt proksimumiĝi al; (math) aproksimi; poli
• appurtenance n apartenaĵo
• apricot n (bot.: Prunus armeniaca, et al.) abrikoto
• April n aprilo
• a priori adj apriora || adv apriore
• apron n (protective garment) antaŭtuko; (protective shield) ŝirmilo; (maneuvering area) manovrejo; (of stage) rivalto
• apropos adj rilata; apropos of en ligo kun; kiel koncernas; rilate al
• apse n absido
• apt adj (clever, skillful) inteligenta; lerta; talenta; (fit, good, suitable) taŭga; trafa; (prone to) ema; inklina || n aptitude (natural ability) talento; (natural tendency) dispozicio
• apterous adj (zool.) senflugila
• aqua n aqua fortis (archaic: nitric acid) fortakvo; nitrata acido; aqua regia reĝakvo; aqua vitae brando; aqua-lung aŭtonoma skafandro; aquamarine (min.) akvamarino; aquatint (art) akvatinto || adj aquatic akva; aqueous akva; aquamarine akvamarina
• aquarium n akvario
• Aquarius n Akvisto; Amforo
• aqueduct n akvedukto
• aquiline adj agla
• Arab n arabo; arabesque arabesko; Arabia Arabio; Arabic (language) la araba || adj Arabic araba; Arabic numerals arabaj ciferoj
• arable adj (crops) kultivebla; (land) erpebla; plugebla; semotaŭga
• arachnid n araneoido
• arbiter n arbitracianto
• arbitrage n (fin.) arbitraĝo
• arbitrary adj arbitra; (despotic) despota; tirana
• arbitrate vt arbitracii || n arbitration arbitracio; arbitrator arbitracianto
• arbor n (shaft) ŝafto; [mandrel] mandreno; (tree) arbo; arbor vitae tujo | [bower] laŭbo; [grove] bosko; arboriculture arbokultivado || adj arboreal arba; arborescent arbeca
• arbutus n (bot.: Ericaceae) [tree, berry] arbuto; [berry] arbutbero; [tree] arbutujo
• arc n (geom., archit., elec.) arko; arc lamp arkolampo
• arcade n (covered passageway with arches) arkadaro; (passageway with a colonnade) galerio
• arch n (geom., archit.) arko; archer (paf)arkisto; archery arkpafado; archway arkopasejo; (arcade) arkadaro || vt arkigi || vi arkiĝi || adj (roguish) petolema; arched arka; arched roof volbo || afx (chief, principal; preeminent) ĉef-; -mastro; archangel ĉefangelo; archbishop ĉefepiskopo; archdeacon ĉefdiakono; archduke ĉefduko
• archaeology n arkeologio; archaeologist arkeologo || adj archaeological arkeologia
• archaic adj arkaika || n archaism arkaismo
• archbishop n ĉefepiskopo
• archer n (paf)arkisto; archery arkpafado
• archetype n pratipo
• archipelago n arkipelago; insularo
• architect n arkitekto; architecture (art, study) arkitekturo || adj architectonic arkitekta; arkitektura
• architrave n (archit.) arkitravo
• archive n arkivo; archivist arkivisto || vt enarkivigi
• Arctic n Arkto || adj arkta
• ardent adj arda; fervora
• ardor n ardo; fervora
• arduous adj laboriga; malfacila; peniga
• area n (surface extent) areo; (field) kampo; (region) regiono; (space allocated for special purpose) -ejo; dining area manĝejo
• areca n (bot.: Arecaceae) [nut] areknukso; [palm] areko
• arena n areno
• areometer n areometro
• Areopagus n (hist.) Areopago
• argentan n (also nickel silver, German silver, new silver, nickel brass, albata, alpacca, electrum) arĝentano
• Argentina n Argentino
• argillaceous adj (geol.) argila
• argon n (chem.: Ar) argono
• Argonaut n (myth.) argonaŭto
• argot n slango
• argue vi (give reasons, evidence in support of something) argumenti; rezoni; (dispute) (inter)disputi || n argument argumento; (dispute) disputo || adj arguable defendebla; argumentative disputema
• aria n (mus.) ario
• arid adj malfekunda; senakva
• Aries n la Ŝafo
• aright adv (dialect) bone; ĝuste
• arise vi leviĝi; naskiĝi; okazi
• aristocrat n aristokrato; aristocracy (collect.) aristokrataro; (quality) aristokrateco; (system) aristokratio
• Aristotelian adj aristotela
• arithmetic n aritmetiko || adj arithmetic aritmetika
• ark n (chest) tabernaklo; Ark of the Covenant Kesto de Interligo; (ship) arkeo
• arm n (anat.) brako; armchair brakseĝo; armpit akselo; armful brakpleno
• arm vt (provide with weapons) armi || n (weapon) armilo; to arms! al la armiloj!; to lay down arms demeti la armilojn; to take up arms alpreni la armilojn; under arms sub la armiloj; up in arms batalpreta; batalvola; arms race armilkonkurso; vetarmado; (heraldry) (coat of) arms blazono || adj armed armita; armed force armeo
• armada n militŝiparo
• armadillo n (zool.: Dasypus) dazipo
• Armageddon n Har-Magedon
• armament n armilaro
• armature n kiraso; ŝirmilo; (elec.) armaturo
• Armenia n Armenio
• armistice n armistico
• armlet n braceleto; brakbendo
• armor n armaĵo; kiraso; armorer armilisto; armory armilaro; armilejo || adj armor-piercing kirasdetrua; armor-plated kirasa; armored kirasa; armorial (herladric) heraldika; armorial bearings blazono
• army n (ter)armeo
• arnica n (bot.: Arnica) arniko
• aroma n aromo || adj aromatic aroma; (chem.) benzenoida
• around adv (on every side) ĉirkaŭe || prep (on every side of) ĉirkaŭ; to go around (wander) rondiri; a specter is going around Europe — the specter of communism fantomo rondiras en Eŭropo — la fantomo de komunismo
• arouse vt (awake) veki; (stir up) inciti
• arpeggio n (mus.) arpeĝo
• arquebus n (hist.) arkebuzo
• arrack n (also “arak”) arako
• arraign vt akuzi; voki antaŭ tribunalon
• arrange vt (gen., mus.) aranĝi || n arrangement aranĝo
• arrant adj (dated: complete, utter) absoluta
• arras n (teks)tapeto
• array n kolekto; ordo; vicoj || vt ordigi; (dress) vesti
• arrears n nefaritaĵo; nepagitaĵo; ŝuldo; in arrears (bill) ne akurate pagita; (person) ne akurate paginta
• arrest vt aresti; haltigi || n aresto; arrest warrant aresta mandato
• arrive vi alveni || n arrival alveno; (person) alvenanto
• arrogate vt arogi || n arrogance aroganteco || adj arrogant aroganta
• arrow n sago; arrowhead sagopinto; (bot.: Sagittaria) sagitario; arrowroot (bot.: Maranta arundinacea) aroruto
• arsenal n arsenalo
• arsenic n (chem.: As) arseno; (poison) arseniko
• arson n brulatenco; krima incendiado
• art n arto; art gallery artgalerio; pinakoteko; art music arta muziko; artist artisto; (painter) pentristo; artiste (film-, teatr-)artisto; artistry arto; lerteco || adj artful (crafty) ruza; (skilled) lerta; artistic (highly) virtuoza; artistic perfection virtuozeco | (relating to art) arta; (relating to the artist) artista; artless naiva; senarta
• artery n arterio; arteriosclerosis (med.) arteriosklerozo || adj arterial arteria
• artesian adj (re artesian wells; from Artois) arteza; artesian well arteza puto
• arthritis n (med.) artrito
• arthropod n (zool.: Arthropoda) artropodo
• artichoke n (bot.: Cynara scolymus) artiŝoko
• article n (particular item) objekto; [of commerce] artiklo; varo; [of faith] kredartikolo; [of law] akto; kontrakto; [of legal document] artikolo; [of newspaper] artikolo; (grammar) artikolo; [definite article] difina artikolo || adj to be articled lernoservi ĉe
• articulate adj (fluent and coherent) elokventa; klar(esprim)a; parollerta || vt (express) [thoughts, feelings] klare esprimi; (pronounce) [speech sounds] artikulacii; [word, sentence] klare prononci; (join together) artiki
• artifact n artfaraĵo
• artifice n (clever expedient; ruse) artifiko; artificer (skilled craftsman) metiisto || adj artificial artaĵa; artefarita
• artillery n artilerio; kanonaro; artillery shell obuso
• artisan n metiisto
• arum n (bot.: Arum) arumo
• Aryan adj arja || n arjo
• as adv (comparison) tiel; it’s like chocolate, but not as sweet ĝi gustas kiel ĉokolado, sed ne tiel dolĉe; as ... as tiel … kiel; I am just as smart as you are mi estas tiel inteligenta kiel vi; I want you to hit me as hard as you can mi volas, ke vi frapu min tiel forte kiel vi povas; as much as tiom kiom; as soon as tuj kiam; as soon as possible kiel eble plej baldaŭ; as for koncerne (with accus.); pri; as for me pri mi; as if kvazaŭ; as though kvazaŭ; as to, as regards koncerne (with accus.); pri; as well (also) ankaŭ ...; krome || prep (in the capacity of) kiel; *estiel; to act as king agi estiel reĝo; (in the manner of) kiel; to act as (like) king agi kiel reĝo; (while) dum; he was a monster as a child li estis monstro dum infanaĝo; as a whole ĝenerale; as yet ĝis nun || conj (because) ĉar; pro ke; as there was not enough pumpkin spice, the whole month of October was canceled ĉar ne estis sufiĉe da kukurba spico, oni nuligis la tutan monaton oktobro; (even though) kiom ajn; smart as she is... kiom ajn inteligenta ŝi estas...; (in accordance with) laŭ; as you will laŭ via plaĉo; (like) kiel; as everyone knows kiel oni bone scias; everything is happening as I have foreseen ĉio okazas, kiel mi antaŭvidis; as if kvazaŭ -us; as it were (as though) kvazaŭ(e); as long as (during the time that) dum; (provided that) kondiĉe, ke; as though kvazaŭ -us; as well as (besides) krom ke
• asbestos n asbesto
• ascarid n (zool.: Ascaridae) askarido
• ascend vt (move upward upon) supreniri || vi (move upward) ascendi || n ascendancy aŭtoritateco; supereco; Ascension Ĉieliro (de Jesuo); ascent supreniro; (slope, path) suprenirejo || adj ascendant supreniranta
• ascertain vt certiĝi pri; (for oneself by observation or experiment) konstati
• ascetic n asketo; asceticism asketismo || adj asketa
• ascribe vt atribui
• asepsis n asepso || adj aseptic asepsa
• asexual adj (without gender) senseksa
• ash n (powdery residue of a burnt substance) cindro; Ash Wednesday Cindromerkredo; ashtray cindrujo | (bot.: Fraxinus) frakseno || adj ashen cindrokolora; (archaic, lit.: made from the ash tree) fraksena
• ashamed adj hontanta; to be ashamed honti; to make ashamed hontigi
• ashlar n (tajlita) ŝtono
• ashore adv surtere(n); to put ashore deŝipigi; to run ashore grundi
• Asia n Azio; Asia Minor Anatolio; Malgrand-Azio; Asian aziano || adj Asian azia
• aside adv flanke(n); (away) aparte(n); for(en); to lay, put, set aside formeti; lasi flanke; to step aside moviĝi flanken; (dismissing or shifting topics) aside from that krom tio
• asinine adj azena; stulta
• ask vt (inquire of) [someone] to ask someone something demandi iun pri io; (put forward) [question] meti (aŭ fari) demandon; (request) peti; [beg] petegi; (invite) inviti || vi to ask for (request) peti pri; (demand) postuli; (stipulate) kondiĉi
• askance adv suspekte; (obliquely) oblikve
• askew adv oblikve; (wrong, awry) malĝuste
• asleep adj dormanta; to be asleep dormi; to fall asleep dormiĝi; ekdormi
• asp n (zool.: Naja haje) aspido; Egiptia kobro; (zool.: Vipera aspis) eŭropa aspido
• asparagus n (bot.: Asparagus officinalis) asparago
• aspect n aspekto
• aspen n (bot.: Populus tremula) tremolo
• asperity n krudeco; malafablo
• asperse vt (rare: defame) kalumnii || n aspersion kalumnio
• asphalt n asfalto || vt asfalti
• asphodel n (bot. Asphodelus) asfodelo
• asphyxiate vt asfiksii || n asphyxia asfiksio
• aspic n (culin.) aspiko
• aspidistra n (bot.: Aspidistra) aspidistro
• aspirate vt (med.) (inhale) enspiri; (suck out) elsuĉi; (phon.) aspiraciigi || n (med.) elsuĉaĵo; (phon.) aspiracio; aspiration (med.) elsuĉ(ad)o; (phon.) aspiraciigo; aspirator aspiratoro; suĉilo
• aspire vi aspiri || n aspirant aspiranto; aspiration aspiro
• aspirin n aspirino
• ass n (zool.: Asinus) azeno; (buttocks) postaĵo; pugo; asshole (vulg.: anat.) pugtruo || vt to assfuck (vulg.) bugri; pugfiki
• assail vt ataki; sturmi
• assassin n (contract killer, hitman) sikario; (murderer) murdisto, -into; assassination murdo || vt to assassinate murdi
• assault vt (attack) ataki; sturmi; (criminally) atenci || n criminal assault on a woman malĉastigo; seksatenco
• assay n (of ore) titro; (analysis) analizo; (test) provo || vt (determine ingredients) [of ore] titri; (analyze) analizi; (test) provi
• assegai n (African spear; also “assagai”) ĵetsago; mansago
• assemble vt (gather together in one place for a common purpose) [people or things] kolekti; kunigi; (comput.: translate) asembli; (fit together the the separate component parts of) munti || vi (come together) [people or things] kolektiĝi; kuniĝi; [people] kunveni || n assembly kolekto, -iĝo; kuniĝo, -igo; kunmet(aĵ)o; (meeting) kunveno; (of parts) munt(aĵ)o; assembly line ĉenstablo | (pol.) asembleo; assembly(wo)man asemblean(in)o
• assent n konsento || vi to assent to jesi al; konsenti
• assert vt (declare forcefully) aserti; (establish) [authority] trudi; (insist on) [rights] insisti pri || n assertion aserto || adj assertive energia
• assess vt taksi || n assessment takso; assessor taksisto; (assistant judge) asesoro
• asset n bonhavaĵo; (advantage) avantaĝo; (fin.) aktivo
• asseverate vt (solene) aserti
• assiduous adj diligenta; konstanta
• assign vt (allot, designate) asigni; [date] fiksi; [work] taski; (appoint) [person] nomumi; (ascribe, attribute) alskribi; atribui; (jur.: transfer) cedi; transdoni || n assignation (tryst) (sekreta) rendevuo; assignment (task) tasko; (allotment, designation) asigno; [of date] fikso; (appointment) [of person] nomumo; (attribution) atribuo; (jur.) cedo; transdono
• assimilate vt asimili; (make similar) similigi
• assist vt helpi; (as part of one’s job) asisti || n assistance helpo; (official, professional) asisto; assistant helpanto; (adjunct) adjunkto; (official, professional) asististo
• assize n (hist.: court) asizo
• associate vt (connect mentally) I always associate that phrase with Arnold Schwarzenegger mi ĉiam asocias tiun frazon kun Arnoldo Ŝvarceneger; (join as a partner, ally, or friend) asocii || vi asociiĝi; to associate with (keep company with) frekventi; vizitadi; I do not associate with known Idists mi ne vizitadas agnoskitajn Idistojn || n (member of an association) asociano; asociito; (colleague) kolego; (comrade) kamarado; association asocio; association of ideas asocio de ideoj || adj associated asociita; Associated Artists Asociitaj Artistoj
• assonant adj asonanca; to make assonant asonanci || n assonance asonanco
• assort vt (archaic: classify) sortimenti || n assortment sortimento || adj assorted sortimentitaj; (miscellaneous) diversaj
• assuage vt (mitigate) moderigi; [pacify] kvietigi; trankviligi; (satisfy, relieve) satigi
• assume vt (suppose, presume) supozi; [presuppose] premisi; (take on) alpreni; ŝarĝi sin per || n assumption (supposition) supozo; (presupposition) premiso; (rel.) ĉielenpreno; (taking on) alpreno; (archaic: presumption) arogo
• assure vt (person or event) certigi; (quiet) kvietigi; trankviligi; (secure) sekurigi; (Brit.: insure) asekuri || n assurance certigo; (self-confidence) aplombo; (Brit.: insurance) asekuro
• astatine n (chem.: At) astato
• aster n (bot.: Aster) astero
• asterisk n asterisko
• astern adv malantaŭe(n); (naut.) pobe(n)
• asteroid n astroido
• asthenia n (med.) astenio
• asthma n (med.) astmo || adj asthmatic astma
• astigmatism n (med.) astigmatismo
• astir adj moviĝanta
• astonish vt mirigi
• astound vt konsterni; tre mirigi
• astragal n (bot.: Astragalus) astragalo
• astrakhan n (pelt) astrakano
• astral adj astra
• astray adv devojiĝinta; perdiĝinta; to go astray erarvagi; to lead astray delogi
• astride prep rajde sur
• astringe vt adstringi || adj astringent adstringa
• astrology n astrologio; astrologer astrologo || adj astrological astrologia
• astronaut n astronaŭto; astronautics astronaŭtiko
• astronomy n astronomio; astronomer astronomo || adj astronomical astronomia
• astute adj (crafty) ruza; (sagacious) sagaca
• asunder adv (archaic or lit.) dis-; dise(n); what God hath joined together let no man put asunder kion do Dio kunigis, tion homo ne disigu
• asylum n (place of refuge) azilo; (for the insane) psikiatria hospitalo; (for the poor, aged, infirm) hospico
• asymmetry n nesimetrio; sensimetrio || adj asymmetrical nesimetria
• asymptote n (geom.) asimptoto || adj asymptotic asimptota
• at prep (a particular place or position) [contiguous to] ĉe; to sit at a desk sidi ĉe skribotablo | [in] en; at home hejme; at the office en la kontoro | [in the domain of] ĉe; my email address is at noone@nowhere.com mia retadreso estas noone ĉe nowhere punkto com | [in the house of] ĉe; breakfast at Tiffany’s matenmanĝo ĉe Tiffany | [on] sur; at sea sur la maro; (a particular rate) at ₷30 a kilo po 30 ₷ kilograme; at 20% interest je 20 procenta interezo; je interezo de 20 procentoj; to go at 100 km per hour iri po 100 kilometrojn hore/en horo; two at a time duope; (a particular state) at a loss (fin.) malprofite; (puzzled) konfuzita; perpleksa; senkomprena; at a standstill haltigita; interrompita; at ease komforta; trankvila; (mil. command) ripozu!; at fault kulpa; at war en milito | (a particular time) ĉe; je; class starts at 9:00 la klaso komencas je 9:00; at dawn ĉe la aŭroro; at present aktuale; nun(tempe); at the moment ĝuste nun; at the time tiam; (by means of) at a blow per unu bato; at will laŭ via plaĉo (aŭ volo); laŭplaĉe; laŭvole; at your discretion laŭ via plaĉo (aŭ volo, bontrovo) | (concerning) pri; he’s good at math li estas lerta pri matematiko; she’s good at playing the accordion ŝi bone ludas la akordionon; (in response to) ĉe; laŭ; pro; at her cries ĉe ŝiaj krioj; at my request laŭ mia peto; I was shocked at the news la novaĵoj skandalis min; (toward) al; kontraŭ; angry at kolera kontraŭ; at sign (@) heliko
• atavism n atavismo || adj atavistic atavisma
• ataxia n (med.; also “ataxy”) ataksio
• atheism n ateismo; atheist ateisto
• Athens n Ateno; Athenian atenano || adj Athenian aten(an)a
• athlete n atleto; athletics atletismo || adj athletic atleta
• athwart prep transverse sur || adv transverse
• Atlantic adj Atlantika || n Atlantiko
• atlas n (book of maps) maparo
• atlatl n lancoĵetilo; propulsilo
• atmosphere n atmosfero; (milieu) etoso; atmospherics (radio)perturbo || adj atmospheric atmosfera
• atoll n atolo; koralrifo
• atom n atomo || vt to atomize atomigi; (fine spray) disgutetigi || adj atomic atoma
• atone vi to atone for (compensate for) kompensi; (rel.) pekliberiĝi
• atony n (ling., physiol.) atonio; malvigleco
• atop prep supre de (aŭ sur)
• atrocious adj (horrifyingly wicked) abomena; kruelega; (very bad) [film, food, spelling] malbonega || n atrocity kruelegaĵo
• atrophy vi (med.) atrofii || vt atrofiigi || n atrofio
• attach vt (fasten) (al)fiksi; (al)kroĉi; alligi; (attribute) atribui || n attaché ataŝeo; attaché case valizeto; attachment akcesoraĵo; (action) alfiksado; (romantic) am(ligitec)o
• attack vt ataki || n atako
• attain vt atingi || n attainment atingo
• attar n attar of roses rozoleo
• attempt vt (try) provi; to attempt Everest provi Evereston; (strive for) penegi -i; strebi -i; to attempt a comeback strebi reveni (aŭ al reveno); (archaic: try to kill) atenci || vi (try) provi; (strive) penegi; strebi; (take steps, measures) klopodi || n (effort to kill) to make an attempt on the life of someone atenci la vivon de iu
• attend vt (be present at) ĉeesti; (school, etc.) vizitadi || vi to attend to (look after; deal with) prizorgi; (pay attention to) atenti; (serve) servi || n attendance (presence at) ĉeesto; [regular presence at] vizitado; (service) servo; attendant (companion) akompananto; (servant) servisto || adj attendant akompananta
• attention n (heed) atento; attention! (mil.) rektiĝu!; to call attention to atentigi; to pay attention to atenti | (humoring) komplezo || adj attentive (heeding) atent(em)a
• attenuate vt (elec.) atenui; (thin out) maldensigi
• attest vt atesti || n attestation atesto
• attic n subtegmento; (mansard) mansardo
• Attica n Atiko || adj Attic atika
• attire n vestaro || vt vesti
• attitude n (way of behaving) sinteno; (pose) pozo
• attorney n (business or legal proxy) prokuristo; (lawyer) advokato; attorney general ĝenerala prokuroro; power of attorney prokuro
• attract vt altiri; (entice, lure) allogi || n attraction altiro; (enticement, lure) allogo; (show) atrakcio || adj attractive altira; (charming) ĉarma; (enticing) alloga
• attribute vt atribui; (impute) imputi || n (gram.) epiteto; (log.) atributo; (quality) eco
• attrition n (relig.) atricio
• attune vt agordi
• aubergine n (Brit.: eggplant) melongeno
• auburn adj ruĝbruna
• auction n aŭkcio; auctioneer aŭkciisto || vt aŭkcii
• audacious adj aŭdaca || n audacity aŭdaco
• audible adj aŭdebla
• audience n (people present) aŭskultantaro; spektantaro; (reception) aŭdienco
• audio n son(signal)o; audiometer aŭdometro || adj audiovisual aŭdovida
• audit n kontrevizorado; auditor kontrevizoro || vt kontrevizori
• audition n (trial of an entertainer) provaŭdo || vt (trial an entertainer) provaŭdi
• auditorium n aŭditorio; aŭskultantejo
• au fait adj informita
• Augeas adj Augean aŭgia
• auger n borilo
• aught n io ajn
• augment vt pligrandigi; pliigi
• augur vt (bode) aŭguri; that doesn’t augur well tio ne estas bona aŭguro; (archaic: foresee) aŭguri || n (archaic: soothsayer) aŭguristo; augury (omen) aŭguro; (soothsaying) aŭgurado
• august adj eminenta; majesta || n August aŭgusto; Augustine (monk) Aŭgustenano
• au jus adj kun suko
• auk n (zool.: Alcidae) aŭkedo; (zool.: Alca torda) aŭko
• aula n aŭlo
• aunt n onklino
• au pair n gastvartisto
• aura n aŭro
• aural adj (of ear) orela; (of hearing) aŭda
• aureole n aŭreolo; nimbo
• aureomycin n (med.: chlortetracycline) aŭreomicino
• auricle n (anat.) aŭriklo || adj auricular (of ear) orela; (of hearing) aŭda
• aurochs n (zool.: Bos primigenius) uro
• aurora n aŭroro
• auscultate vt (med.) aŭskultumi || n auscultation aŭskultumo
• auspice n aŭspicio; under the auspices of sub la aŭspicioj de || adj auspicious bonaŭgura; favora
• austere adj aŭstera; severa
• Australia n Aŭstralio; Australian aŭstraliano || adj Australian aŭstralia
• Austria n Aŭstrio; Austrian aŭstro || adj Austrian aŭstra
• autarky n aŭtarcio
• authentic adj aŭtentika || vt to authenticate aŭtentikigi
• author n aŭtoro
• authority n (power or right to give orders) aŭtoritato; [authorization] permeso; rajtigo; [person] aŭtoritatulo || vt to authorize aprobi; permesi; rajtigi || adj authoritarian aŭtokrat(ec)a; aŭtoritatisma; disciplinema; ordonema; authoritative aŭtoritata
• autism n aŭtismo || adj autistic aŭtisma
• auto- afx mem-
• autobiography n aŭtobiografio; autobiographer aŭtobiografo || adj autobiographical aŭtobiografia
• autocrat n aŭtokrato; autocracy (quality) aŭtokrateco; (regime) aŭtokratio; (system) aŭtokratismo || adj autocratic aŭtokrata
• auto-da-fé n aŭtodafeo
• autograph n aŭtografo
• autogyro n aŭtogiro
• automat n aŭtomatejo
• automatic adj (self-acting) aŭtomata || n automation aŭtomatigo; automaton aŭtomato
• automobile n aŭto(mobilo)
• autonomy n (independent evolution, functioning) aŭtonomio; (self-governance) aŭtonomeco || adj autonomous aŭtonoma; aŭtonomia
• autopsy n nekropsio; to perform an autopsy on nekropsii
• auto-reverse n aŭtomata flankŝanĝo
• auto-stop n aŭtomata stopo
• auto-suggestion n mem-sugestio
• autumn n aŭtuno
• auxiliary adj (supplementary, reserve) rezerva; (helping) helpa || n (supplement, reserve) rezervaĵo; (assistant) helpanto
• avail vt helpi; utili (al); that will you avail you nothing tio neniel helpos vin; tio neniel utilos al vi; to avail oneself of elprofiti; utiligi || n utilo; to no avail senefike; vane || adj available disponebla; havebla; to have available disponi; to make available disponigi
• avalanche n lavango
• avant-garde n avangardo || adj avangarda
• avarice n avar(ec)o || adj avaricious avara
• avenge vt venĝi
• avens n (bot.: Geum) geumo
• avenue n avenuo; (garden path) aleo
• aver vt aserti; deklari
• average n (math) averaĝo; meznombro; mezumo; mezvaloro; on the average averaĝe; mezume; (damage to ship or cargo) averio || vt mezumi || adj (normal, typical) averaĝa
• averse adj malinklina || n aversion antipatio; malinklino
• avert vt (turn away) forturni; (avoid) eviti; (prevent) preventi
• Avesta n (relig.) Avesto
• aviary n birdejo
• aviation n aviado; aviator aviadisto
• avid adj avida
• avocado n avokado; avocado tree avokadarbo
• avocation n hobio; ŝatokupo
• avocet n (zool.: Recurvirostra) avoceto
• avoid vt eviti
• avoirdupois n la angla komerca pezsistemo
• avow vt konfesi || adv avowedly malkaŝe
• avuncular adj onkla
• await vt atendi
• awake vi (cease sleeping) vekiĝi || vt (cause to stop sleeping) veki || adj maldorma; wide-awake vigla
• award vt (prize, medal) premii; (jur.) aljuĝi || n (prize) premio || adj award-winning premiita
• aware adj (cognizant) konscia; to be aware konscii
• awash adj (at water level) akvonivela; (flooded) inundita
• away adv for
• awe n (reverence) respektego; (wonder) admirego; miro; (fear) (solena) timo || adj awe-inspiring admiriga; impona; miriga; respektegiga; timiga; awesome (inspiring fear) terura; (inspiring reverence, wonder) impona; miriga; (informal: excellent) bon(eg)a; *mojosa; awful (very bad) malbonega; (archaic: inspiring fear) terura; (archaic: inspiring reverence, wonder) miriga || adv awfully (extremely) treege
• awhile adv iom (da tempo); to wait awhile iom atendi
• awkward adj (clumsy) malgracia; mallerta; (difficult) delikata; (embarrassing) embarasa; maloportuna
• awl n aleno
• awn n (bot: stiff bristle) aristo
• awning n (tol)markezo
• awry adv (askew) malrekte; (wrong, awry) mis-; mise; to go awry mise iri
• ax n (also “axe”) hakilo
• axil n (bot.) akselo
• axilla n (anat.) akselo
• axiom n aksiomo || adj axiomatic aksioma
• axis n akso || adj axial aksa
• axle n akso
• axolotl n (zool.: Ambystoma mexicanum) aksolotlo
• ayah n (hinda) vartistino
• ayatollah n ajatolo
• aye inter (affirmation) jes || adv (always) ĉiam
• azalea n (bot.: Rhododendron) azaleo
• azimuth n azimuto
• Azores n Acoroj
• azote n (chem.: N) nitrogeno
• Aztec n azteko || adj azteka
• azure adj lazura || n lazuro

B

• B ltr bo; (mus.) B (aŭ si); B-flat (B♭) B bemola; B-sharp (B♯) B diesa || n B-movie B-taksita filmo
• baa vi (sheep) bei; ŝafbleki || n beo; ŝafbleko || inter be!
• babble vi (talk rapidly and incomprehensibly) babilaĉi; (prattle, chatter) babili || n babilado
• babe n (lit.: baby) bebo
• Babel n Babelo
• baboon n (zool.: Papio) paviano
• baby n (human) bebo; infaneto; [toddler] paŝetulo; baby’s breath (bot.: Gypsophila paniculata) orienta sapherbo; paniklaa gipsofilo; babysitter infanvartist(in)o || vt to babysit (infan)varti || adj babyish bebeca; infaneca
• Babylon n (hist.) Babilono
• baccarat n (card came) bakarato
• Bacchanalia n Bakĥofesto(j)
• bachelor n (unmarried man) fraŭlo; (university grad) bakalaŭro; bachelor’s degree bakalaŭreco; bachelorette (unmarried woman) fraŭlino
• bacillus n (bio.) bacilo
• back n (anat.) dorso; (rear) malantaŭo; (reverse side) reverso; backcountry landinterno; backswimmer (zool.: Notonecta ) dorsnaĝa cimo; notonekto; backup (comput.) savkopio; backer (bettor) vetanto; (fin.) endosi; (in a duel) sekundanto; (motion, resolution) subtenanto; (pol.) partiano; backing (protective layer) subŝtofo; (support) apogo; subteno || vt (accompany) [singer] akompani; (attach backing to) [rug, quilt] subŝtofi; (bet on) priveti; (fin.) [bills] avali; endosi; [loan] garantii; [person, enterprise] financi; (support) [plan, person] apogi; helpi; subteni; [warrant, etc.] vizi; to back up [vehicle] retroirigi || vi to back down, off (withdraw) retiri sin; retiriĝi; to back up (go backward) retroiri || adj (old) back issue malnova numero | (rear) malantaŭa; back wheels malantaŭaj radoj; (reimbursed) full satisfaction or your money back kontentigo aŭ ristorno; (returned) reveninta; guess who’s back divenu, kiu revenis; I’ll be back mi revenos; backward retro(ir)a; (behind the times) eksmoda; neprogresema; neprogresinta; (reverse) inversa; (turned around; wrong) retroturnita || adv (in space) malantaŭe; re-; ree; in back of me malantaŭ mi; back and forth tienkaj reen; back to the salt mine reen al la salminejo; to go back home reiri hejmen | (in time) antaŭ(e); jam; back in 1887 jam en 1887; some months back antaŭ kelkaj monatoj; (returned) reveni; everything is back to normal ĉio revenis al la normo; there and back again tien kaj retro; backward(s) malantaŭen; retro(ir)en; backward compatible retrokongrua || afx re-; re(e)n-; retro-
• backache n (path.) dorsodoloro; lumbalgio
• backbencher n (Brit., pol.) senpostena parlamentano
• backbite vt (sekrete) kalumnii
• backbone n (anat.) spino
• backdate vt antaŭdati
• backfire vi (of engine) knali; (of plan, gun) retropafi
• backgammon n triktrako
• background n fono
• backhand n (strike, blow) mandorsa bato || adj backhanded (ambiguous) ambigua; (insincere) malsincera
• backlash n reefiko; retrofrapo
• backside n (anat.) postaĵo
• backslide vi refali
• backspace n (keyboard) retroira klavo || vt (delete) retroviŝi || vi retroiri
• backstairs n servista ŝtuparo
• backwash n retrofluo
• backwater n (stagnant place) stagnejo
• bacon n lardo
• bacterium n (bio.) bakterio; bactericide baktericido; bacteriologist bakteriologo; bacteriology bakteriologio
• bad adj malbona; (of health) malsana; (putrid) putra; (serious) grava; (spurious) falsa || n (slang: mistake, fault) my bad! mia kulpo!; baddie (informal: villain) are we the baddies? ĉu ne estas la malbonuloj? || vt to bad-mouth kritiki; mallaŭdi
• badge n insigno
• badger n (zool.: Meles, Arctonyx, Taxidea and Mellivora) melo || vt (pester) petadi; turmenti
• badinage n ŝercbabilado
• badminton n (sport) badmintono; volanludo
• baffle vt (perplex) konfuzi; perpleksigi; (rare: frustrate) frustri; malhelpi || n obstaklo
• bag n sak(et)o; (handbag) mansaketo; bagpipes sakfajfilo; bagful sakpleno; baggage bagaĝo; pakaĵo || vt ensakigi; proprigi al si; (catch) kapti || adj baggy (clothing) vasta
• bagatelle n (trifle) bagatelo
• Bahá’í n (adherent) bahaano; (Baha’ism) bahaismo
• Bahamas n Bahamoj
• bail n (jur.) kaŭcio; to free on bail kaŭcie liberigi; to stand bail kaŭcii || vt to bail out (person) kaŭcii; (boat) priĉerpi; (water) ĉerpi || vi to bail on (abandon) forlasi; to bail out (jump out) elsalti; paraŝuti
• bailie n (hist., Scot.) ĉefkonsilanto; magistratano
• bailiff n (Brit.: deputy sheriff) subŝerifo; (Brit.: king’s officer) distriktestro; (Brit.: steward) ekonomo; intendanto; (jur.) [officer of court, etc.] pedelo
• bairn n (Brit., Scot.) infano
• bait n logaĵo || vt (a trap) provizi per logaĵo; (harry) incit(ad)i; turmenti
• baize n felto
• bake vt baki || vi bakiĝi || n baker bakisto; bakery bakejo
• baksheesh n bakŝiŝo; ŝmirmono
• balafon n (mus.) balafono
• balalaika n balalajko
• balance n (equilibrium) ekvilibro; (counterpoise) kontraŭpezo; (remainder) cetero; restaĵo; (account) saldo; (scales) pesilo; balance of power ekvilibro de potenco; balance sheet bilanco; balance wheel balanciero || vt (put in equilibrium) ekvilibrigi; [account, equation] bilanci; (counterpoise) kompensi; kontraŭmeti; kontraŭpezi; (weigh) pezi || vi (be in equilibrium) ekvilibri
• balcony n balkono; (interior, theat.) galerio
• bald adj kalva; (fig.) kruda; bald eagle (zool.: Haliaeetus leucocephalus) blankkapa (aŭ usona) maraglo
• baldachin n baldakeno
• balderdash n (gobbledygook) galimatio; (nonsense) sensencaĵo
• baldric n (hist.) balteo
• bale n (bundle) garbo || adj baleful malbonaŭgura; sinistra
• Balearic Islands n Balearoj
• balk vi (as a mule) baŭmi; kalcitri; to balk at heziti; rezisti; rifuzi || vt (frustrate) malsukcesigi; obstrukci; (impede) malhelpi || n (furrow ridge) intersulko; (halt) halto; (failure) paneo; (timber) trab(eg)o || adj balky hezita; malvolonta
• Balkans n (mountain range) Balkanoj; (peninsula) Balkanio
• ball n (solid or hollow sphere or ovoid) globo; (for games) pilko; baseball bazopilko; basketball korbopilko | (geom.) sfero; (bullet) kuglo; (clump of densely packed material) bulo; ball of string fadenbulo; ball of wax bulo de vakso; snowball neĝbulo | (clump of earth) glebo; terbulo; (clump of loose, lightweight material) floko; cotton ball floko de vato | (vulg: testicle) kojono; ball-and-socket joint globartiko; ball bearing globlagro; ballpoint pen globkrajono | (dance) balo; ballroom balejo; to be on the ball esti vigla; to keep the ball rolling ne halti; ne panei; resti aktiva || vt (have sex with) fiki; to ball up buligi || vi to ball up buliĝi
• ballad n balado
• ballast n balasto || vt balasti
• ballerina n baletistino
• ballerino n baletisto
• ballet n baleto; ballet dancer baletist(in)o
• ballista n (hist.) balisto
• ballistics n balistiko || adj ballistic balistika
• balloon n (toy) baloneto; (aerostat) balono; balloonist balonisto
• ballot n (voting) baloto; (paper or other means of voting) balotilo || vi baloti
• ballyhoo n bruo; ekscit(aĉ)o; pomp(aĉ)o
• balm n (ointment) balzamo; (bot: Melissa officinalis) meliso || adj balmy balzama; (crazy) freneza
• baloney n galimatio; sensencaĵo
• balsa n (bot.: Ochroma pyramidale) balzo
• balsam n (ointment) balzamo; (bot: Impatiens) balzamio
• Baltic n (sea) Balta Maro
• baluster n balustro; balustrade balustrado
• bamboo n (bot.: Bambuseae) bambuo
• bamboozle vt (trick) trompi; (perplex) konfuzi
• ban vt interdikti; malpermesi; (exclude, exile) ekskluzivi; ekzili
• banal adj banala
• banana n (bot.: Musa × paradisiaca) banano; banana tree bananarbo
• band n (strip, loop) [leather strap] rimeno; [of cigar, postal wrapper] banderolo; [ribbon] rubando; [strap, belt] zono; [strip, frequency range] bendo; [stripe] strio; [zone] zono; (group) aro; roto; [brigade] brigado; [mil., theat.] trupo; [mus.] bando || vt (mark with stripes) strii; (put a band on) bendi; (tie) ligi || vi to band together (unite) ariĝi; bandiĝi; rotiĝi
• bandage n bandaĝo || vt bandaĝi
• bandbox n ĉapelujo
• bandeau n (for hair) harbendo
• bandit n bandito
• bandolier n kartoĉozono
• bandoneon n (mus.) bandoniono
• bandstand n (indoor) muzikpodio; (outdoor) muzikkiosko
• bandy vt reĵetadi || adj bandy-legged kurba
• bane n plago; (archaic: poison) veneno
• bang n (sudden loud noise) ekbruo; [crack] krako; [knock] frap(eg)o; [of gun] paf(bru)o; [of whip, gun, bursting balloon] knalo || vt to bang a door shut brue fermi pordon; (vulg.: have sex with) fiki || inter bam!; krak!; paf!
• banger n (firework) petardo
• Bangladesh n Bangladeŝo
• bangle n braceleto
• banish vt (drive away) forpeli; (exile) ekzili
• banister n balustrado
• banjo n banĝo
• bank n (fin.) banko; bankbook bankolibro; banknote bankobileto; bankroll monprovizo; banker bankisto; (manager) bankestro; (owner) bankiero | (med.) banko; blood bank banko de sango | (slope, mass, mound of a particular substance) altaĵeto; [of ocean, shallows] malprofundejo; [of river, etc.] bordo; [of trench] taluso; (dam) digo; (tier, row of equipment) vico || vt (a fire) malhejti; (billiards) resaltigi; (money) deponi; (tilt in making a turn) (turn)klini; to bankroll financi; monprovizi || vi (tilt in making a turn) (turn)kliniĝi; to bank on (anticipate) anticipi; (trust) dependi de; fidi; to bank with deponi en
• bankrupt adj bankrotinta; to go bankrupt bankroti || n bankrotinto; bankrotulo; bankruptcy bankroto || vt bankrotigi
• banner n (flag) standardo; (heraldic) veksilo; (internet) reklambendo
• banns n geedziĝanonco
• banquet n bankedo; (feast) festeno
• banshee n (folk.) banŝio; mortaŭgura feino
• bantam n (zoo..) bantamo
• banter n (inter)moketado || vi to banter with (inter)moketi
• Bantu n Bantuo
• banyan n (bot.: Ficus benghalensis) banjano
• baptize vt bapti || n baptism bapto; baptist baptisto; baptistery baptejo || adj baptismal font baptujo
• bar n (a long piece of something) [barrier] barilo; [ingot] ingoto; [of window, cage] krado; [pole, rod] stango; [soap, candy, etc.] briko; tabuleto; [stripe] strio; (drinking establishment) drinkejo; [counter] verŝtabulo; [tavern] taverno; barmaid verŝistino; barman kelnero; verŝisto; bartender drinkejmastro | (mus.) mezuro; takto; bar line taktostreko | (jur.) [lawyers collectively] advokataro || vt (a door, a way) bari; [bolt] rigli; (hinder) malhelpi; (with stripes) strii || prep bar(ring) (excepting) krom
• barb n (of arrow, hook) pikilo || adj barbed wire pikdrato
• Barbados n Barbado; Barbadian barbadano
• barbarian n barbaro; barbarism, barbarity (act) barbaraĵo; [word or expression] barbarismo; (quality) barbareco; krueleco || adj barbaric, barbarous barbara; kruela
• barbecue n (portable grill) kradrostilo || vt kradrosti
• barbel n (anat.: beardlike filament) barbfadeno; (zool.: Barbus) barbfiŝo; barbio
• barber n barbiro; barbershop barbirejo; (mus.) barbireja kantado
• barberry n (bot.: Berberis) [berry] berberisbero; [shrub] berberiso
• barbican n (mil. hist.) barbakano
• barbiturate n (pharm.) barbiturato
• barcarole n barkarolo
• bard n (archaic, lit.) bard
• bare adj (naked) nuda; (mere) nura; barefaced cinika; senhonta; barefoot nudpieda || adv barely (hardly) apenaŭ; (just a moment before) ĵus; (simply) simple; bareback sensele || vt malkaŝi; nudigi; riveli
• bargain n (agreement) interkonsento; (cheap thing) bonaĉeto || vi (negotiate) negoci; to bargain on/for (expect) anticipi | [agree] interkonsenti; [haggle] marĉandi
• barge n (lighter) barĝo; bargeman, bargee barĝisto || vi to barge in enpuŝegi sin; entrudegi sin
• barite n (min.: BaSO₄) barito
• baritone n (singer) baritonulo; (voice) baritono
• barium n (chem.: Ba) bario
• bark n (of dog) bojo; (of tree) [inner] basto; [outer] ŝelo; (naut.) barko || vt (remove the bark from) senŝeligi || vi (dog) boji
• barley n (bot.: Hordeum vulgare) [plant, grain] hordeo
• barm n biergisto
• barn n (for grain) grenejo; (for straw) pajlejo; (stable) stalo; barn owl (zool.: Tyto alba) turstrigo; barnyard ŝtalkorto
• barnacle n (zool.: Cirripedia) ciripedo; (zool.: Balanus) balano; marglano; (zool.: Branta) blankvanga ansero
• barograph n barografo
• barometer n barometro
• baron n barono; baroness baronino; baronet baroneto || adj baronial barona
• baroque adj baroka
• barrack vt (Brit.: jeer) malaklami
• barracks n kazerno
• barrage n (mil.) barpafado; (of words, etc.) pluvego
• barratry n (archaic: fraud by a ship’s master or crew) mara fraŭdo
• barrel n (cask) barelo; (of a gun, cannon) (paf)tubo; barrel organ gurdo
• barren adj (producing nothing) malfekunda; (without result) senfrukta
• barricade n barikado || vt barikadi
• barrier n barilo; (obstacle) obstaklo
• barrister n (Brit.: lawyer) advokato
• barrow n (handcart) ĉareto; puŝĉaro; (wheelbarrow) ĉarumo; (burial mound) tumulo
• barter vt (var)interŝanĝi (sen mono) || n (var)interŝanĝo (sen mono)
• baryta n (chem.) barito
• barytone n (gram.) baritono
• basalt n (min.) bazalto
• bascule n (bridge) baskulo
• base n (lowest part) bazo; [of statue, column, etc.] soklo; base level baznivelo; basement (below ground) subetaĝo; (cellar) kelo; (of monument, etc.) bazamento; baseline bazlinio | (basis; mil.; math; geom.; chem.) bazo; to touch base with konsulti; kontakti; baseball (sport) basbalo; bazopilko; basics fundamento(j); rudimentoj || vt (on something) bazi (sur io); fundamenti (sur io) || adj (ignoble) malnobla; (not made of precious metal) [coin] falsa; baseless senbaza; basic (chem.) alkala; baza; (fundamental) baza; fundamenta
• bash vt bategi || n (party) festego
• bashful adj modesta; sinĝena; timema
• basil n (bot.: Ocimum basilicum) bazilio
• basilica n baziliko
• basilisk n (myth., heraldry) bazilisko
• basin n (dish) pelvo; (geog.) baseno
• basis n bazo; fundamento; on the basis of surbaze de
• bask vi (relax exposed to warmth and light) ripozi; sunĝui; varmigi sin; (revel) ĝu(eg)i (ion)
• basket n korbo; (hamper) korbego; basketball (sport) basketbalo; korbopilko
• Basque adj vaska || n vasko
• bas-relief n bareliefo
• bass n (mus.) baso; [singer] basulo; bass drum bastamburo; bass guitar basgitaro; bass tuba bastubjo; double bass, contrabass kontrabaso; bassist basisto | (zool.) [perch] perko; [sea bass] labrako; [sunfish] sunfiŝo; sunperko
• basset hound n (zool.) melhundo; vertago
• bassinet n lulilo
• bassoon n (mus.) fagoto
• bast n (bot.) basto
• bastard n bastardo
• baste vt (culin.) [a roast] priverŝi per graso; (tack with thread) duonkudri; (dated: cudgel) bastoni
• bastinade n (hist.) bastonado
• bastion n bastiono
• bat n (baseball, cricket) batilo; batter, batsman batanto | (zool.: Chiroptera) vesperto || v (wield a bat; strike with a bat) bati
• batch n (load) ŝarĝo; [in an oven] fornpleno; (bundle, group) aro; grupo
• bate vt (aphetic form of “abate”) malgrandigi; moderigi || adj with bated breath mallaŭte; spirretene
• bath n (act of immersing in water for cleaning, refreshment, or pleasure) bano; bathroom banĉambro; (toilet) necesejo; bathtub bankuvo; banujo; (spending time in water for refreshment or pleasure) bathing bano; bathing suit bankostumo || vt to bathe bani || vi to bathe bani sin
• bathos n (miskulmina) banaliĝo
• bathyscaphe n batiskafo
• bathysphere n batisfero
• batik n batiko
• batiste n batisto
• batman n (Brit. mil.) servosoldato
• baton n (any stick) bastono; (mus.) (takto)bastono; (of policeman) klabo
• battalion n bataliono
• batten n (wooden strip) lato || vt to batten down fiksfermi; lati || vi (thrive by feeding, grow fat) grasiĝi
• batter vt (beat) batadi || n (culin.) farunmiksaĵo; batter head bata membrano; battering ram murrompilo; ramo || adj battered (shabby) kaduka
• battery n (elec.) pilo; [multi-celled] baterio; [secondary] akumulatoro; (mil.) baterio
• battle n batalo; battlement krenelaro; battledress militira uniformo; battlefield batalejo; batalkampo; battleship batalŝipo || vi batali
• bauble n bagatelo; (hist.: marotte) frenezosceptro
• bauxite n (min.) baŭksito
• Bavaria n Bavario
• bawd n (archaic: woman in charge of a brothel) bordelistino || adj bawdy lasciva; malĉasta; malpruda; obscena; bawdy house bordelo
• bawl vi (shout) kriegi; (weep noisily) ploregi || vt to bawl out riproĉi
• bay n (geog.) golf(et)o
• bay n (bot.: Laurus nobilis) laŭro; bay leaf laŭrofolio; (bot.: Myrica) bayberry miriko
• bay n (archit.: enclosed area) [alcove] alkovo; bay window alkova fenestro | [compartment] fako
• bay adj (of color) ruĝbruna; [horse] beja
• bay vi (as dog) [bark] boji; [howl] hurli || n bojo; hurlo; at bay enangulita; to bring to bay enanguligi; to keep at bay forteni
• bayonet n bajoneto
• bayou n marĉejo
• bazaar n bazaro
• bazooka n bazuko
• be vi (exist) ekzisti; esti; to be or not to be ekzisti aŭ ne ekzisti; (auxiliary verb) esti; to be loved esti amata; to be loving esti amanta; [usually replaced by simple verb] the Master is coming la Mastro venas; Starbucks was found everywhere except Italy before 2016 Starbucks troviĝis ĉie krom Italio antaŭ 2016; (copular verb: have the state, quality, role specified) esti; to be able povi; be so good as to ... bonvole ... | [cost] kosti; how much is it? kiom ĝi kostas? | [fare] farti; how are you? kiel vi fartas? | [have a certain age] aĝi; I’ll be 47 in March mi aĝos 47 jarojn en marto; (occur, take place) okazi || n being (entity) estaĵo; estulo; [human] homo; [philos.] ento; (existence) ekzisto; esto; the be-all and end-all la nepra esenco || adj to-be estonta; mother to-be estonta patrino; being (present participle) estanta
• beach n (sandy shore) [as a recreation spot] plaĝo; [by any body of water] strando; [by ocean] marbordo || vt (haul up onto a beach) albordigi || vi (become stranded) grundi
• beacon n (signal) [fire] signalfajro; [light] gvidlumo; [radio] gvidsignalo
• bead n (pierced) bido; (unpierced) globeto; (of tire) flanĝo; (on gunsight) celgrajno
• beadle n (Brit.) pedelo
• beagle n (zool.) biglo
• beak n (zool.) beko; beaker (for laboratory use) kruĉeto; (archaic: goblet) pokalo || vt (strike with the beak) beki; the swan came out of nowhere and beaked me right in the eye la cigno aperis de nenie kaj bekis min rekte en la okulon
• beam n (girder) trabo; (of plow, carriage) timono; (of scales) vekto; (ray) radio || vt to beam up, beam down teleporti || vi (shine) brili; lumi || adj beaming radianta
• bean n (bot.: Faba, Vicia faba) fabo; (bot.: Phaseolus vulgaris) fazeolo
• bear vt (carry) porti; to bear away forporti; (comport) to bear oneself konduti; (endure) elporti; elteni; toleri; (give birth to) akuŝi; naski; (give, bring) to bear witness to atesti; (have, hold) to bear in mind memori; noti; to bear sway regi; (press) to bear down on (forte) premi; (produce) produkti; to bear apples produkti pomojn; (resist) rezisti; (support weight) subporti; subteni; to bear out konfirmi || vi (be or head in a specific direction) turniĝi; bear right turniĝu dekstren; to bear on (relate to) koncerni; rilati al; to bear up elteni; bear up! kuraĝon!; to bear with (have patience) pacienci kun || n bearer portanto, -isto; bearing (deportment) konduto; sinteno; (direction, position) to get one’s bearings sin orienti | (heraldic) blazono; (mech.) lagro; (naut.) biro; (relation) rilato || adj bearable (tolerable) tolerebla
• bear n (zool.: Ursidae) urso; (fin.) basiero
• beard n barbo
• beast n (animal) [not including man] besto; [domestic herd animal] bruto; [savage] bestio; (cruel person) brutalo || adj beastly (archaic, Brit.) brutala
• beat vt (strike repeatedly) batadi; to beat to death mortigi per batado; (arrive or do ahead of) alveni/fari antaŭ; to beat the rush hour eviti la pinthorojn; we beat them there by an hour ni alvenis tien antaŭ ili je unu horo; (defeat) venki; [a criminal charge] now you think about that when I beat the rap nu meditu pri tio kiam oni absolvos min; [baffle, puzzle] beats me how he did it mi havas nenian ideon, kiel li faris ĝin | [be better than] superi; coffee beats tea any day of the week kafo superas ian ajn teon; he beat his own record li superis (aŭ rompis) sian propran rekordon; it beats sitting here doing nothing ĝi estas pli bona ol sidi ĉi tie farante nenion; our prices can’t be beat niaj prezoj estas nesupereblaj; that beats all tio superas ĉion; (flap) [wings] bati per (la flugiloj); svingi; (stir vigorously) batmiksi || vi (naut.) boardi; (pulsate) pulsi; to beat about the bush ĉirkaŭmarĉandi; to beat against [as waves, rain] plaŭdi || n (mus.) bato; pulso; [rhythm] ritmo; (of a policeman) rundo; beater (mus.) batilo
• beatify vt (impart bliss; declare blissful) beatigi || n beatification (relig.) beatigo; beatitude beateco || adj beatific (blissful) beata; (relig.: imparting bliss) beatiga
• beatnik n bitniko
• beau n (dated: sweetheart) amato; (dated: dandy) dando
• beauty n (abstract) belo; (person) belul(in)o; (quality) beleco; beautician kosmetikisto || vt to beautify beligi || adj beauteous (lit.) bela; beautiful bela
• beaver n (zool.: Castor) kastoro; (vulg.: vagina) piĉo
• bebop n (mus.) bopo
• becalm vt enkalmigi; senventigi
• because conj (for the reason that) ĉar; tial ke; because of pro
• beck n (Brit.: brook) rivereto; (lit.) to be at the beck and call of esti ĉiam disponebla al
• beckon vt geste alvoki
• become vi (come to be) fariĝi; iĝi; to become of (happen to) okazi al; (result from) fariĝi el; rezulti el || vt (suit) deci al; konveni al; to ill become malbone, malmulte konveni al; sarcasm does not become you sarkasmo ne konvenas al vi || adj becoming (coming to be) -iĝa; (decent) deca; (flattering) [garment] bone sidanta (sur); (suitable) konvena
• bed n (furniture) lito; to go to bed enlitiĝi; bed clothes litaĵo; bed frame litkadro; bedbug (zool.: Cimex lectularius) cimo; bedding litaĵo; bedfellow litkamarado; litkunulo; bedroom dormoĉambro; bedsit (Brit.) unuĉambra apartamento; bedspread litkovrilo; bedstead litkadro; bedtime kuŝhoro | (flowers, etc.) bedo; (foundation, base) bedrock fundamentaĵo | (layer, deposit) tavolo; (of river, lake, ocean) fluejo; kuŝejo; (place to lie down) kuŝejo || adj bedridden ligita al la lito
• bedaub vt (lit.: smear) ŝmiri
• bedeck vt ornami
• bedevil vt plagi; turmenti
• bedim vt (lit.) malheligi
• bedizen vt (lit.: decorate gaudily) ornamaĉi; (lit.: dress gaudily) vestaĉi
• bedlam n ĥaosejo; konfuzego; malordego; pandemonio; (archaic: insane asylum) frenezulejo
• Bedouin n bedueno
• bedraggle vt ĉifonigi; kotigi || adj bedraggled ĉifona; kota; malsekaĉa
• bee n (zool.: Anthophila) abelo; bee-eater (zool.: Meropidae) abelmanĝulo; meropo; beehive abelnesto; (artificial) abelujo; beekeeper abelisto; beeline rekta linio; to make a beeline for iri rekte (aŭ fluglinie) al; beesting abelpiko; beestings (first milk) kolostro; beeswax abelvakso
• beech n (bot.: Fagus) fago; beech nut fagonukso
• beef n (cow flesh as food) bovaĵo; beefsteak bifsteko | (grievance) plendo || vt to beef up (strengthen) plifortigi; it’s never too early to start beefing up your obituary estas neniam tro frue por komenci plifortigi sian nekrologon
• beer n biero
• beet n (bot.: Beta) beto; beetroot (bot.: Beta vulgaris) ruĝa beto
• beetle n (zool.: Coleoptera) koleoptero; (common name) skarabo; (wooden sledgehammer) male(eg)o || vi (overhang) superpendi
• befall vt (lit.) okazi al
• befit vt konveni al || adj befitting konvena
• befog vt nebuligi
• before prep (time, place, order) antaŭ; before Christ antaŭ Kristo (a.K.); before long post nelonge; before now antaŭ nun; bring him before the king venigu lin antaŭ la reĝon; he arrived before me li alvenis antaŭ mi; not before yesterday ne antaŭ hieraŭ; (order) antaŭ; (rather than) prefere ol; (time, place, order) kneel before Zod! genuiĝu antaŭ Zod! || adj (prior) antaŭa || adv antaŭe; before mentioned (antaŭe) menciita; (already) jam; beforehand antaŭe; (in advance) anticipe || conj bring him before the king (does) venigu lin antaŭ ol la reĝo
• befriend vt (become friends with) amikiĝi kun; (dated: help) (amike) helpi
• befuddle vt (perplex) konfuzi; perpleksigi; (stupefy) stuporigi; [with alcohol] ebriigi
• beg vt (implore) petegi; (ask for earnestly or humbly) petegi (iun pri io, ion de iu); [alms] almozi; (ask formally for) peti; to beg pardon peti pardonon; to beggar bankrotigi || n beggar (mendicant) [alms] almozulo || adj beggarly (deplorably bad) mizera
• beget vt (lit.: bring into existence through reproduction; give rise to) generi; [re father] naskigi; [re mother] akuŝi; naski
• begin vt (perform or undergo the first part of an action; constitute the first part of something) ek-; komenci; to begin running ekkuri; komenci kuri; komenci kuron; [action unspecified] she began by writing on the board ŝi komencis skribante sur la kretotablo; begin! let’s begin! (informal) ek! || vi (come into being; have its starting point at a certain time or place) komenciĝi; barbarism begins at home barbareco komenciĝas hejme | [informal] eki; (take action) [informal] eki || n beginner komencanto; beginning komenco; from the beginning de la komenco; dekomence
• begone inter (lit.) for!
• begonia n (bot.: Begonia) begonio
• begrudge vt (envy the possession of) envii (iun pro io, ion al iu); (give reluctantly or resentfully) doni kontraŭvole || adv begrudgingly kontraŭvole
• beguile vt (charm) ĉarmi; (deceive) trompi
• behalf n intereso; on behalf of en la nomo de; por
• behave vi (well or badly) konduti; to behave toward trakti (iun) || n behavior konduto
• behead vt senkapigi
• behest n (lit.) ordono
• behind prep (in space) malantaŭ; Behind the Green Door Malantaŭ la verda pordo | [beyond] preter; (in time, order) post; those behind us in technology tiuj post ni pri teknologio; (supporting) subtenanta; the lobbyists behind the bill la *lobiistoj subtenantaj la leĝprojekton || n (buttocks) postaĵo; pugo || adj behindhand malfrua || adv (in space) malantaŭe; it came from behind ĝi venis de malantaŭe; not to be left behind por ne resti malantaŭe; (in time, order) poste; [late] malfrue; [unpunctual] malakurata; behind with the rent malakurata pri/en la lupago; (remaining) restanta
• behold vt (archaic, lit.) rigardi; and behold a pale horse kaj jen pala ĉevalo; behold! jen || adj beholden to (danko)ŝulda al
• behoove vt (be incumbent on) aparteni al; necesi al; (befit) konveni al
• beige n grizflava
• bel n (acoustics) belo
• belabor vt (excessively elaborate) tro prilabori; (attack) ataki; (beat) bati; draŝi
• belated adj malfrua
• belay vt fiksi; ligi; (naut.: stop) belay that! ĉesu tion!
• belch vi rukti || vt to belch out elrukti
• beleaguer vt sieĝi
• belfry n sonorilejo; (obsolete: alarm-tower) belfrido
• Belgium n Belgio; Belgian belgo || adj Belgian belga
• belie vt (prove false) malkonfirmi; malpruvi; (contradict) kontraŭdiri; (misrepresent) false reprezenti
• belief n (acceptance that something is true or exists) kredo; (opinion) opinio
• believe vt (accept that something is true) kredi; (opine) opine || vi to believe in (approve of) aprobi -n; (have confidence in) fidi -n; (the existence of) kredi je; (the truth of) kredi -n (aŭ al) || n believer kredanto || adj believable kredinda
• belittle vt malplivalorigi
• bell n (inverted cup-like object that sounds a clear musical note when struck) sonorilo; (small bell, as of a house) pordosonorilo; (small, round, with ball inside, as a sleigh bell) tintinilo; bellflower (bot.: Campanula) kampanulo; bellhop grumo; bell jar kloŝo; bell-ringer sonorilisto
• belladonna n (bot.: Atropa belladonna) beladono
• belle n belulino
• belles-lettres n beletro
• bellicose adj atakema; militema
• belligerent adj (warlike) atakema; militema; (at war) militanta; (quarrelsome) kverelema
• bellow vi (make a deep, loud roar) muĝi; [shout] kriegi || n bellows balgo
• belly n (anat.) ventro; [paunch] ventraĉo; ventrego; bellydance ventrodanco
• belong vi aparteni || n belongings havaĵoj; posedaĵoj
• beloved adj amata
• below prep (underneath) sub; (in rank, etc.) malsupera al; (unworthy of) malinda je || n belowdecks subferdeko || adv (underneath) sube; (at the bottom) malsupre
• belt n zono || vt (put a belt on) zoni; (encircle, gird) zoni
• belvedere n belvedero
• bemoan vt priĝemi; prilmenti; priplori
• bemuse vt konfuzi; perpleksigi
• bench n (long wooden seat) benko; (workman’s table) stablo; (jur.) [judges collectively] juĝistaro; [office of judge] juĝisteco; [place for judges] juĝistejo
• bend vt (curve or angle something straight) kurbigi; [arch] arkigi; [brows] kuntiri; [head, body] klini; [limb, joint] fleksi; (direct, apply) [efforts, energy] direkti; [oneself] diligenti; (subdue) subigi || vi kurbiĝi; (head, body) to bend down kliniĝi | (limb, joint) fleksiĝi || n (of road, river, etc.) kurbo; (voj)turno; (of a pipe) kubuto; (sinuosity) sinuo; bent (bot.: Agrostis) agrostido; (natural talent or inclination) emo; inklino; talento || adj bent (curve-shaped) kurba; (sharply curved or having an angle) fleksita; (tilted) klinita; (determined to do or have something) to be bent on doing something nepre voli
• beneath prep (next under) sub; (in rank, etc.) malsupera al; (unworthy of) malinda je || adv (next under something) sube; (at a lower level) malsupre
• Benedict n Benedictine (monk) benediktano; (liqueur) benediktana likvoro
• benediction n beno
• benefaction n (donation) (bonfara) donaco; (good deed) bonfaro; benefactor bonfaranto; donacanto
• benefice n (Church office) benefico; beneficiary profitanto; (holder of benefice) beneficulo; (receiver of bequest) heredanto || adj beneficial (advantageous) utila; (beneficent) bonfara
• beneficent adj bonfar(em)a || n beneficence bonfaro
• benefit n (advantage) avantaĝo; (assistance) helpo; (concert, game, etc.) benefico; being for the benefit of Mr. Kite! estante por la benefico de S-ro Kite!; (payment) profito; (jur.) benefico; benefit of the doubt benefico de dubo || vt esti avantaĝo al; helpi
• Benelux n Benelukso
• benevolent adj (well meaning and kindly) bonkora; favora; (beneficent) bonfar(em)a; (charitable) karitata
• Bengal n Bengalio; Bengali bengaliano
• benighted adj (pitifully ignorant) malklera; (overtaken by darkness) noktokaptita
• benign adj (kindly, gentle) milda; tenera; (med.) benigna
• benumb vt sensentigi
• Benzedrine n (trademark for amphetamine) benzedrino
• benzene n benzeno
• benzocaine n (pharm.) benzokaino
• benzoin n (bot.) benzoo || adj benzoic acid (chem.) benzoata acido
• benzol n benzolo
• bequeath vt heredigi; testamenti
• bequest n (act) heredigo; testamento; (thing bequeathed) heredaĵo; testamentaĵo
• bereave vt senigi || n bereavement senigo; (loss) perdo; (mourning) funebro || adj bereaved afliktita; funebranta; bereft senigita
• beret n bereto
• bergamot n (bot.: Citris bergamia) [tree] bergamot(arb)o; [extract] bergamota esenco; [fruit] bergamot(frukt)o
• beriberi n (path.) beribero
• berkelium n (chem.: Bk) berkelio
• Bermuda n Bermudo; Bermuda Triangle Bermuda triangulo
• berry n (bot.) bero
• berserk adj berserkeca; furioza; to go berserk berserkiĝi || n berserker berserko
• berth n (anchorage place) ankrejo; (fixed bed on a ship, train, etc.) kuŝbenko; kuŝejo; litbenko; to give a wide berth ne tro proksimiĝi al || vt (anchor, moor) ankri
• beryl n (min.) berilo
• beryllium n (chem.: Be) berilio
• beseech vt (lit.) petegi
• beset vt (attack) ataki; (besiege) sieĝi; (surround) ĉirkaŭi
• beside prep (at the side of) apud; beside oneself ekscitegita; ekstaza; (in addition to) krom; [apart from] aparte de; beside the point ne rilatanta; (in comparison to) en komparo kun; what is that beside victory? kio estas ti en komparo kun venko?; besides (in addition to) krom; besides Hello Kitty: Island Adventure, he also plays World of Warcraft krom Hello Kitty: Island Adventure, li ludas ankaŭ World of Warcraft || adv besides (moreover) cetere; krome; plie; it’s a silly language, and besides, no one speaks it ĝi estas lingvo stulta, kaj krome, neniu parolas ĝin
• besiege vt sieĝi
• besmirch vt makuli; malpurigi; senhonorigi
• besom n (verg)balailo
• besotted adj brutigita; frenezigita; (archaic: drunk) ebria
• bespatter vt (ŝpruc)makuli
• bespeak vt (indicate) indiki; (order in advance) antaŭmendi; (archaic: speak to) alparoli || adj bespoke (Brit.: made to order) laŭmenda
• besprinkle vt (lit.: with liquids) aspergi; ŝprucigi; (lit.: with seeds) prisemi
• best adj plej bona; best man (at a wedding) fianĉamiko; bestseller furorlibro || adv plej bone; had best plej bone estos, se -os; I had best go plej bone estos, se mi iros || n at best plej favore; to do one’s best fari laŭble; to get the best of superi; venki; to the best of my ability laŭeble
• bestial adj besta; (cruel) brutala
• bestow vt (as a gift) donaci; (confer) aljuĝi; (give) doni
• bestrew vt (lit.: of a surface) prisemi; (lit.: of objects) semi
• bestride vt forke stari super; rajdi sur; (fig.: dominate) domini
• bet vt veti; he bet €1,000 that the world would end in 2012 li vetis je 1 000 €, ke la mondo ĉesos en 2012; to bet for/against something veti por/kontraŭ io || n veto
• beta n (Greek letter Β) beta; beta particle (phys.) betapartiklo; beta release (comput.) betaversio; betatron (phys.) betatrono || vt to beta-test (comput.) betatesti
• betake vt (lit.) to betake oneself iri al
• betel n (bot.: Piper betle) betelo; [chewable stimulant] betelaĵo
• betide vi (lit.) okazi || vt (lit.) okazi al; trafi
• betimes adv (lit.: early) frue
• betoken vt (lit.) indiki; signi
• betony n (bot.: Stachys officinalis) betoniko
• betray vt (play false) perfidi; (denounce) denunci; (reveal) malkaŝi; riveli
• betroth vt fianĉigi
• better adj pli bona; (of health) pli sana; better and better ĉiam pli (kaj pli) bona; better late than never pli bone malfrue ol neniam; the better part of (bigger part) la plejmulto de; la pli granda parto de; to get better (improve) pliboniĝi; (in health) resaniĝi || adv pli bone; all the better that des pli bone, ke; had better plej bone estos, se -os; prefere -u; I had better go mi prefere iru; plej bone estos, se mi iros; (stronger admonishment) mi ja devus iri; mi nepre iru || n to get the better of (outwit) dupigi; superruzi; (overcome) superi; venki; betterment plibonigo; betters (persons) plibonuloj; superuloj || vt plibonigi
• between prep (time, space) inter; between times intertempe; between two ferns inter du filikoj || adv to come between interveni; in between intere
• betwixt prep (archaic: between) inter; betwixt and between inter la du
• bevel n bevelo || vt beveli
• beverage n trinkaĵo
• bevy n aro; bando; grego; (swarm) svarmo
• bewail vt lamenti pri; priplori
• beware vi (be cautious and alert to the dangers of) sin gardi (kontraŭ); beware! atentu!; beware of pickpockets! gardu vin kontraŭ poŝoŝtelistoj; beware of the dog! atentu la hundon!; (distrust) malfidi; beware of imitations malfidu imitaĵojn
• bewilder vt konfuzi; perpleksigi
• bewitch vt (cast a spell on) sorĉi; [fascinate, spellbind] fascini; (charm, delight) ĉarmi
• beyond prep (in space) [further than] preter; he lives a little beyond the cinema li loĝas kelke preter la kinejo; ten km beyond Istanbul dek kilometrojn preter Istanbulo | [on the other side of] trans; beyond the sea trans la maro; (in time) post; beyond the hour post la horo; (apart from) krom; beyond a personal staff, he needs a secretary krom stabon, li bezonas sekretarion; he has no personal staff beyond a secretary li ne havas stabon krom sekretarion; (surpassing, exceeding) super; beyond all praise super ĉia laŭdo; beyond measure nemezurebla; beyond reach neatingebla; they live beyond their means ili elspezas pli multe ol ili enspezas || n preterejo || adv (across, on the other side) transe; (besides, in addition) krome; (further off) pli distance; pli fore; (past) pretere
• bezel n bevelo; gemingo
• bezique n bezigo
• bhikkhu n bikŝuo
• bi- afx (lasting for two; having two) du-; bi-; (occurring once in every two) du-; (occurring twice in every one) duon-
• bias n (inclination) biaso; emo; inklino; tendenco; (mus.; elec.) biaso; (prejudice) antaŭjuĝo || vt biasi; influi; inklinigi || adj biased inklina; tendenca; (partisan) partia
• bib n (for child) salivtuko; (for adult) antaŭtuketo
• Bible n Biblio || adj biblical Biblia
• bibliography n bibliografio; bibliographer bibliografo || adj bibliographic bibliografia
• bibliophile n bibliofilo
• bibulous adj (formal: person) drinkema; (formal: thing) sorba
• bicarbonate n (chem.) hidro(gen)karbonato
• bicentennial n ducentjara datreveno
• biceps n (anat.) bicepso
• bichromate n (chem.) dikromiato
• bicker vi kvereli; let’s not bicker and argue over who killed who ni ne kverelu kaj disputu pri kiu mortigis kiun
• biconcave adj dukonkava
• biconvex adj dukonvksa
• bicuspid adj dupinta
• bicycle n biciklo; (tall, old-fashioned) prabiciklo; bicyclist biciklisto || vi bicikli
• bid vt (offer) [price for something] proponi; (cards) anonci; (say) diri; to bid farewell adiaŭi; (archaic: invite) inviti; (archaic: order) ordoni || vi to bid for (attempt to get) peni obteni
• bide vi (archaic: wait; remain, stay) resti; (archaic: dwell) loĝi || vt (archaic: await) to bide one’s time atendi la ĝustan momenton; atendi sian oportunon; (archaic: endure) toleri
• bidet n bideo
• biennial adj (happening every two years) ĉiudujara; (lasting two years) dujara
• bier n mortbrankardo
• biff vt bati || n bato
• bifocal adj dufokusa
• bifurcate vi forkiĝi || adj dubranĉa
• big adj (of considerable size, extent, or intensity) granda; big band (ĵaz)bandego; ĵazorkestro; the Big Bang Theory la praeksplodoteorio; la teorio de la praeksplodo; to make bigger pligrandigi | [elder; grown up] granda; pli aĝa; Big Brother is watching you Granda Frato rigardas vin
• bigamy n bigamio; bigamist bigamiulo || adj bigamous bigamia
• bight n (geog.) [of a river] kurbiĝo; [small bay] golfeto
• bigot n antaŭjuĝanto; (pious hypocrite) bigoto; bigotry antaŭjuĝ(ad)o
• bigwig n eminentulo
• bike n ciklo
• bikini n bikino
• bilabial adj dulipa || n (phon.) bilabialo
• bilateral adj ambaŭflanka; duflanka
• bilberry n (Brit.: blaeberry — bot.: Vaccinium myrtillus) [fruit] mirtelbero; [shrub] mirtelo
• bile n galo || adj bilious gala
• bilge n (naut.) bilĝo; (nonsense) sensencaĵo; bilgewater bilĝakvo
• bilingual adj dulingva
• bilk vt fraŭdi
• bill n (invoice) fakturo; kalkulo; (banknote) (bank)bileto; billfold monbilujo | (declaration) akto; atesto; deklaro; bill of rights deklaro de rajtoj; bill of sale vendakto | (draft of a law) bilo; leĝprojekto; (draft, bill of exchange) kambio; (list) listo; bill of fare (dated) manĝokarto; menuo; bill of lading etato; frajtletero; (naut.) konosamento; ŝarĝatesto | (notice) afiŝo; billboard afiŝtabulo; billposter afiŝisto | (theat.) programo; to fit the bill plenumi la bezonon; top billing plej alta enprogramigo || vt (com.) [sum] fakturi; (theat.) enprogramigi || vi to bill and coo kolombumi
• bill n (zool.: beak) beko; [of a hat] viziero
• bill n (blade) billhook (tool) serpo
• billet n (lodging) loĝejo; (firewood) ŝtipo; (metal rod) stango; billet-doux amletero || vt (lodge) loĝigi
• billiards n (game) bilardo
• billion card (10⁹) miliardo; A million dollars isn’t cool. You know what’s cool? A billion dollars. Miliono da dolaroj ne imponas. Ĉu vi scias, kio imponas? Miliardo da dolaroj.
• billow n ond(eg)o || vi ond(eg)i || adj billowy ond(eg)a
• billy n (club) klabo; (Brit.: pot) gamelo; billy goat virkapro; *kapriĉo; billy witch (zool.: Melolontha) melolonto
• bimetallic adj dumetala; (hist.: pertaining to bimetallism) dumetalisma || n bimetallism (hist.) dumetalismo
• bimonthly adj (occurring every two months) ĉiudumonata; (occurring twice a month) duonmonata
• bin n kuvo; ujo; (for specific purpose) -ujo
• binary adj binara; binary file binara dosiero
• binaural adj duorela; (stereophonic) stereofonia
• bind vt (tie) ligi; [bandage] bandaĝi; [with chains] kateni; (fix together and enclose in a cover) [books] bindi; (hold together) kunglui; [unite] unuigi; (impose an obligation on) [compel] devigi; [cramp] esti strikta al; konstrikti; [hinder] ĝeni; malhelpi; [indenture an apprentice] metilernigi; [jur.] to bind over devigi aperi (aŭ prezenti sin); devigi pagi || vi ligiĝi; (freeze up, stick) rajpi || n (dilemma) dilemo; embaraso; malfacilaĵo; bindweed (bot.: Calystegia) kalistegio; (bot.: Convolvulus) konvolvulo; binding (of a book) bind(aĵ)o || adj binding (obligatory) deviga; bound up (in a subject) absorbita
• binge n diboĉo || vi diboĉi
• bingo n bingo
• binnacle n kompasujo
• binocular adj duokula || n binoculars binoklo
• binomial n (math, gram.) binomo || adj (math, gram.) binoma
• biochemist n bioĥemiisto; biochemistry bioĥemio
• biodegrade vi biodegradiĝi || adj biodegradable biodegradebla
• biography n biografio; biographer biografo || adj biographical biografia
• biology n biologio; biologist biologo || adj biological biologia
• bioscope n (dated, S. African) kinejo
• bipartisan adj dupartia
• bipartite adj duparta
• biped n dupiedulo || adj dupieda
• biplane n biplano
• birch n (bot.: Betula) betulo
• bird n (zool.: Aves) birdo; bird cherry (bot.: Prunus padus) paduso; bird fancier birdobredisto; birdie (sport) volano; bird’s eye view birdoperspektivo; birdlime birdogluo; birdseed milio
• biretta n bireto
• biro n (Brit. trademark: ballpoint pen) globkrajono
• birth n (emergence of a baby from its mother’s body) [act of being born] naskiĝo; [parturition] akuŝo; nasko; birth certificate naskiĝakto; birth control (means) kontraŭkoncipilo; (practice) naskolimigo; birth rate naskindico; to give birth to akuŝo; naski; birthday naskiĝtago; birthmark denaska haŭtmakulo; nevuso; birthplace naskiĝloko; birthright rajto de unuenaskiteco | (origin) komenco; origino
• Biscay n Biskajo
• biscuit n (small cake of shortened bread leavened with baking soda) panbuleto; (Brit.: crisp wafer) [savory] salbiskvito; [sweet] biskvito
• bisect vt sekci; (geom.) bisekci
• bisector n dusekcanto
• bisexual adj ambaŭseksema; (bio.) ambaŭseksa
• bishop n (relig.) episkopo; (chess: ♝) kuriero; bishopric (diocese) diocezo; episkopujo; (office) episkopeco
• bismuth n (chem.: Bi) bismuto
• bison n (zool.: Bison bison, Bison bonasus) bizono; American bison (zool.: Bison bison) Amerika bizono; European bison (zool.: Bison bonasus) Eŭropa bizono
• bister n (pigment) bistro
• bistoury n (surg.) bisturio
• bistro n trinkej(et)o
• bit n (small piece or part of something) peceto; a bit (somewhat) iom; bit by bit iom post iom; not a bit tute ne (aŭ neniom); not a bit of dignity tute neniom da digno; not a bit tired tute ne laca | (binary digit) bito; bitcoin (₿) [single unit] bitmono-unuo; [system] bitmono | (horse’s) mordaĵo; (tool) borpinto
• bitch n (female dog) hundino; (derog.: woman) inaĉo; I’m CEO, bitch! mi estas ĉefa afergvida oficisto, inaĉo!; you’re from the 70s, but I’m a 90s bitch vi estas de la 70-aj jaroj, sed mi estas inaĉo de la 90-aj | [shrew] megero; you bitch! megero!; (unpleasant thing) merdo; life’s a bitch la vivo estas merdo || vi (grumble) plendaĉi || adj bitchy megera; did that sound bitchy? ĉu tio sonis megere?
• bite vt (use teeth to cut into something) mordi; to bite off more than one can chew alpreni al si tro multe; entrepreni tro multe; (chew) maĉi; (pinch) pinĉi; (sting) piki || vi (be duped) trompiĝi; (fish) mordi || n (act) mordo; (result) [piece bitten] mordaĵo; [wound] mordovundo; (mouthful) plenbuŝo || adj biting (literal, fig.) mord(ant)a
• bitt n (naut.) bito
• bitter adj amara; bittersweet dolĉacida || n (something bitter, esp. beer) amara biero; amaraĵo; bitterness amar(ec)o; bittercress (bot.: Cardamine) kardamino; bittersweet (bot.: Solanum dulcamara) dolĉamaro
• bittern n (zool.: Botaurus) botaŭro
• bitumen n bitumo || vt to bituminize bitumi || adj bituminous bituma; bituminous coal bituma (aŭ grasa) karbo; fulgokarbo
• bivalent adj (bio., chem.) duvalenta
• bivalve n duvalvulo
• bivouac n bivako || vi bivaki
• biweekly adj (every two weeks) ĉiudusemajna; (twice a week) duonsemajna
• bizarre adj bizara; stranga
• blab vt (divulge) malkaŝi || vi (gossip) klaĉi
• black adj (of color) nigra; black beetle (Brit.: cockroach) blato; black crow (zool.: Corvus corone) korniko; black currant (Brit.: blackcurrant — bot.: Ribes nigrum) nigra ribo; black grouse (zool.: Tetrao tetrix) tetro; black-and-white blankanigra; blackish nigreta; (livid) black and blue livida | (archaic: evil) malbona; black arts fimagio; nigra magio; blackguardly (dated) kanajla; malnobla || n blackcock (zool.: Tetrao tetrix) virtetro | (color) nigro; (person) Negro; nigrulo; blackamoor (dated, offensive) Negro; nigrulo; blackberry (bot.: Rubus) [fruit] rubuso; blackbird (zool.: Turdus merula) merlo; blackboard kretotabulo; nigra tabulo; blackguard (dated) kanajlo; blackhead komedono; seba kisto; blackjack (club) klab(et)o; (game) (kartludo) dudek unu; blacklead (graphite) grafito; blackleg (Brit.: strikebreaker) strikrompanto; blackmail ĉantaĝo; blackout (in wartime) nigrumo; (med.) senkonsciiĝo; blacksmith forĝisto; blackthorn (bot.: Prunus spinosa) prunelarbusto || vt to blacken nigrigi; to blackball balote malakcepti; to blackmail ĉantaĝi || vi to blacken nigriĝi
• bladder n (anat.) veziko
• blade n (of a knife, sword) klingo; (flat portion) plataĵo; (of an oar, propellor) padelo; (of grass) herbero
• blah inter blah, blah, blah blabla || n it was just a lot of blah, blah, blah ĝi estis nur multa blablao; the blahs (boredom) enuo; tedo; (mild depression) depresieto || adj (not interesting) neinteresa
• blame vt kulpigi; riproĉi || n (act) kulpigo; riproĉo; (fault) kulpo || adj blameless neriproĉebla; senkulpa; blameworthy mallaŭdinda; riproĉinda
• blanch vt blankigi; (culin.: boil for freezing or further cooking) brogi || vi blankiĝi
• blancmange n blamanĝo
• bland adj sengusta
• blandish vt kaĵoli || n blandishment kaĵolo
• blank adj (bare, empty, or plain) [paper, wall, cartridge] blanka; [signed but otherwise incomplete] blank check blanketo; (complete, absolute, unmixed) [despair, refusal] absoluta; (showing incomprehension or no reaction) senesprima; blank verse blanka verso || n (cartridge) blanka kartoĉo; (in forms) blanko; (void) malplenaĵo
• blanket n (lan)kovrilo; litkovrilo
• blare vi bruegi; sonegi || n bruego; sonego
• blarney n kaĵolo || vt kaĵoli
• blasé adj indiferenta; (jaded) supersata
• blaspheme vi blasfemi || n blasphemy blasfemo || adj blasphemous blasfema
• blast n (explosion) [of bomb] eksplodo; [of gun] pafego; (gust of wind or air) ekblov(eg)o; (blare) ekbruego; (informal: good time) festego; (informal: reprimand) riproĉego; blast furnace altforno || vt (blow up with explosives) eksplodigi; (shoot with a gun) pafi al; (informal: reprimand) riproĉi; (lit.: destroy) detrui; ruinigi; [rend] fendi; (lit.: strike with divine anger) fulmobati; (lit.: wither or blight) velkigi || vi (explode) [bomb] eksplodi; (gust) ekblov(eg)i; (blare) ekbruegi || inter blast it! diable!
• blastema n (bot.) blastemo
• blatant adj (senhonte) evidenta
• blather vi babilaĉi
• blaze n flamego; (of buildings) incendio; (shine) brilego || vt (cut a path) elhaki; (proclaim) proklami; publikigi || vi flamegi; (be ardent) ardi; (shine) brilegi; (shoot continuously) pafadi
• blazon vt proklami || n (armorial bearings) blazono
• bleach vt blankigi; (chem.) senkolorigi || n (chem.) senkolorigilo
• bleachers n benkaro
• bleak adj (gloomy) malgaja; morna; tenebra; (harsh) malmilda; malvarma; (unpromising) malbona; senesperiga; (weather) malvarma; (without shelter) senŝirma || n (zool.: Alburnus, Chalcalburnus) alburno; blankfiŝo
• blear vt (archaic) nebuli || adj bleary malklara; nebula; bleary-eyed nebul(okul)a
• bleat vi (re any animal) bleki; (cow) muĝi; (goat) meki; (sheep) bei; ŝafbleki
• bleb n veziketo; (med.) flikteno
• bleed vi (lose blood) sangi; (exude) eksudi; (leak) likiĝi || vt (draw blood from) sangeltiri; (informal: draw money from) moneltiri; (exude) eksudigi; (leak) liki
• blekete n (mus.) bleketeo
• blemish n difekt(et)(aĵ)o; (stain) makulo || vt difekteti; (stain) makuli
• blench vi ekretiriĝi
• blend vt miksi || vi miksiĝi || n miksaĵo; blender miksilo
• blenny n (zool.: Blennius) blenio
• bless vt beni || n blessing beno || adj blessed benita; (beatific) beata; blessed are the cheesemakers feliĉaj estas la fromaĝistoj | (endowed) (natur)dotita; (fortunate) feliĉa; (Virgin, etc.) sankta
• blether vi babilaĉi
• blight n (plant disease) plantmalsano; [wilt] velkigo; (plague) pesto; blighter (Brit., informal) ulaĉo
• blind adj (unable to see) blinda; to become blind blindiĝi; blind person blindulo; born blind denaske blinda; an eye for an eye makes the whole world blind okulo pro okulo igas la tutan mondon blinda; to turn a blind eye to fermi la okulojn kontraŭ; (lacking in perception, awareness, or discernment) blind loyalty blinda lojaleco; (concealed or closed) blinda; blind alley blinda vojeto; senelirejo || n (for window) rulkurteno; Venetian blind latkurteno | (shutter) ŝutro; Persian blind persieno; (hiding place) kaŝejo; (screen) ekranego; septo; blindfold okulbandaĝo; blindman’s bluff blindludo; blinders (for horse) okulŝirmiloj; blindness blindeco || vt (render unable to see) blindigi; (dazzle) she blinded me with science! ŝi blindumis min per scienco!; to blindfold okulbandaĝi
• blink vi (shut and open the eyes quickly) palpebrumi; (light) blinki || n palpebrumo; blinker (auto.) ĝirblinko; ĝirindikilo
• blip n (elec.) signalo; (aberration) (pasanta) anomalio (aŭ aberacio); this is just a blip ĉio tio estas problemo pasanta
• bliss n (great happiness) feliĉego; (blessedness) beateco || adj blissful feliĉega
• blister n (on skin) blazo; flikteno; haŭtveziketo; (vesicle) veziketo || vi blaziĝi; flikteniĝi; haŭtveziketiĝi
• blithe adj (cheerfully indifferent) gaje (aŭ senzorge) indiferenta; (happy or joyous) gaja
• blitz n fulmatako || vt fulmataki || adj blitzed (intoxicated) ebri(eg)a
• blizzard n blizardo; neĝoŝtormo
• bloat vt pufigi; ŝveligi || n bloater (cured herring) fumaĵita haringo || adj bloated pufa; ŝvela
• blob n (drop) (viskoza) guto; (indeterminate mass or shape) senformaĵo; (stain) makulo
• bloc n (pol.) bloko
• block n (solid piece of hard material) bloko; [cube] kubo; block letters majusklo | [executioner’s] bloko; ŝtipo; [for chopping] ŝtipo; [printing] kliŝaĵo; blockhead azeno; stultulo; ventkapulo | (group of things regarded as a single unit) -aro; [area bounded by streets in a town or suburb] dombloko; block chording (mus.) blokakordado | (obstacle) obstaklo; [blockage] ŝtopaĵo; ŝtopiĝo; blockade blokado; blockhouse blokhaŭso | (pulley) rulbloko; (informal: head) I’ll knock your block off! mi rompos al vi la kranion! || vt (obstruct) [block up, block off] bari; bloki; obstrukci; [blockade] blokadi; [hinder] malhelpi
• bloke n (Brit. informal: man, fellow) ulo
• blond(e) adj blonda || n blondul(in)o
• blood n (bio.) sango; blood cell globulo; bloodhound spurhundo; blood poisoning (med.) sangoveneniĝo; blood vessel (sang)angio | (violence involving bloodshed) sango; blood diamond konflikta diamanto; bloodshed sangoverŝo; bloodstain sangomakulo || adj bloody sanga; (Brit.) malbeninda; blood-curdling horora; bloodshot sangostria; bloodthirsty sangavida
• bloom n (flower) floro; (time of beauty, freshness, and vigor) florado; in the full bloom of youth en la floro de la juneco; late bloomer malfrua floro; bloomers (hist.: women’s pants) pufpantalono; [underwear] pufkalsono || vi flori
• blooper n komikeraro
• blossom n floro; (bud) burĝono || vi flori; (bud) burĝoni
• blot n (spot, stain; fig.) makulo; blotting paper sorbopapero || vt (mark or stain; fig.) makuli; (discredit) miskreditigi; (dry with absorbent material) sekigi; to blot out neniigi; nuligi; to blot up sekigi
• blotch n makulo || vt makuli || adj blotchy makula; (with rosacea) kuperoza
• blouse n (woman’s; workman’s, peasant’s) bluzo; (soldier’s) jako
• blow vi (create an air current) blovi; the wind is blowing la vento blovas; ventas; (be windy) venti; it’s blowing a gale ventegas; (expel air) blovi; to blow on one’s coffee blovi (sur) sian kafon; You do know how to whistle, don’t you? Just put your lips together and blow. Vi ja povoscias fajfi, ĉu ne? Nur kunigu la lipojn kaj blovu. | (pant) anheli; spiregi; (explode) eksplodi; (of electrical circuit: burn out) fandiĝi; (of flies: lay eggs) ovumi; (of wind instrument) soni; (informal: be unpleasant) this blows! tio aĉas!; (archaic: bloom) flori; to blow out [candle] blovestingiĝi; [tire] krevi; to blow over [storm] pasi; (dispute) forgesiĝi; to blow up (explode) eksplodi || vt (propel air through) [one’s nose] mungi; [wind instrument] sonigi; (inflate) plenblovi; (propel with air) blovi; to blow smoke in someone’s face blovi fumon al iu en la vizaĝon; (bungle) fuŝi; (burn out electrical circuit) fandi; (vulg.: fellate) midzi; to blow away [wind + leaves, trash, etc.] forblovi; to blow out elblovi; [candle] blovestingi; to blow up (explode) eksplodigi || n (act of blowing) blov(ad)o; (powerful stroke) bato; frapo; to come to blows ekbatali | (zool.: fly eggs) muŝovaro; (informal: cocaine) kokaino; (archaic: bloom) florado; blowfly (zool.: Calliphoridae) viandmuŝo; blowgun blovpafilo; blowpipe (tool) blovtubo || adj blow-by-blow plendetala
• blowsy adj (coarse) plumpa; (ruddy) ruĝvanga; (untidy) malordema
• blubber n graso; (of whale) balengraso || vi (cry) ploraĉi
• bludgeon n klabo || vt klabi
• blue adj (of color) blua; [dark blue] malhele blua; [light blue] hele blua; bluish blueta | (depressed) malgaja; malĝoja; trista; blue note (mus.) blusa tono || n (color) bluo; [blueness] blueco; blues (mood) melankolio; (mus.) bluso; blues harmonica, harp (mus.) blusa harmoniko; blues rock (mus.) blusroko; bluebell (bot.: Hyacinthus) hiacinto; bluebottle (bot.: Centaurea cyanus) cejano; (zool.: Calliphoridae) viandmuŝo; bluegrass (bot.: Poa pratensis) herbeja poo; (mus.) blugraso
• bluff n (deception) blufo; to call one’s bluff kontesti ies blufon | (escarpment) krutaĵo || v blufi (al) || adj (brusque) bruska
• blunder n (stupid or careless mistake) fuŝo; (misstep) stumblo || vi fuŝi; (stumble about) stumbladi
• blunderbuss n (hist.) blunderbuzo
• blunt adj (not sharp) malakra; (outspoken) malsubtila || vt (dull) malakrigi
• blur vt konfuzi; nebuligi || n nebulo || adj blurred konfuza; nebuligita; blurry nebula; nedistingebla; neklara
• Blu-ray disk n blu-radia disko
• blurb n pufreklamo || vt pufreklami
• blurt vt elverŝi
• blush vi ruĝiĝi; (feel embarrassed, ashamed) honti || n (cosmetic) ŝminko
• bluster vi (talk) vane (aŭ laŭte) paroli, protesti, minaci, fanfaroni; (winds) tempesti || n vana (aŭ laŭta) parolado, protesto, minaco, fanfaronado
• boa n (garment) boao; (zool.: Boidae) boao
• boar n (zool.: Sus scrofa) apro; (zool.: male pig) virporko
• board n (long, thin, flat piece of wood or other hard material) tabulo; [cardboard] kartono; the boards (informal: the stage of a theater) scenejo | (executive body) administrantaro; direktoraro; (food) nutrado; room and board pensiono; (cost) pensionprezo; above board malkaŝe; senruze; on board surŝipe; boarder (in boarding house) pensionano; (in school) internulo; boarding house pensiono; boarding school internulejo || vt (go aboard) suriri; (provide food for) nutri; (with planks) tabuli || vi (go aboard) en(ŝip, trajn)iĝi; (lodge and take meals) esti pensionano
• boast vi fanfaroni || vt (possess a feature that is a source of pride) fiere posedi || n fanfarono; boaster fanfaronanto || adj boastful fanfaronema
• boat n boato; ŝipeto; (barge) barĝo; (dinghy) (kaŭĉuk)boato; (ship) ŝipo; (skiff) [with oars] remboato; [with sail] velboato; boat race boatkonkurso; regatto; boater (hat) kanotĉapelo; boatful boatpleno; boating boatado; boathook hokstango; boathouse boatremizo; boatman boatisto; boatswain submastro
• bob vi (up and down) balanciĝi; ĵetiĝadi; [curtsy] riverenci || vt (hair) [horse’s tails, etc.] stumpigi || n (up and down) balanciĝo; ĵetiĝado; [bobber] flosilo; [curtsy] riverenco; (hair) [horse’s tails, etc.] stumpo; (Brit. informal: shilling) ŝilingo; bobsled bobo; bobstay (naut.) buspritstajo || adj bobtailed stumpovosta
• bobbin n bobeno
• bode vi aŭguri
• bodice n korsaĵo
• bodkin n laĉotredilo
• body n (physical frame) korpo; bodyguard korpogardisto | [corpse] kadavro; bodysnatcher kadavroŝtelisto | [hull] (ŝip)korpo; [informal, dated: person] ulo; (chief part) ĉefparto; (as distinct from appendages) [nave] navo; [stalk] tigo; [torso] torso; [trunk] trunko; (coherent group) -aro; [of matter] maso; [of people] asocio; korporacio; personaro; in a body amase; public body korporacio | [organization] organizo; societo; (material entity) aĵo; objekto; heavenly body astro; ĉiela korpo | [consistency] firmeco; korpo; solideco; to give one’s hair body doni volumenon (aŭ korpon) al la hararo | [geom.] solido; [substance] substanco || adj bodily (concerning the body) korpa; grievous bodily harm grava korpa lezo | (material) materia || adv bodily (moving the body with force) he hurled himself bodily at the President li ĵetegis sin per sia tuta pezo kontraŭ la Prezidento; to lift someone bodily levi iun integre (aŭ entute) | (as one body) amase; kune; the audience moved bodily to the front la aŭdantaro moviĝis amase ĝis la antaŭo
• Boeotia n Beotio; Boeotian beoto
• Boer n (chiefly hist.) buro
• boffin n (Brit. informal) cerbulo
• bog n (mire) altmarĉo; pluvmarĉo; [peat] marĉa torfejo; (wetland) [marsh] aluvia grundo; [swamp] marĉo; bog myrtle (bot.: Myrica gale) miriko || vt to bog down enmarĉigi
• bogey n (bogeyman) koboldo; timigilo; (golf) normo; (mil. slang) malamiko
• boggle vi (informal: be astonished or overwhelmed when trying to imagine something) miri; to boggle at (hesitate) heziti; konsterniĝi || vt (informal: cause to be astonished or overwhelmed) mirigi
• bogie adj (Brit.: RR mech.) boĝio
• bogus adj (fake) falsa; (poor quality) aĉa; malbona; Bill and Ted’s Bogus Journey La aĉa vojaĝo de Vilĉjo kaj Teĉjo
• Bohemia n Bohemio || adj Bohemian (lifestyle) bohemiana; (living in Bohemia) bohema
• bohrium n (chem.: Bh) borio
• boil vi (reach a temperature that causes bubbling and vaporization) boli || vt boligi; (cook by boiling) bolkuiri || n boiler (culin.) bolujo; kaldrono; (mech.) kaldronego; vaporkaldrono; boiler room kaldronejo; boiler suit supertuto; boiling point bolpunkto
• boil n (med.) furunko
• boisterous adj brua; tumulta; (of wind, weather, water) ŝtorma; tempesta
• bold adj (courageous) aŭdaca; brava; kuraĝa; sentima; (dated: shameless) senhonta; boldfaced (typ.) grasa || n boldface (typ.) grasa tipo
• bole n trunko
• bolero n bolero
• Bolivia n Bolivio; Bolivian boliviano || adj Bolivian bolivia
• boll n (bot.) kapsulo
• bollard n (on ship) bito; (on wharf) bolardo; (Brit.: for traffic) koloneto
• bollock n (vulg.: testicle) kojono; bollocks (vulg.: nonsense) Never Mind the Bollocks — Here’s the Sex Pistols Forgesu la sensencaĵojn — jen Sex Pistols
• Bolshevik n bolŝevisto; Bolshevism bolŝevismo
• bolster n (support) [pillow] (cilindra) kuseno; [tech.] kusineto; (pad) kuseneto || vt (support) apogi; to bolster up subteni; (fig.) helpi
• bolt n (metal pin or bar) [a threaded pin] bolto; [deadbolt] riglilo; [of firearms] kulasriglilo; (crossbow arrow) sago; (of cloth) rulo; (of lightning) fulmo; (archaic: sieve) kribrilo || vt (join by bolts) bolti; (lock) [a door, etc.] rigli; (swallow without chewing) ĵete engluti; (archaic: sift flour, powder, etc.) kribri || vi (flee) ekkuregi
• bolus n (lump) buleto; (med.: combined dosage; large pill) boluso
• bomb n bombo; (informal: a movie, play, or other event that fails badly) fiasko; (informal: surprise) surprizego; the Bomb la atombombo; bombshell (surprise) surprizego; (very attractive woman) seksbombo; (dated: artillery shell) obuso; bomber (aero.) bombaviadilo || vt bombi; the president can bomb anybody he likes la prezidento povas bombi iun ajn, kiun li volas || vi (informal: fail) fiaski
• bombard vt bombardi || n bombardier bombisto; (Brit. officer) kaporalo
• bombast n bombasto || adj bombastic bombasta
• bona fide adj (genuine) aŭtentika; vera; (in good faith) bonfida; bonintenca || n bona fides (authenticity) aŭtentikeco; (trustworthiness) fidindeco
• bonanza n (ore vein) riĉega vejno; (fig.) orminejo; riĉigilo
• bonbon n bombono
• bond n (tie) ligilo; a bond of friendship ligilo de amikeco; bonds (fetters) katenoj; the bonds of wedlock are so heavy that it takes two to carry them — sometimes three la katenoj de edzeco estas tiel pezaj ke ili necesigas du por porti ilin — kelkfoje tri | [handcuffs] mankateno; bondage (captivity) kaptiteco; (servitude) servuto; (sexual practice) katenado; (com.) to put goods into bond endoganigi; to take goods out of bond eldoganigi; (fin.) obligacio; [surety] garanti(aĵ)o; bondsman garantianto | (jur.) [bail] kaŭcio; [contract] kontrakto || vt (join) aglutini; ligi; (com.) endoganigi || vi (join) aglutiniĝi; ligiĝi || adj (com.) bonded en doganejo; bonded warehouse doganejo
• bone n (anat.) osto; to the bone ĝisoste; boner (erection) erektiĝo; (stupid mistake) fuŝaĵo || vt senostigi; (vulg.) fiki || adj boneless senosta; bony osta; (lean) magra; malgrasa
• bonfire n festofajro; ĝojfajro
• bongo n bongo(tamburo)
• bonhomie n afableco
• bonnet n (hat) kufo; (Brit.: engine cover) kapoto
• bonny adj (attractive) bela
• bonus n bonifiko || adj ekstra
• booby n (fool) fuŝulo; simplulo; stultulo; booby prize lastpremio | (informal: breast) mamo
• boogie(-woogie) n bugio
• boohoo vi brue plori
• book n libro; book of fiction romano; book cover librokovrilo; book jacket (libro)jaketo; booklet libreto; (brochure) broŝuro; bookbinding bindado; bookcase libroŝranko; booklover libramanto; bookmark legosigno; bookplate ekslibriso; bookseller libr(ovend)isto; bookshop libr(ovend)ejo; bookstall librobudo; bookworm (insect) librovermo; (person) legemulo | (register) registro; booking registro; (order of goods) mendo; (reservation) rezervo; bookkeeper kontisto; bookkeeping kontado; bookmaker (bookie) bukmekro || vt (make a record of) registri; (order goods) mendi; (reserve) rezervi || adj bookish legema; pedanta; studema
• boom n (loud, deep, resonant sound) tondro; (flourishing) kreskego; prospero; (movable or pivoting beam, pole) [naut.: spar] bumo || vi (make a loud, deep, resonant sound) (el)tondri; (flourish) kreskegi; prosperi; business is booming la negoco kreskegas || inter bum!; pum!
• boomerang n bumerango
• boon n avantaĝo; beno; granda helpo; (archaic: favor) favoro || adj (close, intimate, favorite) intima; preferata
• boor n kampulaĉo; krudulo || adj boorish kampulaĉa; kruda
• boost vt (help increase or improve) [augment] pligrandigi; [elec.: amplify] amplifi; [lift] levi; [support] subteni; (informal: steal) ŝteli || n booster (elec.) amplifilo; (lifter) levanto; (promoter) reklamisto; (rocket) kromraketo; (supporter) subtenanto; booster shot revakcino | (informal: thief) ŝtelisto
• boot n (footwear) boto; bootie boteto; bootblack ciristo; bootjack bototirilo; bootlace laĉo; bootleg kontrabandaĵo; bootlegger kontrabandisto; bootstrap botsurtiriclo; to lift oneself up by one’s own bootstraps sukcesi per sia propra penado | (Brit.: trunk) kofrujo; to boot aldone; krome; plie || vt (kick) piedbati; (kick out) elpiedbati; to boot up (cmptr.) startigi; to bootleg kontrabandi || adj bootleg kontrabandita
• booth n (small structure at a market, fair, exhibition for selling, informing, staging shows) [kiosk] kiosko; [stand, stall] budo; (any separate area at an exhibition) stando; (enclosure or compartment for a particular purpose) [at a restaurant] separeo; [for telephone, voting, recording, etc.] budo; [on a ship, plane] kajuto
• booty n predo; rabaĵo; (informal: buttocks) pugo
• booze n drinkaĵo || vi drinki
• bop n (mus.) bopo
• borage n (bot.: Borago officinalis) borago
• borax n (min.) borakso
• border n (limit, boundary) limo; [between countries] landlimo; ŝtatlimo; [between provinces] provinclimo; bordertown limurb(et)o; (edge) rando; (edging, trimming) bordero; (margin) marĝeno || vt (be adjacent to) limi; (edge, hem) borderi || vi to border on (resemble) limi; simili al; I can only express puzzlement that borders on alarm mi povas nur esprimi perpleksecon, kiu limas timon || adj bordering lima
• bore vt (drill) bori; [ream] alezi || n (annoyance) tedaĵo; tedulo; (hole) boraĵo; truo; [of a gun] kalibro; (tidal) maskareto; boredom enuo; tedo || adj bored enua; to be bored enui; boring enuiga; teda
• born adj (existing as a result of birth) naskita; to be born naskiĝi; (existing as a result of a particular situation or feeling) evil is born of idleness malbono naskiĝas de senokupeco; (having a natural ability for something) denaska; born salesman denaska vendisto | (perfectly suited for) destinita por; born for greatness destinita por grandeco; born to rule destinita por regi
• boron n (chem.: B) boro || adj boracic, boric borata
• borough n (district) (urbo)distrikto; (Brit.: chartered town) municipo
• borrow vt pruntepreni; prunti
• borscht n barĉo
• borstal n (Brit. hist.) reformejo (por junuloj)
• borzoi n (zool.) barzojo; rusa leporhundo
• bosh n (informal) absurdaĵo; sensencaĵo
• bosom n (woman’s breasts) mamoj; (woman’s chest) sino; (anat.: chest) brusto; (of clothing) sino; (fig., of the church, et al.) sino || adj (intimate) intima
• Bosporus n Bosporo
• boss n (person in charge or control) mastro; (protuberance) boso; [hump, mound] ĝibo; bossage (archit.) bosaĵo || adj bossy mastrema
• bossa nova n bosanovo
• bosun n submastro
• botany n botaniko; botanist botanikisto || adj botanical botanika
• botch vt fuŝi || n fuŝaĵo
• botfly n (zool.: Oestridae) ojstro
• both adj ambaŭ; they both went ili ambaŭ iris || adv both you and I saw it kaj vi kaj mi vidis ĝin; vi kaj ankaŭ mi vidis ĝin; he both plays and sings li ludas kaj ankaŭ kantas || prn ambaŭ; both were drunk ambaŭ estis ebriaj
• bother vi (take the trouble) fari al si la klopodon || vt (worry, disturb, or upset) [disquiet] ĉagreni; [inconvenience] ĝeni; [irritate] iriti || adj bothersome ĉagrena; ĝena
• Bothnia n Botnio
• Botswana n Bocvano
• bottle n botelo; bottleneck (literal) botelkolo; (fig.) ŝtopiĝejo; bottleneck guitar botelkola gitaro || vt enboteligi
• bottom n (the deepest point or part) [of the inside of a container, heart; of sea, river; of question, matter] fundo; (the lowest level or part) [base] bazo; malsupraĵo; at the bottom malsupre; to the bottom (with movement) malsupren | [foundation] fundamento; (underside) malsupro; [of foot] plando; [of ship] kareno; [of shoe] plandumo; (informal: the buttocks) postaĵo || adj (in the lowest position) malsupra; bottomless nesondebla; senfunda
• botulism n (med.) botulismo
• boudoir n buduaro
• bougainvillea n (bot.: Bougainvillea) bugenvilo
• bough n branĉo; The Golden Bough La ora branĉaĵo
• boulder n roko; ŝtonego
• boulevard n bulvardo
• bounce vi resalti || vt resaltigi || n resalt(ig)o
• bound vi (leap) salti; (dated: rebound) resalti || vt (limit) limigi || n (leap) salto; (limit) limo; boundary limo || adj (heading toward) celanta (al); (morally) devigata; (physically) ligita; [books] bindita; [surrounded] ĉirkaŭita; bounden deviga; nepra; boundless senlima
• bounty n (abundance) abundo; (generosity) malavar(aĵ)o; (reward) premio; bounty hunter premiĉasisto || adj (reward) bounteous, bountiful (abundant) abunda; (generous) malavara
• bouquet n bukedo
• Bourbon n (whisky) burbono; (maiz)viskio; (reactionary) reakciulo
• bourdon n (mus.) borduno
• bourgeois adj burĝa || n bourgeoisie burĝaro
• bout n (short period of intense activity of a specified kind) periodo; [of illness] atako; [wrestling or boxing match] lukto
• boutique n modbutiko
• bovine adj bova
• bow n (anything bent or curved) arko; bow window korbelfenestro | [knot tied with two loops and two loose ends] banto; [obeisance] riverenco; to take a bow fari riverencon | [of violin] arĉo; bow instrument arĉinstrumento | [weapon] pafarko; bowman pafarkisto; bowshot arka trafdistanco; (debut) debuto; to make one’s bow debuti | (of ship) antaŭaĵo; pruo; bowline buleno; seĝnodo; bowsprit busprito || vt (bend) klini; (lower) [head] klini || vi (bend) kliniĝi; (in obeisance) riverenci; to bow and scrape flataĉi -n; lakei -n; (yield) cedi (al); to bow out sin retiri || adj bow-legged (med.) kurbakrura; vara
• bowdlerize vt cenzuri; elpurigi
• bowel n (anat.) [intestine] intesto; [viscus] viscero; (fig.) [innards] internaĵo
• bower n (arbor) laŭbo
• bowie knife n ĉasponardo
• bowl n (dish) bovlo; pelvo; [wash basin] kuveto; (sport) bowling (cricket) ĵeto; (pin bowling) kegloludo; bowling alley kegloludejo; bowling pin keglo || vt (roll) ruli; to bowl over (knock down) frapfaligi; (informal: astonish) konstern(eg)i; stuporigi | (sport) [cricket] ĵeti; [pin bowling] ruli || vi (roll) ruliĝi; (sport) ludi keglojn
• bowler n (hat) bulĉapelo; melonforma ĉapelo
• box n (container) skatolo; [chest] kesto; [for specific use] -ujo; jewel box juvelujo | [trunk] kofro; (small structure or building for a specific purpose) [theat.] loĝio; box office biletejo; (bot.: Buxus) box tree bukso; boxwood buksligno | (slap) polmobato; (sport) boxer boksisto; boxing boksado; box pleat dufaldo interna; box room (Brit.) ĉambreto; boxer (zool.: dog) boksero || vt (put in boxes) enskatoligi; (slap) polmobati || vi (sport) boksi
• boy n (male child) knabo; (son) filo; (informal: young man) junulo; knabo; (male of any age) masklo; boyhood knabaĝo; knabeco; boyfriend (romantic) koramiko || adj boyish knabeca
• boycott vt bojkoti || n bojkoto
• bra n mamzono
• brace n (device for clamping together or supporting) [prop] apogilo; [naut.] braso; brace and bit (breast drill) brustoborilo; krankborilo; turnoborilo; braces (masonry) armaturo; (Brit.: suspenders) ŝelkoj | (pair) paro; (punct.: { }) kuniga krampo || vt (fortify) fortigi; (prop) apogi; (naut.) brasi || adj bracing fortiga; saniga
• bracelet n braceleto
• brachiopod n (zool.: Brachiopoda) brakpiedulo
• brachycephalic adj (anat.) brakicefala
• brachycephaly n (pathol.) brakicefaleco || adj brachycephalic brakicefala
• bracken n (bot.: Pteridium) pteridio
• bracket n (punct.: [ ]) rekta krampo; (category) kategorio; klaso; (support) (orta) subtenilo; [archit.: corbel] korbelo
• brackish adj saleta
• bract n (bot.) brakteo
• brad n najleto; bradawl aleno; pikilo
• brae n (Scot., Irish) deklivo
• brag vi fanfaroni || n braggart fanfaronulo
• braggadocio n fanfaronego
• Brahman n (relig.: Hindu ultimate reality) Brahmo; (dated: Brahmin) bramano
• brahmin n (Hindu caste) bramano
• braid n (interlaced strands of any flexible material) plektaĵo; [hair] harplektaĵo; (galloon) galono; (passement) pasamento || vt (interlace multiple strands of) plekti; (interlace together) interplekti; kunplekti; (trim with braid) galoni; pasamenti
• brail n (naut.) brajlilo || vt (naut.) brajli
• braille n brajlo
• brain n (anat.) cerbo; braincase, brainpan cerbujo; did you eat a brain tumor for breakfast? ĉu vi matenmanĝis cerban tumoron? | [head] kapo; [skull] kranio; [animal brains as food] cerbaĵo; (mind) menso; [intellect, intelligence] intelekto; inteligenteco; brain drain cerbulforfuĝo; brain trust cerbumaro; he’s the brains, sweetheart la cerbulo estas li, mia amatino; to rack one’s brains cerbumi; rompi al si la kapon; streĉi la cerbon; brainchild cerbumaĵo || vt come back here so that I may brain thee! revenu ĉi tien por ke mi rompu al ci la kranion! || adj brainless neinteligenta; sencerba; stulta; ventkapa
• braise vt stufi
• brake n (for wheel, etc.) bremso; to apply the brake to bremsi; brake drum bremsotamburo; brake shoe bremsoŝuo || vi bremsi
• bramble n dornarbusto; rubuso
• bran n brano; bran bread branpano
• branch n (of tree, etc.) branĉo; (conceptual subdivision of something, esp. a family, group of languages, or subject) branĉo; fako; branch of science branĉo de scienco; (local or special function division or office of a large business or organization) filio; branch bank filia banko || vi to branch off (roads) (for)forkiĝi; to branch out disbranĉiĝi
• branchia n (zool.) branko
• brand n (commercial) (fabrik)marko; (var)marko; brand name varnomo | (mark burnt in) (brul)marko; branding iron brulmarkilo | (burning wood) brulŝtipo; [lit.: torch] torĉo; (lit.: sword) glavo || vt (mark with a branding iron) brulmarki || adj brand new tutnova
• brandish vt svingi
• brandy vt brando
• brant n (zool.: Branta bernicla) berniklo; kolringa ansero
• brash adj (audacious) aŭdaca; memfid(aĉ)a; [tactless] sentakta; (impetuous) impeta; (tacky) kruda; triviala
• brass n (alloy) latuno; the brass (mus.) latuninstrumentoj | (informal: effrontery) impertinenteco; insolenteco || adj latuna; brassy (color) latunkolora; (person) pompa; senhonta; (sound) akra
• brassiere n mamzono
• brat n bubaĉo
• bravado n temeraro; (false) falskuraĝo
• brave adj (courageous) kuraĝa; sentima; [daring] aŭdaca; [with aplomb] brava || n (dated: American Indian warrior) militisto; bravery kuraĝo; sentimeco || vt konfronti; maltimi; (defy) spiti
• bravo inter brave! || n (assassin) sikario; (desperado) bandito; (mercenary) dungosoldato; soldulo
• bravura n (mus.) bravuro
• brawl n (fight) miksbatalo; (quarrel) kverelego; malpaco; tumulto || vi (fight) miksbatali; (quarrel) kverelegi; malpaci; tumulti; (lit.: flow noisily) brui
• brawn n muskolaro; muskoloj; (Brit.: culin.) porkokapaĵo || adj brawny dikmuskola; fortmuskola
• bray vi (of a donkey) (azen)bleki; iai || vt (crush) pisti
• braze vt brazi || n brazaĵo
• brazen adj senhonta; (lit.: made of brass) latuna || vt to brazen it out persisti senhonte
• brazier n (for fire) braĝujo; (worker in brass) latunisto
• Brazil n Brazilo; Brazil nut (bot.: Bertholletia excelsa) brazilnukso; Brazilian brazilano; brazilwood (bot.: Caesalpinia echinata) cesalpinia ligno || adj Brazilian brazila
• breach n (breaking, as of contract) rompo; (gap in wall, defense) breĉo || vt (break) rompi; (make a gap) breĉi
• bread n (loaf) pano; two loaves of bread du panoj | [soft part] panmolo; breadbasket pankorbo; (region) grenprovizejo; breadbox panujo; breadcrumb panero | (food in general) manĝaĵo; breadline panvico | (informal: money) mono; bread and butter (livelihood) vivteno; breadwinner pangajnanto; breadfruit (bot.: Artocarpus altilis) panfrukto || vt panumi || adj bread-and-butter ĉiutaga; praktika
• breadth n larĝo; (amplitude) amplitudo
• break vt (cause to separate into pieces as a result of shock or strain) rompi; [breach] breĉi; penetri; [burst] krevigi; [code] deĉifri; [destroy] detrui; [disassemble] to break camp malstarigi la tend(ar)on | [force open] perforti; [paper money] erigi; [scatter] disigi; [solve case] solvi; (crush the strength, spirit, or resistance of) rompi; [animal: train] dresi; [bankrupt] bankrotigi; [force, fall] malfortigi; [habit] dekutimigi iun je; dekutimiĝi je; [mitigate] malfortigi; (disclose) [news] malkaŝi; riveli; (disprove) malpruvi; (fail to observe) [law, oath, Sabbath] rompi; (interrupt) interrompi; (surpass) [records] superi; to break down (analyze) analizi; to break in (animal) dresi; (door) enrompi; (interrupt) interrompi; (new recruit) kutimigi; trejni; (shoes) moligi; to break off (action) ĉesigi; (inter)rompi; (piece of something) derompi; to break open enbati; perforte malfermi; to break up disigi; disrompi; dissolvi; (stop) [fight] interveni; break it up! ĉesu!; disiĝu! || vi (separate into pieces as a result of shock or strain) [window, waves] rompiĝi; (burst) krevi; (scatter) disiĝi; (breakdance) rompdanci; (change) [weather] ekŝanĝiĝi; (stop) paŭzi; to break bad (informal) malboniĝi; to break down (machine) panei; rompiĝi; to break even kvitiĝi; to break off (stop) ĉesi; interrompiĝi; to break out (escape) eskapi; (fire, epidemic, rash) erupcii; (in pimples) akniĝi; (in rash) raŝiĝi; (suddenly appear) ekaperi; (suddenly begin something) ek-; to break out crying ekplori; to break through breĉi; trabati; trarompi; to break up disiĝi; disrompiĝi; dissolviĝi; (chem.) malkombiniĝi; to break up with someone rompi kun iu; to break with rompi kun; to breakfast matenmanĝi || n (separation into pieces as a result of shock or strain) romp(iĝ)o; (change) [opportunity, chance] (bon)ŝanco; to get a break ricevi (bon)ŝancon | [weather] ekŝanĝiĝo; (interruption) [pause] paŭzo; breakdown (machine) paneo; (system, elec.) malsukceso; [med.] kolapso; nervous breakdown mensa kolapso; nervokrizo; breakfast matenmanĝo; breakthrough trarompo; break-up disigo; disiĝo; disromp(iĝ)o; dissolv(iĝ)o; breakwater moleo; ondrompilo; breakage rompo; breaker rompanto; Breaker of Chains Rompanto de Katenoj | (device) rompilo; (wave) bordondo; rifondo; breaking point rompopunkto || adj breakable rompebla; breakneck danĝerega
• bream n (zool.: Abramis brama) bramo
• breast n (anat.: of a woman) mamo; (anat.: chest) brusto; [clothing part] brustaĵo; breast drill brustoborilo; krankborilo; turnoborilo; breastbone sternumo; breastplate brustokiraso | (fig.) sino; to make a clean breast of it plene konfesi; breaststroke brustonaĝo; breastwork brustmuro || vt (face) fronti; to breastfeed mamnutri
• breath n (respiration) spir(ad)o; to hold one’s breath reteni la spiron; in the same breath samspire; to take one’s breath away senspirigi; under one’s breath flustre; murmure; with bated breath kun retenata spiro; senspire | [air breathed] spiraĵo; [exhalation] elspiro; for hate’s sake I spit my last breath at thee! pro malamo mi kraĉas mian lastan elspiron al ci!; until one’s last breath ĝis sia lasta elspiro | [inhalation] enspiro; [panting] to be out of breath anheli; to catch one’s breath ĉesi anheli; to lose one’s breath ekanheli; breather (short rest) spirpaŭzo; to take a breather spirpaŭzi; breathalyzer alkoholometro || vi to breathe spiri || adj breathless anhelanta; senspira; breathtaking senspiriga
• breccia n (geol.) breĉio
• breech n (back part) postaĵo; [of gun] kulaso; breech-loader kulasŝarga pafilo; breechblock kulasbloko | [archaic: buttock] gluteo; breeches (short trousers) kuloto
• breed vt [animals] bredi; (beget) generi; (bring up, raise) eduki; (cause) estigi; generi; krei; produkti || vi (reproduce) reproduktiĝi; they breed like rabbits ili multiĝas kiel kunikloj || n (stock) raso; of pure breed purrasa; breeding (upbringing) edukado; edukiteco || adj bred generita; (brought up) edukita; ill bred malbone edukita
• breeze n (gentle wind) zefiro; fresh breeze (Beaufort level 5) brizego; forta brizo; gentle breeze (Beaufort level 3) brizeto; eta brizo; light breeze (Beaufort level 2) zefiro; moderate breeze (Beaufort level 4) (milda) brizo; strong breeze (Beaufort level 6) fortventeto; iom forta vento | (residue of burnt coal) [ash] cindro; [embers] braĝo; [Brit.: mixture of cinders, sand, and cement] betono; breeze block betonbloko; (zool.: gadfly) tabano; to shoot the breeze babiladi || vi to breeze through facile fari || adj breezy venta; (casual) neformala; (cheerful) gaja; vigla; (nonchalant) gaje indiferenta; senzorga
• Breton n bretono || adj bretona
• breve n (diacritical mark: ˘) hoketo; (mus.: 𝅜) duobla noto; (hist.: papal letter) brevo
• breviary n breviero
• brevity n (conciseness) koncizeco; brevity is the soul of wit koncizeco estas la animo de sprito | [laconism] lakoneco; (shortness of time) mallongeco
• brew vt (beer) bierfari; (coffee, tea) fari; prepari; (plot) komploti pri; maĥinacii pri || vi (beer) fermenti; (coffee, tea) fariĝi; (storm, crisis) prepariĝi || n (beer) a king’s thirst for the frosty brew granda soifo pri la glacia biero; brewer bieristo; brewery bierfarejo
• briar n (also “brier”) dornaĵo; (blackberry bush: Rubus) rubuso; (sweetbrier: Rosa rubiginosa) eglanterio; (tree heath: Erica arborea) arba eriko; vepreja eriko; (smoking pipe) erika pipo; (wild rose: Rosa acicularis, Rosa canina, Rosa woodsii, et. al.) sovaĝa rozujo
• bribe vt subaĉeti; ŝmiri la manon al || n (money) ŝmirmono; bribery korupt(ad)o; subaĉet(ad)o || adj bribable koruptebla; subaĉetebla
• bric-a-brac n brikabrako
• brick n briko; brickbat brikfragmento; brikpeco; bricklayer (brik)masonisto; bricklaying (brik)masonado; brickwork brikaĵo
• bride n (after wedding) novedzino; (before wedding) fianĉino; bridegroom (after wedding) novedzo; (before wedding) fianĉo; bridesmaid fianĉinamikino || adj bridal (re bride) novedzina; (re wedding) nupta; bridal shower nupta donacofesto
• bridge n ponto; bridge of words ponto el vortoj; moveable bridge baskulo; movebla ponto | (game) briĝo; (of nose) nazosto; (of ship) komandejo || vt superponti; transponti
• bridle n brido; bridle bit buŝbridaĵo; mordaĵo || vt (curb with; put on) bridi || vi fiere levi la kapon
• brief adj (of short duration) mallonga; [concise] konciza; [undetailed] maldetala; sendetala; in brief koncize; resume | (scanty) malabunda || n (instructions) instrukcio; (papal) brevo; (summary) epitomo; resumo; (jur.) akto; briefs (underwear) kalsoneto; briefcase dokumentujo; valizeto || vt (instruct or inform in preparation for a task) instrukcii; (summarize) resumi
• brig n (ship) brigo; (ship’s prison) prizono
• brigade n brigado; brigadier brigadestro
• brigand n bandito; rabisto
• brigantine n (ship) brigantino; brigskuno
• bright adj (shining) brila; [full of light] luma; [sunny] suna; (vibrant) [of color, sound] hela; bright red hela ruĝo; (cheerful, lively) gaja; vigla; (intelligent and quick-witted) inteligenta; sprita; (promising) favora; to be bright brili; (intelligent) esti inteligenta || n brightness brilo; (cheerful liveliness) gajeco; vigleco; (intelligence) inteligenteco; (luminosity) lumeco; Bright’s disease brajta malsano || vt to brighten plibriligi; (cheer up) gajigi; (colors) heligi; (polish) poluri
• brill n (zool.: Pleuronectiformes) pleŭronekto
• brilliant adj (of light or color; fig) brila; hela; brilliant style brila stilo; (exceptionally clever) [person] inĝenia; tre inteligenta; tre talenta; [thing] inĝenia; (outstanding, impressive) brava; glora; impona; (Brit.: excellent) bonega; to be brilliant brili || n (diamond) brilianto; brilliance brilo; lumeco
• brilliantine n (dated) harbriligaĵo
• brim n (projecting edge of a hat) randaĵo; (upper edge of a container) rando; full to the brim plena ĝisrande; plenega; over the brim superrande || vi esti plenega; plenegi || adj brimming plenega; to be brimming with self-confidence esti plenega de memfido
• brimstone n (archaic: sulfur) sulfuro
• brindle adj (also “brindled”) striite bruna
• brine n (saltwater) salakvo; (seawater) marakvo
• bring vt (take to a particular place) [make come] venigi; [object] alporti; [person] alkonduki; (take with one) [object] kunporti; (cause) alporti; efektivigi; estigi; kaŭzi; okazigi; rezultigi; the hot weather brings flies la varmo alportas muŝojn; you bring nothing but trouble vi alportas nenion krom problemojn; (cause to be in a particular state) igi; -igi; to bring nearer (pli)proksimigi; to bring to an end ĉesigi; fini; to bring to bear apliki; utiligi; uzi; to bring to perfection perfektigi; (induce) igi; to bring someone to do something igi iun fari ion; to bring to pass (lit.) okazigi; (yield) doni; produkti; to bring about (cause something to happen) efektivigi; estigi; kaŭzi; okazigi; rezultigi; (naut.: change a ship’s direction) ĝiri; to bring around (persuade) persvadi; (revive) [unconscious person] rekonsciigi; veki; to bring back (cause something to return) [monarchy, bell-bottoms, etc.] restaŭri; to bring sexy back restaŭri seksallogon | [object] reporti; [person] rekonduki; revenigi; [song] hey DJ, bring that back! he diskestro, bis!; to bring down (cause to fall) faligi; [overturn] renversi; (humble) humiligi; (lower) mallevi; [diminish, lessen] malgrandigi; to bring forth (archaic, lit.: give birth to) akuŝi; generi; naski; [produce] produkti; to bring forward antaŭigi; (argument) montri; (date, meeting) fruigi; (evidence, idea) prezenti; (in bookkeeping) transporti; (offer) fari; (suggestion) proponi; sugesti; to bring off (achieve successfully) sukcesigi; to bring it off sukcesi; to bring on (cause) allogi; aperigi; elvoki; estigi; kaŭzi; produkti; (theat., sport) [performer] prezenti; to bring out (reveal) malkaŝi; riveli; It’s not wise at all to make fun of me like that. It brings out the worst in me. Estas neniel ajn prudente moki min tiel. Aperigas la plej malbonan en mi. | [in relief] reliefigi; (take out) bring out your dead! elportu viajn mortintojn!; to bring over (convert) konverti; (persuade) persvadi; to bring round (persuade) konvinki; persvadi; (revive) [unconscious person] rekonsciigi; veki; (steer) [conversation] direkti; to bring to (naut.) haltigi; (revive) [unconscious person] rekonsciigi; veki; to bring together (assemble) [objects, people] kunigi; [people] kunvenigi; (reconcile) reakordigi; to bring up (raise) [child] eduki; [object] levi; [subject] mencii; (vomit) (el)vomi
• brink n rando; you’ve alluded, you’ve insinuated, you have tiptoed to the brink of impropriety vi aludis, vi subsugestis, vi iris piedpinte al la rando de maldeco; brinkmanship (also “brinksmanship”) ĝisrandismo
• brio n vervo
• briquette n briketo; karbobriko
• brisk adj (active, fast, energetic) vigla; (cold but fresh and enlivening) friska; malvarmeta; (brusque) bruska
• brisket n brustaĵo
• bristle n harego; (chaeta) keto; (on insect, plant) aristo || vi hirtiĝi || adj bristly hirta
• Briton n brito; (hist.) britono; Brittany Bretonio; (Great) Britain Britio || adj British brita
• brittle adj frakasiĝema; rompiĝema
• bro n (informal: brother) fraĉjo
• broach vt (raise for discussion) [subject] enkonduki; levi; (pierce, open) [cask] spili
• broad adj (wide) larĝa || adv broadside (on the side) (laŭ)flanke || n broadcloth drapo; broadsheet flugfolio; broadside (naut.: shots) (flank)salvo; broadsword larĝa glavo; sabro || vt to broaden larĝigi; to broadcast (scatter) dissemi; (spread news, rumor, etc.) diskonigi; (transmit) [radio] disaŭdigi; dissendi; [television] telesendi || vi to broaden larĝiĝi
• brocade n brokaĵo || vt broki
• broccoli n (bot.: Brassica oleracea italica) brokolo; broccoli raab, broccoli rabe grelo
• brochure n broŝuro
• brogue n irlanda akcento; (hist.: shoe) fortika ŝuo
• broil vt (krad)rosti || n broiler (chicken) rostkokido; (cooking) [device, oven compartment] rostilo; [grill] rostokrado
• broke adj (out of money) senmona; [bankrupt] bankrotinta; to go broke bankroti; to go for broke riski ĉion
• broker n makleristo; brokerage (fee) kurtaĝo; (service) maklerado || vt (negotiate) makleri pri
• bromide n (chem.) bromido; (trite saying) banalaĵo
• bromine n (chem.: Br) bromo
• bronchus n (anat.) bronko; bronchia (rare) bronkoj; bronchitis bronkito || adj bronchial bronka
• bronco n nedresita ĉevalo; sovaĝa ĉevalo
• brontosaurus n (zool., paleo.) brontosaŭro
• bronze n (metal) bronzo || vt bronzi; (skin) bronzi || adj bronza
• brooch n broĉo
• brood n (hatched) kovitaro; (informal: offspring) idaro || vt (sit on eggs) kovi || vi (cheerlessly meditate) (melankolie) mediti || adj broody (of a hen) kovema; (thoughtful and unhappy) (melankolie) meditema
• brook n rivereto; rojo || vt (tolerate) permesi (nenian); toleri (nenian)
• broom n (for sweeping) balailo; broomstick balailstango | (bot.: Genisteae) genisto
• broth n buljono
• brothel n bordelo; prostituejo
• brother n frato; brothers and sisters gefratoj; brotherhood (brotherliness) frateco; (organization) frataro; brother-in-law bofrato || adj brotherly frateca
• brow n (eyebrow) brovo; to knit one’s brows kuntiri la brovojn | (forehead) frunto; (of a hill) kresto || vt to browbeat mienminaci; parole minaci
• brown adj (of color) bruna; brown bear (zool.: Ursus arctos) bruna urso; brown owl (zool.: Strix aluco) arbarstrigo; brown coal lignito || n brownie (baked confection) Usona ĉokoladaĵo; (folk.) elfo; (junior Girl Scout) skoltineto; brown-nose (fi)lakeo || vt brunigi; (culin.) subrosti; to brown-nose (fi)lakei; flataĉi; perflati || vi bruniĝi; (culin.) subrostiĝi
• browse vi to browse through (a book, a website) foliumi; to browse on (graze) paŝtiĝi sur || n browser (internet) foliumilo; krozilo; navigilo; retfoliumilo; retkrozilo; retlegilo; retnavigilo; TTT-legilo
• bruise vt kontuzi || vi kontuziĝi || n kontuzaĵo; lividaĵo; bruiser fortulo
• bruit vt disbabili; disklaĉi; disraporti
• brunette adj brunhara || n gentlemen prefer blondes, but they marry brunettes la viroj preferas la blondulinojn, sed edziĝas kun la brunharulinoj
• brunt n (worst part or chief impact) ĉefforto; ĉefskuo
• brush n (tool) [for hair] broso; [for painting] peniko; brushstroke [for hair] brostiro; [for painting] penikotiro | (bot.) [shrub] arbusto; [shrubland] arbustaro; [undergrowth] subkreskaĵo; brushwood vepro | (elec.) karbopintoj; (slight and fleeting touch) [encounter] renkonto; [graze] tanĝo; [skirmish] bataleto || vt (hair) brosi; (graze) tanĝi; (in painting) peniki; to brush away forŝovi; (tears) forviŝi; to brush off bruski; to brush up (clean) purigi || vi to brush past tanĝi; to brush up on (renew skill) refreŝigi sin pri
• brusque adj bruska
• Brussels n (bot.: Brassica oleracea, group Gemmifera) Bruselo
• brute n (dumb animal; crude person without reason) bruto; (savagely violent person) brutalo; (animal as opposed to human) besto; (savagely violent person) bestio; brutality brutalaĵo || vt to brutalize (attack) brutali; (dehumanize) brutigi || adj brutal (cruel) besta; bestia; brutala; kruela; (unreasoning) besta; bruta; brutish (cruel) besta; bestia; brutala; (unreasoning) besta; bruta
• bryony n (bot.: Bryonia) brionio
• bubble n bobelo; bubbling bobelado; bubbly (champagne) ĉampano; bubblejet printer inkŝpruciga presilo (aŭ printilo) || vi bobeli; (effervesce) [phys., fig.] ŝaŭmi || adj bubbly bobela; (personality) ŝaŭma
• bubo n (med.) bubono || adj bubonic bubona
• buccaneer n (hist.) flibustro
• buccina n (hist., mus.) bukceno
• buck n (male of some animals) vir-; [ruminants] boko; (currency: dollar) dolaro; (of horses) kalcitro; (archaic: dandy) dando; young buck junulo; buckshot kugletaĵo; buckskin cervledo; buckthorn (bot.: Rhamnus) ramno; buckwheat (bot.: Fagopyrum esculentum) fagopiro || vt (resist) rezisti || vi (as horse) kalcitri; to buck for celi; buck up! gajiĝu!; kuraĝon!
• bucket n (container) sitelo; bucketful sitelo | (compartment in waterwheel) trogo
• buckle n buko || vt (fasten) buki || vi (bend under pressure) kniki; subfleksiĝi; [yield] cedi; to buckle down ekatenti; (serioze) eklabori
• buckler n (hist.) ŝildo
• buckling n (culin.) (speco de) fumaĵita haringo
• buckram n gumtolo
• buckshee adj (informal, Brit.: free of charge) senpaga
• bucolic adj (lit.) bukolika || n (lit.) bukoliko
• bud n burĝono || vt burĝongrefti; okuli || vi burĝoni
• Budapest n Budapeŝto
• Buddha n Budho; Buddhism budhismo; Buddhist budhano; budhisto
• buddy n amiko; kamarado; kunulo
• budge vi mov(et)iĝi; (yield) cedi || vt mov(et)i
• budgerigar n (zool.: Melopsittacus undulatus) melopsitako; ondopapageto
• budget n (fin.) buĝeto
• buff n (color) ĉamkoloro; (informal: aficionado) adepto; in the buff (informal: naked) nuda; nude; buffer bufro; buffer state bufroŝtato | (polisher) polurilo || vt (polish) poluri; to buffer (comput.) enbufrigi || vi to buffer (comput.) it’s like my life is buffering ŝajnas, ke mia vivo enbufriĝas || adj ĉamkolora
• buffalo n (zool.: Bison) bizono; American buffalo (zool.: Bison bison) Amerika bizono | (zool.: Bubalus) bubalo
• buffet vt (batter) batadi; (afflict repeatedly) afliktadi; skuadi || n (shock or misfortune) misfortuno; skuo; ŝoko; (serve-yourself eatery) bufedejo; (serve-yourself table) bufedo
• buffoon n bufono; buffoonery bufonado
• bug n (zool.: any small insect) besteto; (zool.: true bug of order Hemiptera) hemptero; [bedbug] (lit)cimo; (defect) [comp.] cimo; (germ) mikrobo; [minor illness] malsaneto; [informal: obsessive interest] manio; (hidden microphone) kaŝmikrofono; bugbane (bot.: Cimicifuga) cimicifugo; bugbear (folk.) teruraĵo || vt (annoy) ĝeni; [upset] ĉagreni; (with microphones) kaŝmikrofoni
• bugger vt (vulg.) bugri; pugfiki; sodomii
• buggy n (hist.: cabriolet) kabrioleto; (hist.: four-wheeled) kaleŝo
• bugle n (hunting horn) ĉaskorno; (mil.) klariono; (bot.: Ajuga) ajugo; (flugelhorn) flugilkorno
• build vt (construct) konstrui; [fashion, shape] fasoni; [with brick, stone] masoni; (comput.: compile) traduki; to build up (amass) amasigi; (develop) disvolvi; [area] prikonstrui; (establish) [organization] fondi; (increase) pliigi; (propagandize) propagandi; reputaciigi || n konstruo; (dimensions, proportions of a body) korpoformo; staturo; (make, cut) fasono; (comput.) tradukaĵo; builder konstruisto; building konstruaĵo; (house) domo; (structure) strukturo
• bulb n (bot., anat.) bulbo; (ampulla, ampoule) ampolo; (elec.) ampolo; lampo || adj bulbous bulba
• Bulgaria n Bulgario; Bulgarian bulgaro || adj Bulgarian bulgara
• bulge n (protuberance) konveksaĵo; (swelling) ŝvelaĵo || vi konveksiĝi; ŝveli
• bulk n (size, mass) grando; maso; [of person] korpulenteco; [volume] amplekso; volumeno; (majority) plejmulto; in bulk (aggregate) amase; multope; (not packaged) loze; bulkhead fakmuro || adj (aggregate) amasa; bulky ampleksa; dika; masa; volumena
• bull n (uncastrated male bovine) taŭro; virbovo; (fin.) prezaltiĝisto; (papal) buleo; bulldog buldogo; bulldozer buldozo; bullfight taŭrbatalo; bullfinch (zool.: Pyrrhula) pirolo; bullseye celpunkto; bullshit (joking lie) blago; (lie) mensogo; (nonsense) sensencaĵo || vt to bulldoze buldozi
• bullet n kuglo || adj bulletproof kuglorezista
• bulletin n bulteno; bulletin board (comput.) bultenejo
• bullion n (ingot) ingoto
• bullock n (castrated bull) eksvirbovo; *virbovuko
• bully n tirano || vt tirani || adj (informal: very good) bully for you! bonege!
• bulrush n (bot.: Cyperus) cipero; [biblical: Cyperus papyrus] papirus(ciper)o; (bot.: Scirpus) skirpo
• bulwark n (rampart) remparo; (bastion) bastiono; (breakwater) moleo; (naut.) pavezo
• bum n (vagrant) vagisto; vagulo; (beggar) almozulo; (idler) pigrulo; (mooch) depruntaĉulo; (Brit.: buttocks) pugo; bumboat proviantboato || vt (mooch) depruntaĉi; to bum out deprimi || vi to bum around lanti || adj (false) bum rap falsa akuzo; (worthless) senvalora
• bumble vi ŝanceliĝe marŝi || n bumblebee (zool.: Bombus) burdo
• bump n (blow) bateto; ŝoko; (collision) kunpuŝiĝo; (jolt) skuo; (jostle) interpuŝiĝo; (noise) things that go bump in the night misteraj bruoj en la nokto; (protuberance) elstaraĵo; konveksaĵo; [hump, mound] ĝibo; [knot, knob, node] tubero; [swelling] ŝvelaĵo; bumper bufro; (generous glassful) plena pokalo || vt bateti; kunpuŝiĝi kun; ŝoki; to bump off (informal: murder) forigi; to bump up (informal: increase) pligrandigi; (informal: promote) promocii; he was bumped up to first class on the flight home oni puŝis lin al unua klaso dum la revena flugo || vi (collide) kunpuŝiĝi (kun); to bump into (meet) hazarde renkonti || adj bumper (crop, harvest) abunda; bumpy (ride) skua; (road) malebena; tubera
• bumpkin n kampulo
• bumptious adj aroganta; malmodesta
• bun n (culin.) bulko; (hair) hartubero; buns (informal: buttocks) pugo || vt bun up the dance! pugigu la dancon!
• bunch n (collection of similar things growing or fastened together) aro; [bouquet] bukedo; [bundle] fasko; pako; [of flowers, fruit] grapolo; bunch of bananas bananaro; grapolo de banano | [tuft] tufo; (informal: a large number or quantity) [assortment] sortimento; [crowd] homamaso; [group] grupo; [heap] amaso; bunch of multaj; multe da; thanks a bunch! multan dankon! || vt to bunch together amasigi; grupigi || vi to bunch together amasiĝi; grupiĝi
• bundle n (pack) pak(et)o; (sheath, stack) fasko || vt faskigi; pakigi || vi to bundle up (dress warmly) varme vestiĝi
• bung n ŝtopilo; bunghole ŝtopilingo; (vulg.: anus) pugtruo
• bungalow n bangalo
• bungle vt fuŝi
• bunion n (med.) valga halukso
• bunk n (bed) kuŝbenko; litbenko; (bunkum) blago; sensencaĵo
• bunker n (bin, tank) kuvego; (mil.) bunkro
• bunny n kunĉjo; kunjo; Playboy Bunny Kunjo de Playboy
• Bunsen burner n brulilo de Bunsen
• bunting n (zool.: Emberiza) emberizo; (flags) flagoj; (material) stamino
• buoy n buo; buoyancy (of floating object) flosemo; (of liquid) levemo; (of mood) gajeco; (of step) leĝereco || vt to buoy up (encourage) kuraĝigi; (make float) flosigi || adj buoyant (floating) flosema; (liquid) levema; (mood) gaja; optimisma; (step) leĝera
• bur n (bot.: prickly seed case or flower head) lapo; burdock (bot.: Arctium) arkteo; (bot.: Arctium lappa) lapo
• burble vi murmuradi; (babble) babilaĉi
• burbot n (zool.: Lota lota) lojto
• burden n (load) ŝarĝo; [weight] pezo; (chief theme) [of a song or complaint] rekantaĵo || vt (load heavily) ŝarĝi || adj burdensome peza; (costly) multekosta; (oppressive) ĝena; peniga; peza; prema
• bureau n (chest of drawers) komodo; (department) buroo; (office) oficejo; (Brit.: writing desk) skribtablo; bureaucracy (bureaucrats, collectively) burokrataro; (system) burokratismo; bureaucrat burokrato
• burette n bureto
• burgeon vi burĝoni
• burger n burgero
• burgess n (hist.: representative) reprezentisto; (hist.: town magistrate) (loka) juĝisto; (archaic: inhabitant of a borough) burĝo
• burgh n (Scot.: chartered town) municipo; (Scot.: district) (urbo)distrikto; (hist.: borough) municipo; (urbo)distrikto; burgher (archaic) burĝo
• burglar n ŝtelisto; burglary ŝtelado || vt to burglarize [building] priŝteli
• burgomaster n urbestro
• Burgundy n Burgonjo; burgundy (wine) Burgonja vino
• burke n (Brit. informal) stultulo
• burlesque n burlesk(aĵ)o; (striptease) striptizo || vt (parody) parodii
• burly adj grandkorpa
• Burma n Birmo; Burmese birmano || adj Burmese birma
• burn vi (be consumed by fire) bruli; (be red-hot; ardent) ardi; (blaze) flamegi; (flame) flami || vt (consume by fire) bruligi; [arson] incendii; (cauterize) [med.] kaŭteri; (damage, wound) bruldifekti; bruligi; brulvundi; (tech.) (a CD) registri sur (KD); (combust) bruligi || n (act) brul(ig)o; (Scot.: small stream) rivereto; burner brulilo || adj burning brulanta; (ardent) arda; (chem.) kaŭstika; (feverish) febra; (inflamed) inflamanta; burnt brulita; (burnt down) forbrulinta
• burnish vt (polish) poluri; (enhance, perfect) plibonigi
• burnous n (also “burnoose”) burnuso
• burp vi rukti || n rukto
• burr n (uvular trill) kartavo || vi kartavi
• burrow n tunelo || vi to burrow through something tuneli ion
• bursar n kasisto; bursary (scholarship) stipendio; (treasury) kaso
• burst vi (split open) krevi; (explode) eksplodi; to burst forth erupcii; to burst out laughing ekridi; eksplodi en ridado || vt (break apart) disrompi; (shatter) frakasi || n (split) krevo; (erruption) erupcio; (explosion) eksplodo; [gunfire] pafado
• bury vt (cover in ground) enterigi; [a corpse] entombigi; [hold a funeral for] fari funebran ceremonion; (a knife in the body) dronigi; (cover) kovri; (hide) kaŝi; (overwhelm) dronigi; to bury oneself (engross oneself in) absorbi sin || n burial enterigo; (of a corpse) entombigo; sepulto; [funeral] funebra ceremonio; burial ground entombejo
• bus n (large motor vehicle) (aŭto)buso; busman (aŭto)busisto; busstop (aŭto)busa haltejo; microbus, minibus buseto | (comput.) buso
• busby n husara ĉapo
• bush n arbusto; (thicket) densaĵo; [thorny] veprejo; (with trunk) trunkarbusto; (without trunk) tufarbusto; bushland arbustejo || adj bushy vepra; (of hair, etc.) densa
• bushel n buŝelo
• bushing n lagrokusineto; (bearing) glitlagro
• business n (commerce) komerco; negoco; to do business with komerci kun; to mean business esti serioza; (company, firm) firmao; negoco; (profession) profesio; [job, work] laboro; [trade, craft] metio; (affair, matter, concern) afero(j); it’s a nasty business ĝi estas turpa afero; let’s get to business transiru ni al la aferoj; mind your own business! atentu viajn proprajn aferojn!; to be the business of koncerni; that’s none of your business tio ne koncernas vin; businessman aferisto; komercisto; negocisto || adj business-like praktika; serioza
• buskin n (hist.) kotorno
• bust n (anat.: chest) brusto; [bosom] mamoj; sino; [clothing] brustaĵo; [in art] busto; [measurement] brustomezuro; (arrest) aresto; (bankruptcy) bankroto; (econ.) kraŝo; krizo; [depression] depresio; [recession] recesio; (police raid) razio; (waste of time) senutilaĵo; vanaĵo || vt (arrest) aresti; (bankrupt) bankrotigi; (burst) see “burst”; (demote) degradi; (hit) bati || vi (burst) see “burst”
• bustard n (zool.: Otididae) otido
• bustle vi ĉirkaŭhasti || adj bustling aktiva
• busy adj okupata; (active) agema; (diligent) diligenta; (employed) dungita; (industrious) laborema; busy signal signalo de okupateco || n busybody enmiksiĝemulo; sinmiksemulo || vt to busy oneself with okupiĝi pri
• but conj (contrasting) sed; a fool, but an honest fool stultulo, sed stultulo honesta; grant me chastity and continence, but not right away donu al mi ĉaston kaj abstinon, sed ne tuj; (unless) krom tio, ke; se...ne; sen tio, ke || adv (only) nur || prep (except) escepte de; krom; what is truth but a survivor’s story? kio estas la vero krom la rakonto de transvivanto?
• butane n (chem.) butano
• butcher n buĉisto; viandisto; butcher shop viandejo; (slaughterhouse) buĉejo; butcher’s broom (bot.: Ruscus aculeatus) rusko; butchery buĉado; (carnage) masakro || vt buĉi; (massacre) masakri
• butler n ĉefservisto
• butt vt (head-butt) kornobati || vi to butt in (interrupt) interrompi; (meddle) entrudiĝi || n (head-butt) kornobato
• butt n (archery) [mound] celfono; [target] celo; butts (shooting range) pafejo
• butt n (end) [bottom] malsupraĵo; postaĵo; [of a rifle] kolbo; [stump, stub] stumpo; [informal: buttocks] pugo; butt-boy njo-knabo; butthole pugtruo || vi to butt up against (abut) finiĝi ĉe; tuŝi; (bump) kunpuŝiĝi (kun, kontraŭ)
• butt n (cask) barelo
• butter n butero; butter-and-eggs (bot.: Linaria vulgaris) linario; buttercup (bot.: Ranunculus) ranunkolo; butterfat butergraso; butterfly (zool.: Rhopalocera) papilio; buttermilk buterlakto; butterscotch buterkaramelo
• buttock n (anat.) gluteo; buttocks gluteoj; postaĵo; (fam.) pugo
• button n butono; (push button) prembutono; buttonhole butontruo; buttonhook butontirilo || vt butoni
• buttress n (archit.) kontraŭforto; (gen.) apogilo; apogpilastro; flying buttress apogarko || vt apogi
• butyric acid n butanacido
• buxom adj (plump) plenfigura
• buy vt aĉeti; (bribe) subaĉeti; (informal: believe) I don’t buy that explanation mi ne kredas tiun eksplikon; to buy up (monopolize) akapari; foraĉeti || n aĉeto; (bargain) bona aĉeto
• buzz n (as of insects) zum(ad)o; (murmuring) murmur(ad)o; (whispering) flustr(ad)o; (informal: euphoria) eŭforio; (informal: excitement) ekscit(ad)o; (informal: gossip) klaĉ(ad)o; (informal: rumor) onidiro; buzzer avertilo || vi zumi
• buzzard n (zool.: Buteo) buteo; (zool.: Cathartes aura) meleagra katarto; (zool.: Coragyps atratus) nigra katarto
• by prep (agent) de; far; fare de; loved by no one amata de neniu; a translation of Pushkin by Nabokov traduko de Puŝkin far Nabokov; who is this book by? de kiu estas ĉi tiu libro?; written by Gogol skribita de Gogol; (means) per; by all means (certainly) certe; nepre; by chance hazarde; (possibly) eble; by hand mane; by mail poŝte; by no means certe ne; neniel; nepre ne; tute ne; by railway fervoje; by reason of insanity pro frenezo; by sight laŭvide; by stealth kaŝe; sekrete; ŝtele; written by pencil skribita krajone/per krajono | (according to) laŭ; by my watch laŭ mia horloĝo | (in oaths) -e; je; per; by God per Dio; by the devil diable; by Zamenhof’s beard per la barbo de Zamenhofo; (measurement) [difference] by far je multo; by far greater multe pli granda; you are taller than me by a head vi estas pli alta ol mi je unu kapo | [in units of] -ope; by degrees grade; by halves duone; little by little iom post iom; (space) [near] apud; proksima al; in a van down by the river en furgoneto malsupre apud la rivero; [past] I passed by the stripbar mi preteriris la striptizejon; (time) [deadline] ĝis; by now, by then, by this time jam; come by three o’clock venu ĝis la tria; [during] by night dum la nokto; nokte; by oneself sola, -e; by the bye flanke; parenteze; by the way (incidentally) flanke; (on that subject) parenteze || n by-election (Brit.) krombaloto; bylaw loka leĝo; regulo; byline aŭtorindiko; bypass preterirejo; byproduct flankprodukto; kromprodukto; bystander ĉeestanto; spektanto; byway flanka vojo; byword proverb(aĵ)o || vt to bypass eviti || adj bygone antaŭa; pasinta || adv (space) [near] apude; proksime; [past] pretere; I passed her by mi preteriris ŝin; in time gone by dum pasinta tempo; by and by post nelonge; by and large ĉion konsidere; plejparte
• byte n (comput.) bitoko
• Byzantium n Bizanco || adj Byzantine bizanca